سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژههای مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم.
در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*********
خروج ایلان ماسک از دولت ترامپ مورد توجه یک روزنامه اصلاحطلب قرار گرفته و نوشته است که خروج ماسک از دولت شبیه خروج ظریف از دولت پزشکیان است، سازندگی دراینباره نوشته است:
وضعیت ایلان ماسک و محمدجواد ظریف این روزها بههم بسیار شبیه است. مردانی که رئیسجمهور ساختند، خودشان قربانی مناسبات دولتی شدند که آن را برکشیده بودند. ایلان ماسک، نابغه فناوری که یکی از تأثیرگذارترین افراد در پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا بود حالا دیگر جایی در دولت ندارد. محمدجواد ظریف، دیپلمات کهنهکار ایران، که نقش ویژهای در پیروزی مسعود پزشکیان ایفا کرد، نیز از دولت کنار گذاشته شده است. داستان این دو چهره با وجود تفاوتهای آشکار در جغرافیا و سبک سیاستورزی به طرز شگفتآوری به یکدیگر شباهت دارد؛ دو مردی که رؤسای جمهور را ساختند اما خود قربانی وضع موجود شدند.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است:
ایلان ماسک که با نفوذ اقتصادی خود و حمایت از ترامپ، کمک کرد او به قدرت برسد، در نهایت قربانی اختلافات درونی دولت شد. پایان مهلت قانونی ۱۳۰ روزه برای خدمت او به عنوان مشاور ارشد شاید دلیل رسمی این جدایی باشد اما در واقع اختلافات بنیادین او با ترامپ بر سر لایحه مالیاتی، سیاستهای انرژی پاک و آینده خودروهای برقی این جدایی را اجتنابناپذیر کرد. ماسک که خود را مدافع نوآوری و تغییرات ساختاری میداند، ناگهان در برابر ساختار سیاسی قرار گرفت که به جای حمایت، او را به حاشیه راند، از سوی دیگر، محمدجواد ظریف، که با مهارت دیپلماتیک خود فضای جدیدی برای ریاستجمهوری پزشکیان ایجاد کرده بود، به محض آغاز دولت جدید با مخالفتهای داخلی روبهرو شد.
مقایسه رئیسجمهور کشورمان با شخصیتی پوپولیست چون ترامپ یک خطای واضح از سوی این روزنامه بوده است، برخی اصلاحطلبان همچنان در ماجرای ظریف در حال انتقامگیری از دولت هستند.
بررسی برخی روزنامههای اصلاحطلب حکایت از آن دارد که حامیان افراطی ظریف و تقدیسکنندگانش در تلاش بودند برای وزیر سابق خارجه جایگاه نفر دومی ساخته که با موازی کاری کشور را به سوی بحران ببرند.
محسن هاشمی رفسنجانی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در یادداشتی پیرامون وضعیت مذاکرات در روزنامه شرق نوشت:
نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که تداوم وضعیت فعلی، یعنی مذاکره در این حد خاموش به صلاح جامعه نیست. البته شاید تیم مذاکرهکننده با هدف آرامسازی بازار و تعدیل قیمت ارز، به امیدآفرینی درباره مذاکرات ادامه میدهند، اما این امیدآفرینی اگر با واقعگرایی همراه نباشد، یکباره به شوک در بازار میانجامد و شاید هدف دولت آمریکا نیز از دامنزدن به این موضوع، همین باشد که به بزرگنمایی تصویر مذاکره بر اقتصاد ایران دست بزند و با سه روز مذاکره غیرمستقیم ارزش پول ملی ایران ۲۵ درصد افزایش یابد و طبیعی است که اگر این مذاکره به توافق منجر نشود، تأثیر مخربتری بر قیمت ارز و اقتصاد و بلاتکلیفی خواهد داشت.
شرطی کردن مذاکرات یکی از راهبردهای جریان رادکال اصلاحات در مقاطع مختلف مذاکراتی بوده است، اما در پاسخ به این سؤال باید به گزاره شرطی «اگر مذاکرات به نتیجه برسد، اقتصاد جامعه و معیشت مردم اصلاح میشود» به عنوان خطای در تفکر و تحلیل نگریست؛ زیرا تأثیر صرف آغاز مذاکرات ایران و آمریکا بر کاهش قیمتها در برخی از بازارهای ایران، هر فکر سالم و عاری از خطایی را به این نتیجه میرساند که «دشمن در طراحی خود برای ایجاد تنگنای اقتصادی در ایران، نه فقط از ابزار تحریم، بلکه از ابزار عملیات روانی نیز بهره جسته است.»
چه اینکه ما اکنون صرفاً در مرحله مذاکره برای کاهش یا لغو تحریمها هستیم و هنوز عملاً تحریمی برداشته نشده است که بخواهد تأثیر اقتصادی ملموس و واقعی داشته باشد که منجر به ریزش قیمتها شود.
پس «آنچه را که مذاکرات در این مرحله تا حدودی زائل کرده و موجب کاهش برخی از قیمتها شده، عملیات روانی دشمن در جامعه ایران است که عمدتاً از طریق دمیدن نفوذیها در شیپور دوقطبی دروغین «جنگ ـ مذاکره» پیاده میشود و هدف آن برهم زدن امنیت روانی جامعه است.»