به گزارش همشهریآنلاین، سرطان رحم، که بیشتر به عنوان سرطان آندومتر شناخته میشود، یکی از شایعترین سرطانهای زنان در جهان است. این سرطان در لایه داخلی رحم (آندومتر) شروع میشود و بیشتر در زنان یائسه و بالای ۵۰ سال رخ میدهد. بیش از ۷۵ درصد موارد سرطان آندومتر در زنان یائسه رخ میدهد.
با وجود پیشرفتهای علمی در زمینه تشخیص و درمان، نرخ ابتلا به این سرطان در برخی جوامع در حال افزایش است. آگاهی از عوامل خطر و اقدامات پیشگیرانه میتواند نقش مهمی در کنترل این روند ایفا کند.
میزان بالای ترشح هورمون استروژن، چاقی، دیابت، سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، سابقه خانوادگی، قاعدگی زودهنگام، یائسگی دیرهنگام، ناباروری، استفاده از تاموکسیفن و قرار گرفتن در معرض اشعهها از جمله دلایلی هستند که برای ابتلا به این سرطان شناخته میشوند.
در این گزارش درباره هر یک از دلایل ابتلا به سرطان رحم توضیح مختصری داده میشود تا با کلیات این بیماری آشنا شوید.
افزایش سطح استروژن: مهمترین عامل خطر، تعادل نداشتن بین استروژن و پروژسترون در بدن است. هر عاملی که باعث افزایش طولانیمدت سطح استروژن بدون حضور پروژسترون شود، میتواند خطر ابتلا را افزایش دهد. برای مثال، زنانی که بدون تجویز پزشک از قرصهای هورمونی حاوی استروژن استفاده میکنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
چاقی و اضافهوزن: بافت چربی در بدن استروژن تولید میکند. به همین دلیل، زنانی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند، سطح بالاتری از استروژن را تجربه میکنند که میتواند باعث رشد غیرطبیعی سلولهای آندومتر شود.
دیابت نوع ۲: دیابت با مقاومت به انسولین و التهابات مزمن بدن همراه است. مطالعات نشان دادهاند که دیابت نوع ۲ یکی از عوامل خطر ابتلا به سرطان رحم است، بهویژه در زنانی که همزمان اضافه وزن دارند.
سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS): این سندرم با بینظمی قاعدگی، افزایش سطح آندروژن و عدم تخمکگذاری همراه است که میتواند باعث تحریک مزمن لایه داخلی رحم و در نهایت افزایش احتمال سرطان شود.
قاعدگی زودرس و یائسگی دیرهنگام: زنانی که در سنین پایین (قبل از ۱۲ سال) قاعدگی را آغاز کردهاند یا در سن بالا (بعد از ۵۵ سال) یائسه شدهاند، در طول عمرشان برای مدت طولانیتری در معرض استروژن بودهاند و بنابراین ریسک ابتلا در آنها بالاتر است.
ناباروری: باروری باعث توقف سیکل قاعدگی و کاهش سطح استروژن میشود. زنانی که هرگز باردار نشدهاند یا سابقه نازایی دارند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
سابقه خانوادگی و ژنتیک: زنانی که در خانوادهشان سابقه سرطان رحم، تخمدان یا کولون دارند، بهویژه در صورت وجود سندرم لینچ، در معرض خطر بالاتری هستند.
مصرف تاموکسیفن: این دارو که برای درمان سرطان پستان استفاده میشود، بهدلیل تأثیر استروژنی در رحم، میتواند ریسک ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهد.
قرار گرفتن در معرض اشعه لگن: زنانی که در گذشته برای درمان سایر سرطانها در ناحیه لگن پرتو درمانی شدهاند، احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان رحم دارند.
راههای پیشگیری
سرطان رحم در صورت تشخیص زودهنگام، یکی از سرطانهای قابل درمان در میان زنان محسوب میشود. اما پیشگیری از آن از طریق مدیریت سبک زندگی، کنترل بیماریهای زمینهای و پیگیری پزشکی منظم، مؤثرترین راه برای مقابله با آن است.
کارشناسان درباره راههای پیشگیری از این سرطان توصیههای کلیدی و مهمی دارند؛ ازجمله حفظ وزن سالم از طریق تغذیه مناسب و ورزش منظم، کنترل دیابت و پیشگیری از مقاومت به انسولین، درمان مناسب PCOS با مشورت پزشک زنان، بارداری و شیردهی که نقش محافظتی در برابر سرطان رحم دارد، خودداری از مصرف بیرویه هورمونها بدون تجویز پزشک، بررسی منظم زنان پرخطر از طریق سونوگرافی واژینال یا نمونهبرداری آندومتر، و آگاهی از علائم هشداردهنده مانند خونریزی غیرطبیعی پس از یائسگی، لکهبینی بین دو پریود و دردهای ناحیه لگن.