عصر ایران؛ زهرا کُرد- صدای زنگ دوچرخه۲۸ انگلیسی پدربزرگ در کوچههای خاکی و یا تلقوتولوق کمکیهای ناتراز دوچرخه کودکی اولین تصاویر و خاطراتیاست که از دوچرخه به یاد دارم؛ وسیلهای که هنوز هم در اصفهان نقش اتومبیل را برای سالمندان ایفا میکند و میتوان رد دوچرخه را در ساباطهای خنک یزد دید.
دوچرخه وسیلهای است که در هر دوره بخشی از مختصات زیست اجتماعی مردم بوده و این روزها بواسطه گسترش فناوری شاهد نسل جدیدی از دوچرخه به نام e_bike هستیم. مرکبی که مخالفان و موافقان زیادی دارد و برای دوچرخهسواران حرفهای پدال زدن با دوچرخه برقی گناهی نابخشودنی است.
مجید به جز دوره کودکی سابقه رکابزنی ندارد و هماکنون هشت ماه است که تجربه متفاوتی از زیست شهری را با e_bike تجربه میکند. او به علت مشغله زیاد و پشت میزنشینی دچار فقر حرکتی شده بود. از طرفی دوجا کار کردن مجید، زمان و انرژی زیادی برای دوچرخهسواری برایش باقی نمیگذاشت. او خسته از ترافیک و هدر رفت زمان از میان موتور و دوچرخه برقی، دوچرخه را انتخاب میکند. وی دلیل انتخابش را چنین توضیح میدهد:
"موتورسیکلت نظیرماشین به سوخت، گواهینامه، بیمه و تعمیرگاه احتیاج دارد. در صورتی که دوچرخه برقی بجز سرویس سالیانه بههیچ یک از این امور احتیاج ندارد؛ بنابراین e_bike را انتخاب کردم."
دوچرخه سواری برای مجید بیشتر از فواید جسمی، از نظر روانی مفید بوده و معتقد است "رانندگی در شهر منجر به تشویش و عصبانیتم میشد، اما الان آرامش بیشتر و تنش کمتری را تجربه میکنم."
دانیال پس از عمل جراحی قلب شرایط رکاب زنی سبک را هم نداشت. او با کمک دوچرخهبرقی و تایید نظر پزشکش دوران نقاهت و بازتوانی را طی کرد تا ضمن رکابزدن به تدریج عضلاتش را قوی کند و بتواند با دوچرخه معمولی رکاب بزند.
در جامعه امروز ایران که شاهد روند سالمندی جمعیت هستیم، این دوچرخههای برقی هستند که میتوانند با نیروی کمکی امکان ورزش کردن را به سالمندان بدهند. e_bike منجر به هماهنگی عصب و عضله در این طیف سنی میشود و با حفظ تحرک، فواید افزایش فعالیت سلولهای استخوانساز را خواهیم دید.
مصرف باتریهای تجدید ناپذیر، استفاده از برق شهری و ردپای کربنی e_bike از دلایل مخالفان این وسیله نقلیه است. اما با در نظر گرفتن اینکه دوچرخههای برقی با مصرف تنها ۱۰ تا ۲۰ وات ساعت بر کیلومتر کم مصرفترین وسیله نقلیه موتوری هستند میتوان با نگاه خوشبینانهتری به این وسیله پرسرعت نگاه کرد.
هرچند دانیال معتقد است با نگهداری و استفادۀ درست از دوچرخه، عمر باتری مدیریت شده و میتوان تعویض یا تعمیر آن را بهتعویق انداخت. از طرفی زیستن در شهرهایی همچون همدان، سنندج و تهران با اختلاف ارتفاع ۱۰۰۰متری امکان استفاده از دوچرخه را به هرکسی نمیدهد. در این حالت دوچرخههای برقی راهکار مناسبی برای همزیستی بهتر با چنین ساختار جغرافیایی هستند.