فیلم فوق عاشقانه / جواد عزتی: مه‌لقا را با عشق انتخاب کردم و هر روز بیشتر دوستش دارم
به گزارش رکنا، خواب نوجوانان، موضوعی است که بسیاری از والدین را به چالش کشیده است؛ با افزایش نرخ کم‌خوابی در میان نوجوانان، متخصصان بر ضرورت ایجاد روال خواب منظم و حذف فناوری از محیط خواب برای محافظت از سلامت جسمی و روانی آن‌ها تأکید دارند.
به نقل از مدیکال اکسپرس، والدین هر شب با تکرار جملاتی نظیر «گوشی‌ات را کنار بگذار!» روبه‌رو می‌شوند؛ دستوری که گویی هیچ‌گاه نتیجه نمی‌دهد. مطالعات نشان می‌دهند که نوجوانان امروزی با بحران کم‌خوابی روبه‌رو هستند، طوری که ۸۰ درصد آن‌ها به میزان خواب مورد نیاز خود که بین ۸ تا ۱۰ ساعت است، نمی‌رسند. به گفته‌ی متخصصان، این کمبود خواب پیامدهای جدی بر سلامت روان، عملکرد تحصیلی و حتی حضور مرتب در مدرسه دارد. دنیس پوپ، استاد دانشگاه استنفورد و متخصص رشد کودک، تأکید دارد که مانند کودکان خردسال، نوجوانان نیز به برنامه‌ای مشخص در زمینه خواب نیاز دارند. به باور کارشناسان، تغییرات کوچک در شیوه‌ی مدیریت خواب نوجوانان می‌تواند نتایج بزرگی به همراه داشته باشد.
برای شروع اصلاح الگوهای خواب، فناوری نباید در دسترس باشد. دستگاه‌های دیجیتال مانند گوشی های هوشمند و بازی‌های ویدیویی عمده‌ترین عوامل به تأخیر افتادن زمان خواب هستند. پوپ تأکید دارد: «برای حذف وسوسه، گوشی همراه و ابزار دیجیتال دیگر نباید در اتاق خواب باشند.» نوجوانانی که نیمه‌شب بیدار می‌شوند، غالباً به سمت این ابزارها جذب شده و خوابشان را به ساعات طولانی پس از نیمه‌شب موکول می‌کنند.
والدین ممکن است با توضیحات مختلفی از سوی نوجوانان روبه‌رو شوند، از جمله اینکه «گوشی‌ام به عنوان زنگ ساعت عمل می‌کند.» اما راه‌کار ساده‌ای وجود دارد: خرید یک زنگ ساعت مستقل. همچنین، توصیه می‌شود که نوجوانان یک ساعت پیش از خواب از صفحه‌نمایش استفاده نکنند، چرا که نور آبی تأثیر منفی بر ترشح ملاتونین، هورمون خواب، دارد.
نوجوانان باید هر شب در ساعت مشخصی برای خواب آماده شوند و از فعالیت‌هایی که به آرامش کمک می‌کنند، بهره ببرند. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل مطالعه کتاب، گرفتن دوش آب گرم و کنار گذاشتن اعلان‌های گوشی باشد. آکادمی آمریکایی پزشکی خواب ابزارهایی مانند «ماشین حساب خواب» را برای تعیین ساعت خواب مناسب ارائه کرده است.
پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا و کافئین‌دار در ساعات قبل از خواب بسیار حیاتی است. همچنین، اتاق خواب باید خنک، تاریک و بی‌صدا باشد. در خانه‌های پرجنب‌وجوش، استفاده از وسایلی مانند گوش‌گیر و چشم‌بند خواب می‌تواند مؤثر باشد. کیلا والستروم، کارشناس خواب، معتقد است که گرمای اتاق یا سروصدا می‌تواند موجب بیداری‌های مکرر در شب شود.
کم‌خوابی اغلب با علائمی نظیر تحریک‌پذیری، بدخلقی و فقدان انگیزه همراه است. در برخی موارد نوجوانان به خودزنی رفتاری نظیر به خواب رفتن در کلاس درس دست می‌زنند. وندی تراکسل، روان‌شناس بالینی، بیان می‌کند: «رفتارهایی که ما بسا اوقات به تنبلی نوجوانان نسبت می‌دهیم، در حقیقت به کم‌خوابی مزمن بازمی‌گردند.»
یکی از علائم مشخص کم‌خوابی چیزی است که متخصصان از آن به «صبح‌های زامبی‌وار» تعبیر می‌کنند. استفاده مکرر از دکمه «توقف» زنگ ساعت، دشواری در بلند شدن از تخت خواب و تمایل شدید به مصرف قهوه از نشانه‌های این وضعیت هستند.
خواب کافی نه تنها بر سلامت روحی تأثیر می‌گذارد، بلکه نقش مهمی در حفظ توانایی جسمانی دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که ورزشکاران نوجوانی که خواب خوبی دارند، کمتر آسیب می‌بینند و در صورت آسیب، سریع‌تر بهبودی خود را می‌یابند. در مقابل، بی‌خوابی خطر تصمیمات پرخطر مانند مصرف مواد مخدر یا رفتارهای جنسی نامناسب را افزایش می‌دهد.
تغییرات در الگوهای خواب تنها زمانی امکان‌پذیر است که نوجوانان خود مشتاق به همکاری و پذیرش توصیه‌ها باشند. آموزش درباره رابطه خواب و سلامت روان، می‌تواند انگیزه آن‌ها را برای بهبود عادات خواب افزایش دهد. والدین می‌توانند از مثال‌هایی ملموس استفاده کنند: «خواب خوب تو را باهوش‌تر، خوش‌خلق‌تر و حتی جذاب‌تر می‌کند.» در نهایت، کیفیت خواب یکی از مؤلفه‌های اصلی موفقیت در زندگی نوجوانان است، این مهم به‌ویژه در زمینه‌های تحصیلی و شخصی حائز اهمیت است.
