از آنجا که عربستان اکنون تعامل دیپلماتیک را نه درگیری مسیر اصلی پیشبرد منافع ملی خود می‌داند، احتمالاً نیازی به مشوق یا مشارکت رسمی برای حمایت از مذاکرات نمی‌بیند. حمایت عربستان می‌تواند به مشروعیت‌بخشی به گفت‌و‌گو‌های ایران و آمریکا کمک کرده و زمینه‌ساز توافق هسته‌ای جدیدی شود.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، فورم بین المللی خلیج فارس دانشگاه جورج تاون آمریکا در مقاله‌ای به بررسی دلایل تغییر موضع عربستان در خصوص مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا پرداخته که در ادامه آمده است.
خاورمیانه امروز به‌طور چشمگیری با زمانی که آخرین مذاکرات میان ایالات متحده و ایران درباره برنامه هسته‌ای تهران برگزار شد، متفاوت است.
در واقع، ماه ژوئیه امسال، دهمین سالگرد امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میان ایران و گروه ۱+۵ است. طی این ده سال، تغییرات زیادی رخ داده است — از جمله در رویکرد سیاست خارجی عربستان سعودی نسبت به تهران.
رقابت منطقه‌ای تاکنون چیزی جز درگیری و بی‌ثباتی به بار نیاورده و ریاض هوشمندانه مسیر خود را تغییر داده است؛ انتخابی بر پایه دیپلماسی و توسعه اقتصادی، با کنار گذاشتن رویکرد خصمانه. این چرخش، به‌ویژه در حمایت آشکار عربستان از گفت‌و‌گو‌های جاری میان واشنگتن و جمهوری اسلامی، به‌وضوح نمود یافته است — حمایتی که می‌تواند عامل مهمی در پیشبرد مذاکرات باشد.
هم‌سو با موج واقع‌گرایی منطقه‌ای
خاورمیانه — به‌ویژه منطقه خلیج فارس — در حال گذار از سیاست‌های تقابلی و صفر-و-یکی به سوی واقع‌گرایی جدید در روابط خارجی است. این تحول منحصر به عربستان سعودی نیست؛ چندین پایتخت دیگر حوزه خلیج فارس نیز به دنبال آغاز عصری تازه از همکاری منطقه‌ای هستند — همکاری‌هایی که بتوانند سرمایه‌گذاری خارجی را جذب کرده و برنامه‌های بلندپروازانه تنوع اقتصادی آنها را تأمین مالی کنند. یک دهه دشوار، که با بهار عربی و درگیری‌های پی‌آمد آن تعریف می‌شود، ضرورت برقراری روابط مسالمت‌آمیز را به وضوح نشان داده است.
در این چارچوب، عربستان سعودی امیدوار است بر پایه روابط دیپلماتیک، اقتصادی و فرهنگی موجود خود بنا نهاده و در عین حفظ نفوذش به‌عنوان رهبر جهان عرب و اسلام، جایگاه منطقه‌ای‌اش را تقویت کند.
از نظر فرهنگی، این کشور در تلاش است تا تصویر محافظه‌کارانه‌اش را تغییر دهد و با سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی، چون ورزش و گردشگری، لیبرال‌های غربی را جذب کند. از نظر اقتصادی نیز، با اجرای برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» به‌دنبال تنوع‌بخشی به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به نفت است — از جمله از طریق پروژه‌هایی مانند توسعه گردشگری در دریای سرخ برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی.
با این حال، بخش دیپلماتیک این دگرگونی بیش از سایر جنبه‌ها اهمیت دارد. رهبران سعودی به‌خوبی دریافته‌اند که موقعیت جغرافیایی‌شان در مرکز منطقه‌ای ناپایدار و پرتنش، در نهایت مانعی بر سر راه تنوع‌بخشی اقتصادی و ارائه تصویری امن و باز از جامعه سعودی است. علاوه بر این، ریاض به این جمع‌بندی رسیده که رقابت مستقیم با رقبای منطقه‌ای، هزینه‌برتر از تلاش برای حل‌وفصل اختلافات از راه دیپلماتیک است.
