همشهری آنلاین - گروه سیاسی: اگرچه تناقضگوییهای واشنگتن در قبال مذاکرات با ایران موضوع تازهای نیست، اما این رویکرد طی روزهای منتهی به دور پنجم گفتوگوها بهصورت محسوسی افزایش یافت و کاخسفید کوشید با ابزار چندوجهی «تهدید» و «تحریم»، تهران را بیش از گذشته تحت فشار قرار دهد. چنین رویکری سبب بروز تفاوتهای محسوسی در این دور از مذاکرات با ۴ دور گذشته شدهاست.
۴ دور گذشته گفتوگوهای غیرمستقیم در حالی «مثبت» و «رو به جلو» ارزیابی میشد که دور پنجم، «نبرد خطوط قرمز» با حساسیت ویژهای ازسوی دوطرف پیگیری شدهاست و با وجود افزایش حجم لفاظیها ازسوی محور واشنگتن – تلآویو، مقامهای ایرانی در سطوح مختلف سیاسی – نظامی تاکید کردهاند که برای مواجهه با سناریوهای مختلف، چه در حوزه نظامی و چه در عرصه دیپلماتیک، آمادهاند.
اینها در شرایطی است که مبهمگویی مقامهای آمریکایی در قبال مذاکرات از یکسو و تهدیدهای آمریکایی – صهیونیستی ازسوی دیگر، کارشناسان را درباره اراده کاخسفید برای پیشبرد مذاکرات بهمنظور دستیابی به توافقی متوازن با تردیدهای جدی مواجه کردهاست؛ تا جایی که وزیر امورخارجه ایران نیز پیش از آغاز مذاکرات، گزاره «غنیسازی صفر ایران» را برابر با «شکست مذاکرات» ارزیابی کرد.
هشدار درباره اشتباه محاسباتی
یکی از نمودهای لفاظیهای محور واشنگتن – تلآویو پیش از آغاز دور پنجم گفتوگوها، تمرکز رسانهای ویژه روی گزاره ادعایی «حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران» در صورت شکست مذاکرات بود؛ رویکردی که در چارچوب خط خبری «تهدید ایران» قابل بررسی است. رسانههای آمریکایی در روزهای اخیر تلاش کردند با انتشار گزارشهایی، ضمن طرح «تهدید نظامی ایران»، راهبرد افزایش فشار بر تهران در آستانه مذاکرات را پیگیری کنند؛ موضوعی که پاسخ قاطع تهران را به دنبال داشته است. براین اساس مقامهای ایرانی تاکید کردند که تهران «آماده اقدام» است؛ چه در صحنه نظامی و چه در عرصه دیپلماتیک، آنهم در مواجهه با تلآویو و همچنین طرفهای غربی.
آمادگی نظامی ایران
مقامهای سیاسی – نظامی جمهوریاسلامی در روزهای اخیر در واکنش به تهدیدهای نظامی طرف مقابل تاکید کردهاند که ایران برای پاسخ به هرگونه تهدیدی، از آمادگی لازم برخوردار است؛ پاسخی که میتواند تبعات منطقهای و بینالمللی قابل توجهی برای دشمنان ایران به همراه داشته باشد.
- هشدار ویژه: ستادکل نیروهای مسلح ایران دراین زمینه با صدور بیانیهای تاکید کرد که نیروهای مسلح پرتوان جمهوریاسلامی هرگونه تهدید و اقدام غلط دشمنان را با صلابت و اقتدار پاسخ خواهند داد.
- هزینههایی بالاتر از نتایج: سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران نیز در روزهای اخیر ضمن تاکید بر آمادگی صدردصدی نیروهای مسلح، تاکید کرده بود که تجاوز به فضای ایران، آسیبهای فراوانی را برای دشمنان به همراه خواهد داشت و قطعاً هزینههای آنها از نتایجی که انتظار دارند، بسیار بالاتر خواهد بود.
- تهدیدهای تکراری: سردار علی فدوی، جانشین فرماندهکل سپاه نیز در گفتوگویی رسانهای، در واکنش به تهدیدهای اخیر رژیمصهیونیستی، تاکید کرد که تکرار تهدیدهای صهیونیستها درباره هدف قرار دادن تأسیسات هستهای ایران، یاوهگویی بیش نیست.
- پاسخ ویرانگر در جغرافیای کوچک دشمن: سردار علیمحمد نایینی، سخنگوی سپاه پاسداران نیز از دیگر مقامهای نظامی ایران بود که به تهدیدهای اخیر واکنش نشان داد و روز پنجشنبه تاکید کرد که اگر رژیمصهیونیستی متوهم حماقت کند و دست به تعرض بزند، بهطورقطع در جغرافیای آسیبپذیر و کوچک خود پاسخی ویرانگر و قاطع دریافت می کند.
پاسخ سیاسی
آمادگی ایران برای اقدام متناسب در قبال رویکردهای محور غربی در مواجهه با ایران نیز بخش مهمی از راهبرد تهران برای تقابل با تناقضگوییها و تهدیدهای ضدایرانی اخیر بودهاست. براین اساس هم بود که روز پنجشنبه سید عباس عراقچی، وزیر امورخارجه ایران در نامهای هشدارآمیز به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل به نکات راهبردی مهمی اشاره کرد که در ادامه میخوانید:
- مسئولیت حقوقی آمریکا: دولت آمریکا در تبعات و پیامدهای هرگونه ماجراجویی رژیمصهیونیستی علیه ایران سهیم خواهد بود.
- پاسخ قاطع ایران: جمهوریاسلامی درباره هرگونه تهدید یا عمل متخلفانه ازسوی تلآویو هشدار و به آن قاطعانه پاسخ خواهد داد.
- برنامه هستهای صلح آمیز ایران: برنامه هستهای صلحآمیز ایران تحت نظارتهای گسترده آژانس قرار دارد و صلحآمیز بودن آن تحقیقاً به اثبات رسیدهاست.
- دفاع از شهروندان و تاسیسات: ایران براساس حقوق بینالملل، همه اقدامهای لازم را برای محافظت و دفاع از شهروندان، منافع و تأسیسات خود در برابر هرگونه اقدام تروریستی یا خرابکارانه انجام خواهد داد.
- اقدام فوری شورای امنیت: یک حمله مسلحانه یا تهدید به حمله علیه تأسیسات هستهای تحت پادمان، در حال کار یا در دست ساخت، شرایطی را ایجاد خواهد کرد که براساس آن، شورایامنیت ناگزیر به اقدام فوری خواهد بود.
نقشه راه ایران
آمادگی ایران برای واکنش سیاسی به شکست مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا یکی از سوژههای مورد توجه رسانههای بینالمللی بوده که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود.
- اتحاد در ایران: رسانه آمریکایی «والاستریت ژورنال» به تازگی طی گزارشی نوشت که «در واکنش به خواسته آمریکا برای قطع غنیسازی اورانیوم در ایران، مقامهای ایرانی متحد شده و اعلام کردهاند تهران از خطوط قرمز خود نخواهد گذشت».
- بازتعریف روابط با همسایگان: پایگاه تحلیلی «مدرن دیپلماسی» روز پنجشنبه در گزارشی تاکید کرد که «در شرایطی که فضای مذاکرات هستهای ایران و آمریکا همچنان پرتنش است، تهران درحال بازنگری در دستورکار راهبردی خود در منطقه خاورمیانه است و تلاش دارد با تکیه بر همسایگی سازنده و تعامل منطقهای، جایگاه خود را بازتعریف کند».
- آمریکا مقصر است: پایگاه «سندیکای خبری یهود» نیز اخیرا در گزارشی نوشت: «در حالی که مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا به نقطهای حساس رسیده، فضای سیاسی و دیپلماتیک پرتنشی در حال شکلگیری است. ایران هشدار داده در صورت حمله اسرائیل به تأسیسات هستهای، ایالات متحده را مسئول خواهد دانست».
- «پلن بی» ایران: خبرگزاری انگلیسی «رویترز» هم در روزهای اخیر در گزارشی تصریح کرد که با توجه به اینکه اختلافها بر سر «خطوط قرمز» طرفین در مذاکرات هستهای تهران و واشنگتن، روند مذاکرات را متزلزل کرده، ایران احتمالاً بهعنوان «پلن بی» به سراغ چین و روسیه خواهد رفت.
گرداب تناقضها
لفاظیهای آمریکایی – غربی درباره فعالیتهای صلحآمیز ایران و موضوع «غنیسازی» در شرایطی ادامه دارد که رویکردهای طرف مقابل نشاندهنده تناقضهایی است که از استانداردهای دوگانه در مواجهه با ایران و عدم پایبندی به چارچوبهای دیپلماسی حمایت دارد.
- رونمایی از بمب اتمی جدید: واشنگتن این روزها در شرایطی بر ضرورت توقف کامل غنیسازی ازسوی ایران سخن به میان میآورد که در روزهای اخیر اداره امنیت ملی اتمی آمریکا (NNSA) از تکمیل بمب اتمی B۶۱-۱۳ خبر داد.
- بی تفاوتی در برابر تلآویو: طرح ادعاهای واهی درباره برنامه هستهای ایران ازسوی واشنگتن در شرایطی است که رژیمصهیونیستی با وجود داشتن بمب اتمی، عضو هیچیک از معاهدههای خلع سلاح کشتارجمعی نیست و امروز اصلیترین تهدید برای صلح و امنیت جهان بهشمار میرود.
- تحریم همزمان با مذاکره: در شرایطی که آمریکاییها طی ماههای گذشته بهصورت مستمر بر «مذاکره با ایران» تاکید کردهاند، اعمال تحریمهای تازه علیه تهران، پیش از هر چیز نشاندهنده بیارادگی واشنگتن در ادعای مذاکره است. همین چند روز قبل بود که دولت آمریکا در آستانه دور پنجم مذاکرات در رم، تحریمهایی را علیه بخش ساخت و ساز ایران اعمال کرد.