ثبت سفارش برنج هندی ۱۱۲۱ از دهم خرداد در دستور کار قرار گرفته است؛ تصمیمی که در ظاهر بهمنظور جبران کسری بازار و کنترل قیمتها اتخاذ شده، اما در بستر جامعه با پرسشهایی همراه است. آنچه این تصمیم را قابل تأمل میکند، بحثهایی درباره کیفیت برخی برنجهای وارداتی است که با انواع دیگر مخلوط شده بودند و واکنشهایی را در سطوح رسمی و جامعه برانگیختند.
در شرایطی که اطمینانبخشی درباره سلامت این محمولهها هنوز یکی از دغدغههای اصلی مردم است، بار دیگر فرآیند واردات آغاز شده است؛ فرآیندی که به نظر میرسد نیازمند شفافیت، دقت و بررسی جدیتر محمولههای وارداتی است.
ثبت سفارش برنج هندی ۱۱۲۱ در حالی آغاز شده که چندی پیش، بحث واردات برنج هندی آلوده به کشور مطرح شده بود. آنطور که غلامرضا نوریقزلجه، وزیر کشاورزی، اعلام کرده، سلامت برنج مذکور در دو سازمان غذا و دارو و استاندارد تائید شده است، اما برنجها در آزمایشگاههای داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفتند و اختلاط این برنجها مشخص شد.
هنچنین، احمد خانینوذری، معاون بازرگانی وزارت کشاورزی، اظهار کرد که برنج ۱۲۱۱ هندی خریداری شده، اما فروشنده این محصول را با یک نوع برنج دیگر مخلوط کرده است.
با وجود بحثهای اخیر درباره واردات برنجهای مخلوطشده که همچنان مورد توجه افکار عمومی است، ثبت سفارش برنج هندی ۱۱۲۱ از دهم خرداد آغاز میشود؛ موضوعی که بار دیگر لزوم دقت در فرآیندهای تأمین و نظارت را یادآور میشود.
مسیح کشاورز، دبیر تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج ایران، توضیح داد: در راستای تأمین کسری برنج مورد نیاز کشور که از طریق واردات جبران میشود و به منظور ساماندهی بازار برنج، معاونت بازرگانی وزارت کشاورزی اجازه ثبت سفارش برنج هندی را از دهم خرداد صادر کرد.
وی اضافه کرد: امید است با ورود محمولههای برنج قبل آغاز دوره ممنوعیت واردات، بازار برنج به تعادل برسد و قیمتها کاهش یابند.
اخوان اکبری، رئیس انجمن واردکنندگان برنج، درباره آزادسازی واردات برنج هندی گفت: واردات برنج هندی طبق روال انجام میشد تا اینکه در روزهای اخیر، وزارت کشاورزی در بخشنامهای واردات آن را ممنوع اعلام کرد، اما از آنجایی که این بخشنامه قابلیت عملیاتی شدن و احراز نداشت، بخشنامهای جدید برای ثبت سفارش برنج هندی صادر شد.
او درباره تأثیر این بخشنامه بر بازار برنج داخل عنوان کرد: در حال حاضر، واردات طبق روال سابق انجام میشود. بنابراین، تناژ واردات تغییری نمیکند.
رئیس انجمن واردکنندگان برنج با اشاره به موضوع واردات برنج آلوده گفت: برنج ۱۱۲۱ هندی از بهترین انواع برنج هندی به شمار میرود. در حالی که برنجهای آلودهای که پیشتر وارد کشور شد، توسط یکی از شرکتهای زیرمجموعه وزارت کشاورزی تأمین شده بود.
وی اضافه کرد: شاید این برنجها به مواد شیمیایی آلوده نبودند، اما کیفیت مناسبی نداشتند.
اکبری درباره تأثیرات ممنوعیت واردات بر بازار برنج تصریح کرد: یکسری تصمیمهای خلقالساعه باعث برهم خوردن تعادل بازار میشوند. به طور مثال، به دلیل ممنوعیت اخیر واردات برنج هندی، برنج پاکستانی در بازار مبدأ افزایش قیمت یافت. چنین تصمیمهایی به تجارت خارجی لطمه وارد میکند.
او تأکید کرد که قبل از گرفتن هر تصمیمی باید با تشکلهای مربوطه مشورت شود تا درستترین تصمیمها گرفته شوند.
این فعال صنفی درباره بهبود وضعیت واردات برنج به داخل کشور پیشنهاد داد: با توجه به وضعیت آب کشور، گرانی برنج ایرانی، نزدیک شدن به ماه محرم و صفر، نبود برنج کهنه در انبارها و … باید ممنوعیت واردات فصلی برداشته شود تا امنیت غذایی کشور تهدید نشود.
بر اساس این گزارش، ثبت سفارش برنج هندی ۱۱۲۱ در حالی از سرگرفته شده که هنوز نگرانیهایی مربوط به واردات برنجهای مخلوطشده و کمکیفیت وجود دارد. وزارت کشاورزی از یک سو بر سلامت این محصولات مهر تائید زده بود و از سوی دیگر، خود اظهار کرد که اختلاط برنجها در بررسیهای داخلی و خارجی اثبات شده بود.
این تناقضها نهتنها اعتماد عمومی را خدشهدار میکند، بلکه نشان میدهد که همچنان سازوکارهای نظارتی، سیستم ارزیابی کیفیت و پاسخگویی نهادی در تصمیمگیریهای کلان با ضعف جدی مواجه است. اتخاذ تصمیمهای متناقض و گاه خلقالساعه، بدون مشورت با تشکلهای صنفی و فعالان بازار به تنظیم بازار کمک نمیکند و ریسک ناپایداری و افزایش هزینههای تجاری را تشدید میکند.
تا زمانیکه وزارت کشاورزی بهجای واکنشهای مقطعی اصلاحات ساختاری و شفافیت را در اولویت قرار ندهد و سازوکاری برای بررسی دقیق برنجهای وارداتی ایجاد نکند، چرخه تکرار تصمیمهای نادرست و تنش در بازار ادامه پیدا میکند.