در روزشمار تاریخ معاصر ایران، دوم خرداد همواره روزی پر از تحولات و اتفاقات مهم بوده است؛ از توقیف روزنامه "ایران" به دلیل یک کاریکاتور جنجالی و انتخاب رئیسجمهور، تا تصویب تحریمها علیه ایران و اخراج خبرنگار رویترز. این روز همچنین شاهد رویدادهای تاریخی مانند عمل جراحی امام خمینی و تغییر نام مجلس شورای ملی به شورای اسلامی بوده است. در ادامه به برخی از مهمترین اتفاقات رخ داده در دوم خرداد در تاریخ معاصر ایران میپردازیم.
روزنامه «ایران» به دلیل انتشار کاریکاتوری که سبب اعتراض هموطنان آذری زبان گردید، توقیف شد. مانا نیستانی کاریکاتوریست روزنامه نیز بازداشت شد.
آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب در نامه ای به آقای محمد خاتمی رئیس جمهور، رهنمودهای خود را جهت پیشبرد راهکارهای برنامه توسعه سوم در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، دفاعی و امنیتی به صورت منشوری در 36 ماده اعلام کرد.
سنای امریکا لایحه تحریم شرکتهای طرف قرارداد تسلیحاتی با ایران را تصویب کرد.
انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری در ایران برگزار شد و طی آن حجتالاسلام سیدمحمد خاتمی به ریاست جمهوری اسلامی ایران انتخاب گردید.
سفیر ترکیه در تهران به وزارت امور خارجه احضار شد و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران به خاطر تصادف منجر به مرگ دو نفر در تهران و فرار دیپلمات خاطی ترک به وی ابلاغ گردید.
«الکساندر روتسکوی» معاون رئیس جمهور روسیه پیام امام خمینی به گورباچف را «کلام حق» خواند و گفت از جمله خاطرات فراموش نشدنی در زندگی من زیارت مرقد مطهر آیت الله خمینی در تهران بود.
سرود ملی جدید جمهوری اسلامی ایران که به تصویب مقام معظم رهبری نیز رسیده است همزمان با سالروز حماسه فتح خرمشهر از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد.
در برخورد یک قطار مسافربری با یک قطار باری در مسیر خط آهن تهران - اهواز در نزدیکی ایستگاه دورود، 28 نفر جان خود را از دست دادند و 27 نفر نیز مجروح شدند.
امروز پنجشنبه از سوی رهبر انقلاب بعنوان اعلام تنفر از رژیم بعث عراق بخاطر هتک حرمت عتبات عالیات، عزای عمومی اعلام شد.
امام خمینی تحت عمل جراحی گوارشی قرار گرفت.
در جلسه شورای بازنگری قانون اساسی که امروز به ریاست آیت الله مشکینی تشکیل شد تغییر نام مجلس شورای ملی به مجلس شورای اسلامی به اتفاق آرا به تصویب رسید.
«ترور وود» خبرنگار بنگاه انگلیسی رویتر به دلیل مخابره گزارش های مغرضانه و کذب راجع به تحولات انقلاب اسلامی از ایران اخراج شد. اداره کل مطبوعات و رسانههای خارجی اعلام کرد به نامبرده به طور مکرر تذکر داده شده بود.
. با تصویب مجلس شورای اسلامی وزارت دفاع ملی به وزارت دفاع تغییر نام داد.
سردار محمد بروجردی فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در یکی از ماموریتها در نزدیکی شهرستان نقده بر اثر برخورد با مین در 29 سالگی به شهادت رسید.
احمد عباسی تهرانی بازجوی دادگاه انقلاب اسلامی تهران در خانهاش در منطقه خاوران ترور شد و به شهادت رسید. وی از اعضای موثر فدائیان اسلام و از همرزمان شهید نواب صفوی و برادر زن عبدالحسین واحدی مرد شماره دو فدائیان اسلام بود.
هنری کیسینجر گفت: سقوط شاه بزرگترین شکست امریکا پس از جنگ جهانی دوم بود.
حجت الاسلام صادق خلخالی حاکم شرع دادگاههای انقلاب اسلامی، که از بدو شروع محاکمات سران و سرسپردگان رژیم سابق در اکثر دادگاهها حضور داشت، امروز از مقام خود استعفا کرد.
انفجار مهیب یک بمب در ساختمان مرکز فرهنگی ایران و ایتالیا در شهر رم، خسارات سنگینی به بار آورد.
امیراسدالله علم در خاطرات امروز خود نوشت: تأکید جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا که حاضر است بدون قید و شرط اسلحه در اختیار ناتو، اسرائیل، فیلیپین، کره جنوبی، استرالیا و زلاندنو بگذارد، و همچنین خودداری وی از قرار دادن نام ایران در لیست کشورهای دریافت کننده اسلحه آمریکایی، شاه را خشمگین کرده است.
اولین هیأت حسن نیت ایران پس از جدا شدن بحرین از خاک ایران عازم آن کشور شد.
جتهای جنگی عراق یک دهکده مرزی و پاسگاه ژاندارمری ایران را بمباران و ویران کردند.
بن گوریون نخست وزیر اسرائیل در نامه ای به محمدرضا پهلوی متذکر شد که موقعیت ژئوپلیتیک ایران و اسرائیل ایجاب می کند تا این دو کشور بر همکاریهای خود برای مقابله با دشمنان داخلی و خارجی بیفزایند.
پرونده اتهامی دکتر محمدمصدق از سوی دادستان ارتش به دیوانعالی کشور ارسال شد.
یک قرارداد نظامی بین ایران و امریکا با نام «معاهده دفاعی» به امضاء رسید. در این قرارداد افزایش فعالیت نظامی امریکا در ایران، افزایش مستشاران نظامی و تحویل اسلحه و مهمات جدید امریکایی پیشبینی شده بود.
روزنامه «کار» در شماره امروز خود حوادث خونین بحرین را به تحریک انگلیس دانست و در علت آن نوشت «از آنجا که مالک شرعی بحرین دولت ایران است و انگلیس آنجا را غصب کرده است، هر روز نیرنگی به کار میبرد تا بتواند مالکیت ایران را کمرنگ سازد»
بین احمدشاه قاجار و سیدضیاءالدین طباطبایی ـ رئیس الوزراء ـ مشاجرهای درگرفت. شاه به وی تکلیف کرد استعفا کند و سید ضیاءء نپذیرفت و گفت مرا عزل کنید.
روتشتین وزیرمختار شوروی در تهران به نورمن وزیرمختار انگلیس در تهران گفت: مسکو سیدضیاءالدین طباطبایی رئیس الوزرا را «عامل بریتانیا» میداند.3
روحانیون فارس در اعلامیهای مردم را به قیام علیه بیگانگان دعوت کردند و اکثر شهرهای فارس به دست عشایر افتاد.