ابوالفضل ظهرهوند، نماینده مجلس و سفیر پیشین ایران در افغانستان، با تأکید بر لزوم ساماندهی مهاجران و سرمایهگذاران افغانی، خواستار ایجاد سازوکاری برای اعطای اقامت و ویزای بلندمدت به آنها شد. او معتقد است که وزارت کشور باید برای اتباع افغانی شاغل در ایران، یک حامی ایرانی تعیین کند تا مسئولیت آنها را بر عهده بگیرد، مشابه سیستمی که در کشورهای عمان و امارات اجرا میشود. ظهرهوند هشدار داد که عدم نظارت بر ورود اتباع میتواند تهدیدات امنیتی ایجاد کند، زیرا در افغانستان با پرداخت ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار میتوان پاسپورت تهیه کرد که راه را برای ورود عناصر تروریستی باز میکند.
ظهرهوند درباره گفتوگوی اخیر سرپرست وزارت خارجه طالبان با رئیسجمهور ایران درباره سرمایهگذاری دوجانبه، اظهار داشت که این موضوع به مسئله حقابه هیرمند ارتباطی ندارد. او سرمایهگذاری ایران در افغانستان را به دلیل نبود امنیت پایدار و تضمینهای لازم، غیرمنطقی دانست. با این حال، وی از حضور سرمایهگذاران بخش خصوصی افغانی در ایران استقبال کرد و خواستار فراهمسازی شرایط اقامت و ویزای بلندمدت برای آنها شد. او تأکید کرد که این سرمایهگذاران میتوانند به رشد اقتصاد ایران کمک کنند، اما مشکلات اقامتی آنها باید رفع شود.
این نماینده مجلس با اشاره به نیاز بالای افغانستان به کالاهای وارداتی (بیش از ۹۰ درصد)، ایران را بهعنوان همسایهای با ظرفیت تولید بالا، شریک تجاری ایدهآل این کشور دانست. او پیشنهاد داد که همکاریهای تجاری، بهویژه در حوزه فروش انرژی و فرآوری مواد معدنی خام وارداتی از افغانستان در ایران، تقویت شود. ظهرهوند با اشاره به فعالیت کشورهای دیگر مانند چین و هند در بخش معدن افغانستان، خواستار استفاده ایران از این فرصتها در مناطق امن مانند مناطق آزاد تجاری شد.
ظهرهوند موج ضدافغانی برخی گروهها را خطرناک توصیف کرد و گفت که این اقدامات میتواند به بیثباتی منجر شود. او با انتقاد از شرایط غیرقانونی برخی مهاجران، مانند تجمع ۵۰ نفر در یک خانه، خواستار برخورد با متخلفان و در عین حال حمایت از مهاجران شریف و قانونمدار شد. وی پیشنهاد داد که ایران مانند کشورهای اروپایی، با دریافت سرمایه مشخص، اقامت به مهاجران افغانی اعطا کند و آنها را بهعنوان نیروی انسانی مفید ساماندهی کند.
این عضو کمیسیون امنیت ملی تأکید کرد که مهاجران شناساییشده باید به چشم سرمایه دیده شوند. او با انتقاد از روند پیچیده اخراج و بازگشت مهاجران به هرات برای دریافت پاسپورت، خواستار شناسایی و ساماندهی آنها در داخل ایران شد. ظهرهوند افزود که مهاجران غیرقانونی باید طبق ضوابط اخراج شوند، اما برای افرادی که میتوانند به اقتصاد ایران کمک کنند، باید شرایط اقامت و فعالیت فراهم شود.
ظهرهوند با اشاره به اختصاص زمین به تجار افغانی در منطقه آزاد چابهار، این اقدام را فرصتی برای همکاری اقتصادی دانست. او پیشنهاد داد که سرمایهگذاران افغانی در این مناطق کارخانه تأسیس کنند و از مزایای مالیاتی و تجاری بهرهمند شوند. این رویکرد، به گفته وی، هم به نفع اقتصاد ایران است و هم از ریسک سرمایهگذاری در خاک افغانستان جلوگیری میکند.