فیلم واکنش بامزه مرد به خرید همسرش
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تهران دیگر فقط درگیر آلودگی هوا و ترافیک نیست. آلودگی این روزهای پایتخت، از نوع دیگری‌ست؛ روی دیوارها، روی کف پیاده‌روها، داخل جوی‌ها و اطراف سطل‌های زباله‌ای که پر و لبریز، به حال خود رها شده‌اند. شهروندان خسته‌اند از این حجم بی‌نظمی و چرک. ناراضی‌اند از اینکه شهری که باید محل زندگی، رفت‌وآمد، کار و تنفس باشد، به میدانی برای جولان موش‌ها، زباله‌ها و بوی تعفن تبدیل شده است.
صدای نارضایتی مردم در مترو، در صف نانوایی، در کوچه‌های محلات و حتی زیر پست‌های شهرداری در شبکه‌های اجتماعی بلند است: «چرا کوچه‌ها این‌قدر کثیف‌اند؟ چرا شب‌ها از جوی‌ها بوی تعفن بلند می‌شود؟ چرا هر شب موش‌ها راحت وسط پیاده‌رو راه می‌روند؟»
جوی‌ها و انهار تهران، به‌ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی شهر، دیگر فقط برای دفع آب باران نیستند؛ به مخزنی از زباله، فاضلاب و موجودات مزاحم تبدیل شده‌اند. در غیاب سیستم فاضلاب سراسری و بی‌توجهی شهرداری به لایروبی منظم، این جوی‌ها محلی برای انباشت پسماند، رشد باکتری، بوی نامطبوع و گسترش جوندگان شهری شده‌اند.
موش‌ها در برخی محله‌ها، دیگر شب‌ها نمی‌خزند؛ بی‌پروا از روی دیوار و جدول‌ها بالا می‌روند. مردم می‌گویند شب‌ها که هوا تاریک می‌شود، جوی‌های پر از زباله پناه‌گاه این حیوانات شده؛ حیواناتی که ناقل انواع بیماری‌ها هستند و در غیاب برنامه کنترل جمعیت، روزبه‌روز گستاخ‌تر و پرشمارتر می‌شوند.
ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها صراحت دارد: «پاکسازی معابر، شست‌وشوی خیابان‌ها، لایروبی جوی‌ها و جمع‌آوری زباله، از وظایف مستقیم شهرداری‌هاست.» این قانون با هدف حفظ بهداشت عمومی، نظم شهری و رفاه شهروندان تدوین شده، نه به‌عنوان یک توصیه اختیاری یا ویترینی تبلیغاتی.
اما در عمل، به نظر می‌رسد شهرداری تهران این وظیفه را نه‌تنها به حاشیه برده، بلکه آن را به پروژه‌هایی مقطعی، بی‌نظارت و با پیمانکاری‌های چندلایه سپرده که در برخی مناطق فقط برای «رفع تکلیف» اجرا می‌شوند.
در تماس با سامانه‌های ۱۳۷ و ۱۸۸۸ هم پاسخ روشنی دریافت نمی‌شود: یا اختیارات مناطق محدود است، یا پیمانکار «به‌زودی اقدام خواهد کرد» — جمله‌ای که عملاً معنای "هیچ کاری نمی کنند" را می‌دهد.
کارگران خدمات شهری که شب‌ها و سحرها در خیابان‌های تهران کار می‌کنند، ستون فقرات این سیستم‌اند. اما آن‌ها با حداقل دستمزد، قراردادهای پیمانی و نبود امنیت شغلی، چطور می‌توانند از عهده این‌همه بی‌نظمی شهری بربیایند؟ شهرداری به‌جای تقویت این نیروها، بیشتر منابع خود را صرف پروژه‌های تبلیغاتی و کمپین‌های مقطعی می‌کند.
مسئله فقط نظافت نیست. وقتی جوی‌های تهران پر از زباله‌اند، وقتی موش‌ها در مرکز شهر جولان می‌دهند، و وقتی معابر پر از آلودگی بصری و زیستی‌اند، مسئله بهداشت، سلامت روان، و حتی شأن شهروندی زیر سوال می‌رود. شهری که نتواند پیاده‌روهایش را تمیز نگه دارد، نمی‌تواند از مردمش انتظار اعتماد یا مشارکت اجتماعی داشته باشد.
تهران امروز نیازمند اراده‌ای جدی، ساختاری پاسخ‌گو، و برنامه‌ای منظم برای پاکسازی معابر، لایروبی جوی‌ها و حذف نقاط آلوده است. این شهر، با تمام زخم‌هایش، هنوز حق دارد نفس بکشد، تمیز باشد، و از شر زباله و موش رها شود.
و این، نه یک آرزو، که یک وظیفه قانونی است؛ وظیفه‌ای بر دوش شهرداری، و مطالبه‌ای در دهان شهروندان.
