خبرگزاری مهر، امام جواد (ع)، ملقب به ابن الرضا، در دوران حاکمیت ظلم و جور عباسیان، با توکل به خداوند و بصیرت نافذ خود، راه حق و حقیقت را نمایان ساخت و الگویی جاودانه برای تمام دورانها شد. ایشان با وجود سن کم، با دانش الهی و استدلالهای قوی، توطئههای دشمنان را خنثی کرده و نور امید را در دل شیعیان روشن نگاه داشتند. در روزهای اختناق و ستم، نوری درخشان در آسمان امامت پدیدار گشت؛ جوانی که در اوج خفقان دوران خود، با توکلی بیحدوحصر به پروردگار، چراغ راه شیعیان شد و درس مقاومت و امید به آیندگان آموخت.
ریشههای نهضت عباسی و خفقان طاقتفرسا
حجتالاسلام سید محمد واعظ موسوی، سخنران مذهبی در گفتگو با خبرنگار مهر به واکاوی ریشههای نهضت عباسیان اشاره و اظهار کرد: ظلم و ستم بیحد و حصر بنیامیه، زمینهساز شکلگیری نهضت عباسیان شد. در ابتدا، آلعباس که از نوادگان عباس، عموی پیامبر اکرم (ص) بودند، جایگاه ویژهای در میان مسلمانان نداشتند. اما خفقان و جور امویان، بستری مناسب برای به قدرت رسیدن آنها فراهم آورد.
این سخنران مذهبی افزود: این نهضت از سال ۱۰۰ هجری قمری جوانه زد و حدود ۳۲ سال به طول انجامید تا سرانجام در سال ۱۳۲ هجری قمری، عباسیان موفق شدند قدرت را از چنگال بنیامیه بیرون بکشند.
دو چهره از حکومت عباسی؛ از ستم نسبی تا خفقان مطلق
واعظ موسوی در ادامه، دوران حکومت عباسیان را به دو برهه متمایز تقسیم کرد و گفت: دوره اول عباسیان، که تقریباً ۱۰۰ سال به طول انجامید، با وجود ستم و فشار، برای اهل بیت (ع) به سختی دوره دوم نبود. اما با ورود به دوره دوم، دستگاه خلافت عباسی به طور فزایندهای به اختناق و محدودیتهای شدید روی آورد. شرایط به حدی نامساعد شد که زندگی برای امامان شیعه بسیار دشوار شد.
این سخنران مذهبی با تأکید بر مظلومیت ائمه (ع) در این دوران، خاطرنشان کرد: همین فشارها و خفقانها باعث شد که عمر شریف بسیاری از امامان شیعه کوتاه شود و در سنین جوانی به شهادت برسند. امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام عسکری (ع) از جمله امامانی بودند که در همین شرایط سخت، در جوانی مسموم شده و به شهادت رسیدند. این فشارهای بیسابقه بود که نهایتاً به غیبت حضرت ولیعصر (عج) منجر شد.
غربت در خانه، اوج مظلومیت امام جواد (ع)
وی در ادامه به تشریح اوج دشواریهای زندگی امام جواد (ع) در دوران خفقان عباسی پرداخت و تصریح کرد: در دوره دوم عباسیان، به خصوص در زمان حیات امام جواد (ع)، امام هادی (ع) و امام عسکری (ع)، شرایط به هیچ وجه خوب نبود. حتی امام جواد (ع) در خانه خود نیز در آرامش و امنیت نبودند. همسر ایشان که میبایست محرم اسرار و حامی ایشان باشد، متأسفانه به قاتل ایشان تبدیل شد و امام را مسموم کرد. این رویداد، عمق سختیها و غربتی را نشان میدهد که امام جواد (ع) با آن روبرو بودند.
اعتماد به خدا نردبان بلندترین آرزوها
واعظ موسوی به مهمترین ویژگی اخلاقی و رفتاری امام جواد (ع) اشاره کرد و گفت: امام جواد (ع) جملهای گهربار دارند که در آن به اهمیت بیبدیل اعتماد به خداوند اشاره میکنند. ایشان میفرمایند: اعتماد به خدا بهایی گرانبهاست و نردبان هر بلندایی است.
این سخنران مذهبی افزود: این جمله به وضوح نشان میدهد که امام جواد (ع) از یک اعتماد قلبی کامل به خداوند برخوردار بودند. این درس، یک آموزه بزرگ برای نسل جوان ماست. جوانان ما باید این الگو را از امام جواد (ع) فرا بگیرند و به خدا اعتماد کنند.
واعظ موسوی در انتها تأکید کرد: ما اغلب به بسیاری از امور و افراد اعتماد میکنیم، اما گاهی اوقات از اعتماد به خداوند غافل میشویم. در حالی که اعتماد حقیقی به خداوند، انسان را به تمام خواستههای به ظاهر دستنیافتنی خود میرساند. به گمان من، این یک درس حیاتی و ماندگار از امام جواد (ع) برای نسل جدید است.
معجزه امامت در کودکی، حکمت الهی در برابر تردیدها
فاطمه نوری، استاد حوزه و دانشگاه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر به یکی از برجستهترین و شاید چالشبرانگیزترین جنبههای زندگی امام جواد (ع) اشاره و اظهار کرد: امام جواد (ع) در سن هفت سالگی، یعنی در دوران کودکی، به مقام رفیع امامت رسیدند. این امامت در سنین پایین، در واقع یک معجزه الهی و نمایانگر حکمت عمیق پروردگار بود. در آن دوران، برخی از افراد، بهویژه مخالفان و حتی برخی از شیعیان کمبصیرت، این امامت زودهنگام را زیر سوال بردند و در ذهنشان شبهه ایجاد شد. اما در حقیقت، این رویداد، یک آزمون الهی بزرگ برای سنجش ایمان و میزان بصیرت جامعه بود. خداوند متعال با این انتخاب، به وضوح نشان داد که مقام امامت و هدایت الهی، صرفاً به سن و سال و ظواهر مادی و تجربی بشر وابسته نیست، بلکه ریشه در علم لدنی، عصمت الهی و انتخاب مستقیم پروردگار دارد که فراتر از ادراکات عادی ماست.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: این واقعه، یادآور نمونههای قرآنی همچون نبوت حضرت یحیی (ع) در کودکی است که در آیات شریف قرآن کریم به صراحت به آن اشاره شده. این خود گواهی میدهد که سنت الهی در انتخاب پیامبران و امامان، دارای معیارهایی است که با محاسبات بشری ما تفاوت دارد و نشاندهنده قدرت و اراده مطلق الهی است.
وی به جوانان توصیه کرد و گفت: ما از زندگی پربرکت امام جواد (ع) درسهای فراوانی میآموزیم که هر یک میتواند راهگشای مسیر زندگی ما باشد: درس اعتماد بیقید و شرط به خداوند در همه شرایط، حتی در اوج سختیها، درس طلب علم و دانش در هر سنی و موقعیتی، درس صبر و استقامت بیبدیل در برابر مشکلات و سختیها، و درس هدایت و روشنگری در برابر هرگونه انحراف و ظلم.
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه بیان کرد: امام جواد (ع) الگویی کامل و جامع از یک انسان الهی و مبارز هستند که با وجود تمام محدودیتها و فشارها، رسالت الهی خود را به بهترین شکل ممکن انجام دادند و چراغ راهی برای همیشه تاریخ شدند. سیرت آن امام همام، نشان میدهد که سن و سال هرگز مانعی برای رسیدن به قلههای کمالات انسانی و معنوی نخواهد بود. با مطالعه عمیق و تدبر در سیره ایشان، میتوانیم پاسخ بسیاری از سوالات و راهنمای حل بسیاری از مشکلات امروز خود را بیابیم.
وی به جوانان توصیه کرد و گفت: ما از زندگی پربرکت امام جواد (ع) درسهای فراوانی میآموزیم که هر یک میتواند راهگشای مسیر زندگی ما باشد: درس اعتماد بیقید و شرط به خداوند در همه شرایط، حتی در اوج سختیها، درس طلب علم و دانش در هر سنی و موقعیتی، درس صبر و استقامت بیبدیل در برابر مشکلات و سختیها، و درس هدایت و روشنگری در برابر هرگونه انحراف و ظلم.
نوری گفت: امام جواد (ع) الگویی کامل و جامع از یک انسان الهی و مبارز هستند که با وجود تمام محدودیتها و فشارها، رسالت الهی خود را به بهترین شکل ممکن انجام دادند و چراغ راهی برای همیشه تاریخ شدند. سیرت آن امام همام، نشان میدهد که سن و سال هرگز مانعی برای رسیدن به قلههای کمالات انسانی و معنوی نخواهد بود. با مطالعه عمیق و تدبر در سیره ایشان، میتوانیم پاسخ بسیاری از سوالات و راهنمای حل بسیاری از مشکلات امروز خود را بیابیم.
این استاد دانشگاه به جوانان توصیه کرد و گفت: ما از زندگی پربرکت امام جواد (ع) درسهای فراوانی میآموزیم که هر یک میتواند راهگشای مسیر زندگی ما باشد: درس اعتماد بیقید و شرط به خداوند در همه شرایط، حتی در اوج سختیها، درس طلب علم و دانش در هر سنی و موقعیتی، درس صبر و استقامت بیبدیل در برابر مشکلات و سختیها، و درس هدایت و روشنگری در برابر هرگونه انحراف و ظلم.
امام جواد (ع) الگویی کامل و جامع از یک انسان الهی و مبارز هستند که با وجود تمام محدودیتها و فشارها، رسالت الهی خود را به بهترین شکل ممکن انجام دادند و چراغ راهی برای همیشه تاریخ شدند. سیرت آن امام همام، نشان میدهد که سن و سال هرگز مانعی برای رسیدن به قلههای کمالات انسانی و معنوی نخواهد بود. با مطالعه عمیق و تدبر در سیره ایشان، میتوانیم پاسخ بسیاری از سوالات و راهنمای حل بسیاری از مشکلات امروز خود را بیابیم.