در شرایطی که فضای سیاست جهانی چندان مشارکت‌آمیز و دوستانه به‌نظر نمی‌رسد، این پرسش مطرح می‌شود که در صورت توقف کامل تجارت جهانی مواد غذایی، کدام کشورها واقعا توان تأمین مستقل نیازهای غذایی خود را خواهند داشت؟

براساس یک مطالعه جدید، تنها یک کشور چنین توانایی‌ دارد.

به گزارش زومیت، پژوهشگران دانشگاه  گوتینگن آلمان و دانشگاه ادینبرو اسکاتلند داده‌های تولید مواد غذایی را در ۱۸۶ کشور مورد بررسی قرار دادند. نتایج این تحقیق نشان داد گویان تنها کشوری است که می‌تواند به‌طور کامل نیاز خود را در هر هفت گروه اصلی غذاییِ مورد بررسی در این مطالعه، به‌صورت مستقل تأمین کند. چین و ویتنام در جایگاه‌های بعدی قرار دارند و می‌توانند نیازهای غذایی جمعیت خود را در شش مورد از هفت گروه اصلی مواد غذایی پوشش دهند.

از هر هفت کشور، فقط یک کشور می‌تواند نیازهای غذایی خود را در پنج گروه غذایی یا بیشتر به‌طور کامل تأمین کند، در حالی که بیش از یک‌سوم کشورها فقط در دو گروه یا کمتر خودکفا هستند. همچنین، شش کشور شامل افغانستان، امارات متحده عربی، عراق، ماکائو، قطر و یمن، در هیچ‌یک از گروه‌های غذایی نتوانسته‌اند به خودکفایی دست یابند.

در نگاه کلان‌تر، اتحادیه‌های اقتصادی متشکل از چند کشور نیز الگوهای مشابهی از خودکفایی غذایی را نشان دادند. به عنوان مثال، شورای همکاری خلیج فارس در خاورمیانه تنها در گروه گوشت به خودکفایی رسیده است، درحالی‌که اتحادیه‌های اقتصادی در غرب آفریقا و کارائیب فقط در دو گروه غذایی موفق عمل کرده‌اند. هیچ اتحادیه اقتصادی‌ به اندازه کافی سبزیجات تولید نمی‌کند که بتواند کل جمعیت خود را تغذیه کند.

اکثر کشورها برای جبران کسری‌ها و تأمین نیازهای غذایی جمعیت، به تجارت خارجی وابسته‌اند. اما بسیاری از این کشورها بیش از نیمی از واردات خود را از یک شریک تجاری خاص دریافت می‌کنند و همین امر آن‌ها را در برابر شوک‌های بازار به‌شدت آسیب‌پذیر می‌سازد.

تیم تحقیقاتی تأکید می‌کند که حفظ شبکه‌های متنوع تجاری میان کشورها و مناطق برای تضمین تأمین غذایی در آینده بسیار اهمیت دارد و اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه مانع از دستیابی به این هدف می‌شود.

جوناس اشتل، اقتصاددان دانشگاه گوتینگن می‌گوید: «تجارت و همکاری بین‌المللی در زمینه مواد غذایی برای داشتن رژیم‌های غذایی سالم و پایدار ضروری است. با‌این‌حال، وابستگی زیاد به واردات یک کشور خاص می‌تواند کشورها را آسیب‌پذیر کند. ایجاد زنجیره‌های تأمین غذایی پایدار و مقاوم، برای تضمین سلامت عمومی ضرورت دارد».

پژوهش در مجله‌ی Nature Food  منتشر شده است.