به گزارش رکنا، اختلالی که به عنوان سندروم قلب شکسته شناخته میشود، اغلب پس از تحمل شرایط دشوار روانی یا جسمی نمایان میشود و بهویژه برای مردان میتواند خطرناکتر از زنان باشد.
بر اساس گزارشی از انبیسی، این بیماری معمولاً پس از وقوع وقایع ناگواری مانند طلاق یا مرگ عزیزان علائمی نظیر درد قفسه سینه و تنگی نفس را بروز میدهد. این علائم ممکن است ناشی از اختلالی باشد که در پزشکی با عنوان کاردیومیوپاتی تاکوتسوبو (Takotsubo Cardiomyopathy) شناخته میشود. علت اصلی این وضعیت، استرس فیزیکی یا روانی شدید است که به ترشح هورمونهای استرس مانند آدرنالین منجر شده و فعالیت طبیعی قلب را مختل میکند. اگرچه بیشتر بیماران بهبود مییابند، اما در برخی موارد نارسایی قلبی مشهود است.
نتایج تحقیقات نشان میدهد گرچه این وضعیت بیشتر در زنان دیده میشود، اما احتمال مرگ ناشی از آن در مردان بهمراتب بیشتر است. نتایج یک مطالعه که اطلاعات بیش از ۲۰۰ هزار نفر مبتلا به این بیماری را در ایالات متحده بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ بررسی کرده، نشان میدهد که ۱۱ درصد مردان جان خود را از دست دادهاند، در حالی که این میزان برای زنان تنها ۵ درصد بوده است. دکتر هارمونی رینولدز، مدیر مرکز تحقیقات قلب و عروق زنان، میگوید: «مردان کمتر به این عارضه مبتلا میشوند، اما وقتی گرفتار شوند، وضعیت آنها حادتر است.»
بررسیها نشان میدهد علل بروز این سندروم در مردان و زنان متفاوت است. در مردان، فشارهای فیزیکی مانند جراحی یا سکته مغزی بیشتر عامل بروز این مشکل هستند، اما در زنان این سندروم بیشتر به دلیل فشارهای عاطفی مانند از دست دادن عزیزان یا شغل تشخیص داده میشود. دکتر ایلان ویتشتاین، متخصص قلب، میگوید: «افرادی که در اثر فشارهای عاطفی به این سندروم مبتلا میشوند، معمولاً شرایط سبکتری را تجربه میکنند.»
علاوه بر این، دکتر محمد موحد، متخصص قلب، معتقد است مردان کمتر از حمایتهای اجتماعی کافی در بهبود این بیماری بهرهمند هستند و همین موضوع احتمال مرگ آنها را افزایش میدهد.
تشخیص این بیماری معمولاً با مشاهده علائمی همچون تورم غیرعادی عضله قلب و عدم وجود انسداد در عروق انجام میشود. دکتر متیو تومی، متخصص قلب و عروق، میگوید: «استرسهای روزمره میتوانند تأثیرات واقعی و حتی خطرناک روی بدن داشته باشند. اگر این فشارها مدیریت نشود، ممکن است به خطری جدی تبدیل شود.»
با این حال، دکتر ویتشتاین معتقد است که استرس صرفاً عامل اصلی این بیماری نیست و عوامل پیشپا افتادهتری همچون بیحوصلگی در ترافیک یا خستگی جسمانی نیز میتوانند این عارضه را تسریع کنند. به عنوان نمونه، یکی از بیماران دکتر رینولدز با سابقه چهار بار ابتلا به سندروم قلب شکسته، هر بار پس از یک عارضه ساده نظیر ویروس معدهای با این مشکل مواجه شده است.
تحقیقات حاکی از آن است که عوامل زمینهای مانند فشار خون بالا و کلسترول بالا میتوانند ریسک ابتلا به این سندروم را تشدید کنند. همچنین، زنان پس از دوران یائسگی به دلیل کاهش هورمون استروژن که تأثیر مثبتی بر سلامت عروق قلبی دارد، بیشتر در معرض این بیماری قرار میگیرند. با این حال، دکتر رینولدز میگوید هنوز شواهد کافی برای اثبات این ارتباط وجود ندارد.
این بیماری هنوز ناشناختههای بسیاری دارد و یافتن راههای قطعی برای پیشگیری و درمان آن همچنان برای پزشکان چالشبرانگیز است. برخی روشها نظیر داروهای بتابلاکر یا درمانهای روانشناختی و مدیتیشن ممکن است به عنوان گزینههای درمانی معرفی شوند، اما هیچکدام تأثیر قابلتوجهی در کاهش مرگومیر ناشی از این سندروم نداشتهاند. دکتر موحد اذعان میکند: «هنوز نتوانستهایم درمانی مؤثر برای این مشکل پیدا کنیم.»
نکته قابلتوجه آن است که میزان مرگومیر ناشی از این بیماری در طی دوره موردبررسی تغییر چندانی نداشته که نشاندهنده ناکارآمدی روشهای درمانی کنونی است. پزشکان توصیه میکنند با مشاهده علائمی مانند درد قفسه سینه و تنگی نفس سریعاً به بیمارستان مراجعه شود. دکتر رینولدز هشدار میدهد: «تأخیر در دریافت مراقبتهای پزشکی میتواند نتایج وخیمی به دنبال داشته باشد.»