به گزارش بهداشت نیوز عسل، یکی از محبوب‌ترین و سالم‌ترین خوراکی‌های شناخته شده، همواره با چالش تشخیص نوع اصل از تقلبی همراه بوده است. مصرف‌کنندگان اغلب با تکیه بر اعتماد به فروشندگان معتبر، سعی در خریدی امن دارند، چرا که روش‌های خانگی تشخیص اصالت عسل، جز در شرایط آزمایشگاهی، چندان قابل استناد نیستند.
مزیت‌های تغذیه‌ای و آنتی‌اکسیدانی عسل
عسل در مقایسه با شکر سفید، دارای مزیت‌های تغذیه‌ای قابل توجهی است. این ماده طبیعی مقادیر کمی پروتئین، ویتامین‌های گروه ب، ویتامین ث و مواد معدنی نظیر منیزیم، فسفر و روی را در خود جای داده است. به ویژه انواع تیره‌تر عسل، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که به سلامت قلب و کند کردن روند پیری کمک می‌کنند. برای بهره‌مندی حداکثری از این خواص، انتخاب عسل خام (فرآوری نشده) که ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتری دارد، توصیه می‌شود.
عسل در برابر شکر: نبردی برای سلامتی
عسل که از شهد گل توسط زنبور عسل تولید می‌شود، ترکیبی از قندها (فروکتوز و گلوکز)، آب و پروتئین است و ظاهری مایع، چسبناک و به رنگ قهوه‌ای و زرد دارد. هر قاشق غذاخوری عسل حدود ۶۴ کالری و ۱۷ گرم قند دارد. در مقابل، شکر تصفیه شده از نیشکر یا چغندر قند به دست می‌آید، تنها حاوی ساکارز است، ظاهری بلوری و سفید دارد و هر قاشق آن ۴۵ کالری و ۱۲ گرم قند را شامل می‌شود و فاقد فواید سلامتی خاصی است.
اگرچه عسل نیز حاوی قند است، اما تفاوت‌های مهمی با شکر دارد. فروکتوز موجود در عسل شیرین‌تر از گلوکز بوده و شاخص گلیسمی پایین‌تری (۵۰ تا ۶0) نسبت به گلوکز (۱۰۰) دارد. در نتیجه، با وجود شیرینی بیشتر، شاخص گلیسمی کلی عسل (مشابه ساکارز با شاخص گلیسمی ۶۵) ممکن است منجر به افزایش کندتر قند خون شود، هرچند این تفاوت چشمگیر نیست. با اینکه عسل کالری بیشتری دارد، شیرینی بالاتر آن ممکن است باعث شود مقدار کمتری از آن مصرف کنید.
فواید اثبات شده عسل برای سلامتی
با بیش از ۳۰۰ نوع مختلف، خواص عسل بسته به منبع شهد و منطقه متفاوت است. از جمله فواید اثبات شده آن می‌توان به محافظت از قلب از طریق کمک به کاهش کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسیرید اشاره کرد. همچنین، به دلیل شاخص گلیسمی پایین تا متوسط، عسل به اندازه شکر باعث افزایش ناگهانی قند خون نمی‌شود.
مطالعات نشان داده‌اند که جایگزینی شکر با عسل خام می‌تواند در مدیریت وزن موثر باشد. خواص ضد باکتریایی عسل، به ویژه عسل مانوکا، آن را به گزینه‌ای عالی برای ترمیم زخم‌ها، از جمله زخم پای دیابتی و سوختگی‌ها، تبدیل کرده است. این نوع عسل التهاب را کاهش داده، بهبود را تسریع و زخم‌ها را استریل می‌کند. همچنین، برخی انواع عسل مانند عسل جنگلی و آویشن می‌توانند به کاهش عوارض درمان سرطان مانند درد دهان کمک کنند. جالب است بدانید عسل در متابولیسم سریع‌تر الکل و کاهش سرفه شبانه در کودکان نیز مؤثر شناخته شده است.
محدودیت‌ها و توصیه‌های مصرف عسل
با وجود تمام فواید عسل، مصرف آن باید در حد اعتدال باشد، زیرا همچنان پرکالری و حاوی قند است. نکته بسیار مهم این است که به دلیل خطر بوتولیسم، عسل نباید به نوزادان زیر یک سال داده شود. دستورالعمل‌های بهداشتی توصیه می‌کنند مصرف قندهای افزوده (شامل شکر و عسل) به ۵ تا ۱۰ درصد کالری روزانه محدود شود، یعنی زنان کمتر از ۲۵ گرم و مردان کمتر از ۳۶ گرم در روز.
در نهایت، همواره به یاد داشته باشید که مصرف بیش از حد شکر تصفیه شده با بیماری‌های مزمنی چون دیابت، چاقی، کلسترول بالا، بیماری‌های قلبی، سرطان پانکراس، پوسیدگی دندان و اختلالات رشدی مرتبط است. بنابراین، انتخاب عسل به عنوان جایگزینی طبیعی و با فواید بیشتر، گامی هوشمندانه در جهت ارتقای سلامت خواهد بود، به شرطی که در تشخیص عسل اصل دقت لازم را به کار گیرید و در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
