تازه‌ترین ارزیابی از وضعیت تجارت خارجی، بازار زعفران و شاخص آزادی اقتصادی ایران که در گزارش فروردین ۱۴۰۴ «اقتصادسنج» اتاق بازرگانی تهران منتشر شده، تصویری چندلایه و در عین حال نگران‌کننده از موقعیت اقتصادی کشور ترسیم می‌کند. بر اساس این گزارش، هرچند تراز تجاری ایران در نخستین ماه سال مثبت بوده و ارزش صادرات غیرنفتی از واردات پیشی گرفته، اما این برتری بیشتر حاصل الگوی فصلی تجارت و کاهش سنتی واردات در فروردین است. ترکیب کالاهای صادراتی که عمدتاً شامل مواد خام و نیمه‌خام است، به همراه وابستگی به واردات کالاهای اساسی، نشان‌دهنده آسیب‌پذیری ساختاری تجارت خارجی ایران است.
از سوی دیگر، بازار زعفران ایران به‌عنوان یکی از مزیت‌های سنتی صادراتی کشور، با افت کم‌سابقه در وزن صادرات و نوسانات در ارزش مواجه شده است. تغییر ترکیب کشورهای واردکننده زعفران نیز بیانگر بی‌ثباتی بازارهای هدف و نبود راهبرد مشخص در توسعه بازارهای بین‌المللی است. هم‌زمان، در رتبه‌بندی شاخص آزادی اقتصادی نیز وضعیت ایران همچنان در قعر جدول جهانی باقی مانده است. این شاخص که میزان آزادی عمل اقتصادی، شفافیت نهادها و کارآمدی ساختارهای حکمرانی را می‌سنجد، نشان می‌دهد که ایران با نمره پایین ۴۲.۵ از ۱۰۰، همچنان در زمره کشورهای «سرکوب‌شده» قرار دارد. مجموعه این یافته‌ها، تصویری از اقتصاد ایران ارائه می‌دهد که با وجود برخی آمارهای مثبت، همچنان با موانع ساختاری و نهادی جدی مواجه است.
مشروح این گزارش را با تیتر «تراز مثبت، تجارت ضعیف؛ اقتصاد ایران زیر سایه خام‌فروشی و محدودیت نهادی؟» در اکوایران بخوانید.
