خطرناک‌ترین اتفاقی که ممکن است بیفتد، مسمومیت و آسیب شدید به اندام‌های داخلی گربه است. البته اگر ناخواسته به گربه‌تان مولتی ویتامین انسانی بدهید، معمولاً اتفاق بدی رخ نمی‌دهد. با این حال، بدن گربه‌ها با بدن انسان فرق دارد و دوز بعضی از ویتامین‌ها را تحمل نمی‌کند.
گربه‌ها سیستم گوارشی و متابولیسم مخصوص خودشان را دارند. بنابراین، باید مولتی‌ویتامین‌هایی را مصرف کنند که دقیقاً برای بدن آن‌ها طراحی شده‌اند. اما این مولتی‌ویتامین‌ها چه انواعی دارند و دوز استانداردشان چقدر است؟ در ادامه با انواع مولتی ویتامین برای گربه‌ها، نحوه مصرف آن‌ها آشنا می‌شوید.
مولتی ویتامین انسانی ظاهراً بی‌خطر به‌نظر می‌رسد؛ اما برای گربه‌ها خوب نیست. بدن این موجودات دوست‌داشتنی، به‌مراتب کوچک‌تر، حساس‌تر و کاملاً متفاوت‌تر از انسان‌هاست. ترکیباتی که برای انسان مفید است، ممکن است برای گربه مسموم‌کننده باشد.
اگر ناخواسته یا از روی عادت اشتباه به گربه‌تان مولتی ویتامین انسانی بدهید، با این عوارض روبه‌رو می‌شوید:
گربه‌ها حساس زیادی به ویتامین D دارند و دوز بالای این ویتامین، باعث بالا رفتن کلسیم خون شود. این موضوع به کلیه‌های گربه آسیب می‌زند. در نتیجه، علائمی مثل بی‌حالی، استفراغ، از دست دادن اشتها و تشنگی زیاد ظاهر می‌شوند.
متأسفانه، در بعضی از موارد شدید، ویتامین D حتی منجر به مرگ گربه هم شده است. دوز ویتامین D در مولتی‌ویتامین‌های انسانی معمولاً بیشتر از نیاز گربه‌هاست و همین باعث خطر می‌شود.
بعضی از ویتامین‌های انسانی مثل ویتامین A در دوز بالا، به کبد گربه آسیب می‌زنند. دلیلش این است که بدن گربه قابلیت دفع این ویتامین را به‌صورت کامل ندارد. در نتیجه، تجمع آن در بدن، باعث التهاب و نارسایی کبدی می‌شود. علائم مسمومیت با این ویتامین‌ها موارد زیر هستند:
متأسفانه، این نوع آسیب‌های شدید معمولاً دیر تشخیص داده می‌شوند و درمان سختی دارند.
اکثر مولتی‌ویتامین‌های انسانی معمولاً حاوی آهن هستند. از طرفی، آهن زیاد برای گربه‌ها سمی است. مصرف بیش‌ازحد آهن باعث تحریک دستگاه گوارش و آسیب به دیواره معده گربه‌ها می‌شود. نشانه‌هایی مثل اسهال خونی، استفراغ، درد شکم و بی‌قراری در نتیجه این مسمومیت رخ می‌دهند. حتی در موارد شدید، آهن زیاد به کبد و قلب گربه آسیب می‌زند.
بدن گربه نمی‌تواند همه ترکیبات انسانی را هضم کند. بعضی از مواد مکمل‌های انسانی مثل شیرین‌کننده‌ها یا نگهدارنده‌ها، باعث دل‌درد، نفخ، اسهال یا استفراغ در گربه می‌شوند. این علائم اگر ادامه پیدا کنند، بدن گربه به‌شدت ضعیف می‌شود. در بعضی از موارد شدید، مشکلاتی مثل کم‌آبی یا کاهش وزن هم در گربه رخ می‌دهند.
بسیاری از محتویات موجود در مولتی‌ویتامین‌های انسانی باعث تحریک اندام داخلی گربه می‌شوند. بدن گربه به بعضی از رنگ‌ها، طعم‌دهنده‌ها یا نگهدارنده‌ها واکنش آلرژیک نشان می‌دهد. علائم حساسیت به این مواد معمولاً شامل خارش شدید، ریزش مو، قرمزی پوست یا حتی تنگی نفس هستند. گاهی واکنش آلرژیک به شکل ناگهانی و شدید ظاهر می‌شود و باید به دامپزشک مراجعه کنید.
ممکن است که گربه‌تان تحت شرایط خاصی دارو مصرف کند. در این شرایط، مصرف مولتی ویتامین انسانی باعث تداخل دارویی می‌شود و خطرناک است. بعضی از مواد فعال در مکمل‌ها باعث کم یا زیاد شدن اثر دارو می‌شوند. این موضوع روند درمان گربه را مختل می‌کند و باعث تشدید بیماری گربه می‌شود.
برای حفظ سلامت گربه، از مولتی‌ویتامین‌هایی استفاده کنید که مخصوص گربه‌ها طراحی شده‌اند. این محصولات از ترکیباتی برخوردار شده‌اند که با نیاز غذایی گربه هماهنگی دارند. همچنین، دوز و مواد داخل آن‌ها برای بدن گربه بی‌خطر و مفید هستند.
در ادامه با انواع مولتی‌ویتامین‌های مخصوص گربه‌ها آشنا می‌شوید:
این نوع مکمل مخصوص گربه‌هایی است که ریزش مو دارند یا پوستشان خشک و پوسته‌پوسته شده می‌شود. همچنین، مولتی ویتامین تقویتی پوست‌ومو، حاوی ویتامین‌های A، E و اسیدهای چرب امگا ۳ و ۶ است. در نتیجه، مصرف منظم آن باعث درخشندگی مو و کاهش خارش پوست می‌شود. این نوع مولتی‌ویتامین‌ها برای نژادهایی با موی بلند از جمله پرشین بسیار مفید هستند.
سیستم ایمنی گربه‌هایی که زیاد بیمار می‌شوند یا دچار عفونت هستند، ضعیف است. مولتی‌ویتامین‌های تقویتی برای تقویت سیستم ایمنی طراحی شده‌اند و معمولاً حاوی ویتامین C، E، روی و سلنیوم هستند. در نتیجه، به بدن گربه کمک می‌کنند که با بیماری‌ها بهتر مقابله کند.
این نوع مولتی ویتامین بیشتر برای گربه‌های مسن یا گربه‌های مبتلا به مشکلات حرکتی مناسب است. گلوکوزامین، کندرویتین، و ویتامین D دارد و باعث بهبود عملکرد مفاصل و کاهش درد می‌شود. همچنین، از پوکی استخوان در گربه‌های سالخورده جلوگیری می‌کند و بی‌خطر است.
این دسته از مکمل‌ها حاوی فیبر، آنزیم‌های گوارشی و پروبیوتیک‌ها هستند. در نتیجه، به گوارش غذا کمک می‌کنند و برای جلوگیری از یبوست یا اسهال پیشنهاد می‌شوند. اگر گربه شما رژیم غذایی خاصی دارد یا دستگاه گوارشش حساس است، این مکمل را تهیه کنید.
این نوع مکمل برای نیازهای روزمره گربه طراحی شده است. حاوی ترکیباتی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و باعث تقویت سلامت عمومی گربه می‌شود. مولتی ویتامین عمومی معمولاً برای گربه‌های سالمی پیشنهاد می‌شود که رژیم غذایی‌شان کامل نیست. مثلاً خمیر مولتی ویتامین گربه یوروپت (europet) از جمله محصولاتی است که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد.
انتخاب بهترین مولتی ویتامین برای گربه، به سن، نژاد، شرایط بدنی و نیازهای خاصش بستگی دارد. اما بعضی از برندها، امتحانشان را پس داده‌اند و از نظر کیفیت و ترکیبات، مناسب هستند. در جدول زیر، چند مورد از بهترین مولتی‌ویتامین‌های مخصوص گربه را می‌بینید:
|
نام مکمل یا مولتی ویتامین |
نوع مولتی ویتامین |
مناسب برای این گربه‌ها |
|
خمیر بیوتین گربه جیم کت با طعم پنیر |
مکمل تقویت پوست و مو |
گربه‌هایی مبتلا به ریزش مو یا مشکلات پوستی |
|
پودر مکمل پروبیوتیک گربه پروپلن Fortiflora |
پروبیوتیک |
گربه‌های مبتلا به مشکلات گوارشی و تحت مصرف آنتی‌بیوتیک |
|
پودینگ گربه جیم کت حاوی کلسیم |
مکمل کلسیم |
گربه‌های در حال رشد و دارای استخوان‌بندی ضعیف |
|
خمیر مالت گربه یوروپت حاوی تائورین |
مالت + تائورین |
گربه‌های درگیر با گلوله مویی و مشکلات بینایی و قلب |
|
خمیر مولتی ویتامین گربه یوروپت |
مولتی ویتامین کامل |
تمام گربه‌ها (برای تأمین روزانه ویتامین‌ها) |
|
خمیر آرامبخش و ضد استرس گربه یوروپت |
مکمل ضد اضطراب |
گربه‌های مضطرب، حساس یا در شرایط استرس‌زا |
|
پودر پروبیوتیک سگ و گربه بایولاین |
پروبیوتیک اقتصادی |
گربه‌های معمولی یا مبتلا به بیماری‌های گوارشی |
|
بستنی گربه پت اینترست |
مکمل غذایی + آبرسانی |
گربه‌های کم‌اشتها یا نیازمند رطوبت و مواد مغذی |
|
پودر مولتی ویتامین سگ و گربه TRM |
مولتی ویتامین حرفه‌ای |
گربه‌های ضعیف و بیمار |
مقدار مصرف مولتی ویتامین برای گربه به سن، وزن، شرایط بدنی و نوع مکمل بستگی دارد. این مقدار معمولاً روی بسته‌بندی هر محصول، مقدار دقیق مصرف نوشته شده است. البته همیشه قبل از دادن مولتی ویتامین به گربه، با دامپزشک مشورت کنید.
بچه‌گربه‌ها در حال رشد هستند؛ بنابراین، بدن آن‌ها نیاز زیادی به ویتامین‌ها و مواد معدنی دارد. با این حال، بدنشان بسیار حساس‌تر از گربه‌های بالغ است. به همین دلیل، فقط از مکمل‌هایی استفاده کنید که برای سن پایین طراحی شده‌اند. این مکمل‌ها معمولاً دارای کلسیم، ویتامین D، و ویتامین‌های گروه B هستند. در نتیجه، به رشد استخوان‌ها، تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی کمک می‌کنند.
قبل از استفاده از هر مکملی برای بچه گربه، حتماً با دامپزشک مشورت کنید. ضمناً دوز مصرف باید دقیق و کنترل‌شده باشد. بعضی از برندها مانند جیم کت یا بیفار محصولات مخصوص بچه گربه دارند که ترکیبشان سبک‌تر و بی‌خطر است.
برای انتخاب بهترین مولتی ویتامین، باید شرایط گربه‌ای که دارید را خیلی خوبی بشناسید. نیازهای هر گربه با توجه به سن، نژاد، رژیم غذایی و وضعیت سلامتی‌اش متفاوت است. از طرفی، یک مکمل خوب، باید دقیقاً نیاز بدن گربه را برطرف کند، نه بیشتر و نه کمتر.
در ادامه، مراحل انتخاب مکمل مناسب را با هم مرور می‌کنیم تا بعداً دچار مشکل نشوید:
سن گربه تأثیر زیادی در انتخاب مکمل یا مولتی ویتامین مناسب دارد. به‌عنوان مثال، بچه‌گربه‌ها به ویتامین‌های رشد و گربه‌های بالغ به ویتامین‌های عمومی نیاز دارند. از طرفی، گربه‌های مسن باید از مکمل‌های مفاصل و تقویت سیستم ایمنی استفاده کنند. در کل، انتخاب اشتباه سن، به سلامتی گربه آسیب می‌زند.
اگر گربه شما مشکل پوستی دارد، مکمل مخصوص پوست‌ومو را برایش تهیه کنید. اگر کم‌انرژی است، مکمل تقویتی عمومی را برای او در نظر بگیرید. بعضی از گربه‌ها حساسیت گوارشی دارند و باید مکمل گوارشی مصرف کنند. بنابراین، شناخت دقیق شرایط بدنی، دقیق‌ترین راهنما برای شماست.
همیشه از پت شاپ حیوانات خانگی معتبر خرید کنید و از برندهایی استفاده کنید که تاییدیه دامپزشکی و سابقه خوبی در بازار دارند. برندهایی مثل VetriScience، Nutri-Vet و Beaphar، توسط بسیاری از دامپزشکان توصیه شده‌اند. فراموش نکنید که محصولات بی‌نام‌ونشان، مکمل‌های ارزان و برندهای متفرقه، اصلاً قابل اطمینان نیستند!
قبل از خرید، برچسب محصول را با دقت بخوانید. باید همه ترکیباتی که گربه شما به آن‌ها نیاز دارد، در آن موجود باشند. همچنین، مطمئن شوید که هیچ ماده حساسیت‌زا یا افزودنی شیمیایی مضری در محصول وجود ندارد. ترکیباتِ مفید، ضروری و ساده از نشانه‌های محصول باکیفیت هستند.
بهترین و دقیق‌ترین تصمیم را با مشورت دامپزشک بگیرید. دامپزشک، دوز دقیق و نوع مکمل مناسب را می‌داند و متخصص این کار است. هرگز خودسرانه و بدون اطلاعات تخصصی برای سلامت گربه‌تان تصمیم نگیرید.
وقتی یک مکمل جدید به گربه می‌دهید، باید واکنشش را بررسی کنید. هر گونه تغییر در اشتها، رفتار یا گوارش را یادداشت کنید. اگر مشکلی پیش آمد، مصرف مکمل را قطع کنید و با دامپزشک تماس بگیرید. ضمناً همیشه از مقدار کم شروع کنید.
اگر اشتباهی به گربه‌تان مولتی ویتامین انسانی دادید، نترسید؛ اما سریع واکنش نشان دهید. مهم‌ترین نکته، اقدام به‌موقع یا اطلاع‌رسانی فوری به دامپزشک است. در ادامه مراحل درست رسیدگی را گام‌به‌گام مرور می‌کنیم:
اولین کار، بررسی مقدار و نوع مولتی ویتامینی است که گربه خورده. ببینید چند میلی‌گرم یا چه بخشی از قرص یا کپسول را مصرف کرده. اگر بسته‌بندی مکمل یا مولتی ویتامین را دارید، به دامپزشک نشان دهید.
به علائمِ هشداردهنده توجه کنید؛ از جمله تهوع، استفراغ، بی‌حالی، لرزش، اسهال و بی‌اشتهایی. این نشانه‌ها معمولاً طی چند دقیقه تا چند ساعت بعد از مصرف ظاهر می‌شوند. در صورت مشاهده هرکدام، مرحله بعدی را سریع انجام دهید.
اگر گربه‌تان مقدار زیادی از مکمل را خورده، بدون فوت وقت با دامپزشک تماس بگیرید. حتی اگر هنوز هیچ نشانه‌ای بروز نکرده، باز هم از یک متخصص کمک بگیرید. به او توضیح دهید که چه مکملی، در چه مقداری و در چه زمانی مصرف شده.
به‌هیچ‌وجه گربه را وادار به استفراغ نکنید یا به او دارو ندهید. این کارها باعث بدتر شدن شرایط می‌شوند و نتیجه‌ای ندارند. فقط طبق توصیه دامپزشک عمل کنید.
تا زمان رسیدن به دامپزشک یا دریافت پاسخ از او، گربه را در محیط آرام نگه دارید. تغییراتی مثل افتادن، گیجی، یا افزایش ضربان قلب گربه را یادداشت کنید.
بعد از حل مشکل، حتماً یک مکمل مخصوص و مناسب برای گربه‌ها را تهیه کنید. با این کار، هم نیازهای غذایی گربه تأمین می‌شود و هم خطر تکرار اشتباه وجود ندارد. ضمناً همیشه مکمل انسانی را دور از دسترس حیوانات مخصوصاً گربه‌ها نگه دارید.
با انتخاب مولتی ویتامین مناسب، نقش مهمی در سلامت، انرژی و شادابی گربه‌تان داشته باشید. استفاده از مکمل‌های مخصوص گربه، خیالتان را از بابت ایمنی و تأثیرگذاری راحت می‌سازد. همچنین، یادتان باشد که سلامت گربه‌تان با انتخاب درست شما تضمین می‌شود.
