چرا با وجود فیلترینگ و کندی اینترنت، کاربران ایرانی اینستاگرام را ترک نمی‌کنند؟

اقتصادنیوز سه شنبه 06 خرداد 1404 - 08:02
اقتصادنیوز: اینستاگرام را نباید در ظاهر یک شبکه اجتماعی دانست؛ این پلتفرم به صحنه‌ای برای بازنمایی هویت، خلق سرمایه اجتماعی و حتی میدان رقابت برای کسب قدرت نمادین بدل شده است.

به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه اعتماد نوشت: رشد چشمگیر اینفلوئنسرهای ایرانی در اینستاگرام ـ آن‌هم در شرایطی که سد فیلترینگ و محدودیت‌های زیرساختی بر سر راه کاربران قرار داردـ پدیده‌ای است که نمی‌توان صرفا با معیارهای فنی یا آماری آن را تفسیر کرد. 

این رشد، نشانه‌ای از تاب‌آوری فرهنگی و اجتماعی جامعه‌ای است که به‌رغم فشارها، راه‌های خلاقانه‌ای برای تداوم ارتباط و دیده‌شدن می‌یابد. 

از منظر جامعه‌شناسی، اینستاگرام در ایران به ابزاری برای بازتعریف مرزهای فردیت و جمعیت بدل شده است. در شرایطی که حوزه عمومی با انواع محدودیت‌ها مواجه است، کاربران ایرانی این فضا را به نوعی «پناهگاه ارتباطی» و عرصه‌ای برای بیان خود تبدیل کرده‌اند. 

شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام، بستر شکل‌گیری روابط جدید، بازسازی هویت‌های فردی و جمعی و حتی بازتعریف مفاهیم سنتی قدرت و شهرت شده‌اند.  در این میدان، اینفلوئنسرها چهره‌هایی سرگرم‌کننده و حاملان ارزش‌های نوین و واسطه‌های فرهنگی هستند که الگوهای مصرف، سبک زندگی و حتی زبان روزمره را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

از منظر مطالعات فرهنگی و رسانه، اصرار کاربران بر ماندن در اینستاگرام- حتی به قیمت عبور از فیلترینگ و کندی اینترنت- نشان‌دهنده نوعی «مقاومت فرهنگی» است؛ مقاومتی که با منطق قدرت نرم و بازی‌های نمادین معنا می‌یابد. در واقع، کاربران ایرانی با انتخاب این پلتفرم، به بازتولید نوعی هویت دیجیتال مشترک دست می‌زنند؛ هویتی که نه‌تنها عرصه دیدن و دیده ‌شدن را بازتعریف می‌کند، بلکه نشان می‌دهد چگونه رسانه‌ها می‌توانند فراتر از ابزارهای ارتباطی، به میدان‌های نبرد فرهنگی بدل شوند. 

همچنین، ورود چهره‌های جدید و رشد تصاعدی دنبال‌کنندگان، حکایت از پویایی میدان رسانه‌ای ایران دارد؛ میدانی که حتی در شرایط انحصار و محدودیت، اجازه ظهور و صعود نسل‌های تازه‌ای از کنشگران را می‌دهد. این پویایی، تنها محصول الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی نیست؛ بلکه بازتابی از میل جمعی به دیده ‌شدن، شنیده ‌شدن و مشارکت در گفتمان عمومی است.

در نهایت آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، ابعاد فرهنگی و اجتماعی این پدیده است. اینستاگرام در ایران امروز به مثابه جامعه‌ای است که می‌کوشد با وجود همه موانع، صدای خود را حفظ کند، هویت خود را بازسازی نماید و مرزهای محدودیت را با خلاقیت و تاب‌آوری، درنوردد. آینده این میدان، بی‌تردید به میزان توانایی بازیگران آن در فهم عمیق‌تر رفتار کاربران و سازگاری با تحولات اجتماعی و فناورانه وابسته خواهد بود.

 

منبع خبر "اقتصادنیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.