به گزارش تسنیم، حج، سفری است معنوی به سوی کعبه، خانه‌ی خدا، که در آن انسان، از تعلقات دنیوی دل کنده و با تمام وجود، متوجه خالق هستی می‌شود. این سفر، نه تنها یک فریضه واجب، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای بازگشت به خویشتن و تجدید عهد با پروردگار است. گویی حاجی، با پای نهادن در این مسیر، از خود و گناهانش فرار کرده و به دنبال پناهگاهی امن در جوار رحمت الهی می‌شود.

امام سجاد علیه‌السلام در رساله‌ی حقوق، در خصوص حق حج می‌فرمایند: «وَ حَقُّ الْحَجِّ أَنْ تَعْلَمَ أَنَّهُ وِفَادَةٌ إِلَى رَبِّکَ وَ فِرَارٌ إِلَیْهِ مِنْ ذُنُوبِکَ»؛ یعنی حق حج این است که بدانی آن، وارد شدن به‌سوی پروردگارت و فرار به سوی او از گناهانت است.

این کلام نورانی، به دو جنبه مهم از فلسفه حج اشاره دارد. نخست، حج به منزله‌ی ورود به مهمانی و ضیافت الهی است. زائر خانه خدا، در این سفر روحانی، مهمان خداوند است و مورد لطف و رحمت او قرار می‌گیرد. این مهمانی، فرصتی است برای تجدید قوا، کسب معنویت و بهره‌مندی از برکات الهی.

دوم، حج به منزله‌ی فرار از گناهان و پناه بردن به آغوش رحمت الهی است. زائر خانه خدا، با حضور در این مکان مقدس و انجام مناسک حج، از گناهان خود توبه می‌کند و به سوی خداوند بازمی‌گردد. حج، فرصتی است برای پاکسازی روح از آلودگی‌ها و رسیدن به آرامش و اطمینان قلبی. در واقع، حج، سفری است از خود به سوی خدا، از گناه به سوی توبه و از تاریکی به سوی نور.

امام سجاد در فراز دیگر می‌فرماید «وَ فِیهِ قَبُولُ تَوْبَتِکَ وَ قَضَاءُ الْفَرْضِ الَّذِی أَوْجَبَهُ اللَّهُ تَعَالَى عَلَیْک‏»؛ و در آن، پذیرش توبه تو و ادای فریضه‌ای است که خداوند متعال بر تو واجب کرده است.

این بخش از فرمایش امام سجاد علیه‌السلام دو اثر مهم و ارزشمند حج را بیان می‌کند: پذیرش توبه و ادای فریضه واجب. پذیرش توبه نشان می‌دهد که حج فرصتی بی‌نظیر برای تطهیر روح و پاک شدن از گناهان است.

زائر خانه خدا، با حضور در این مکان مقدس و انجام مناسک حج با اخلاص، می‌تواند امید داشته باشد خداوند متعال توبه او را بپذیرد و گذشته او را ببخشد. این پذیرش توبه، نهتنها موجب آرامش و آسایش خاطر می‌شود، بلکه زمینه را برای یک زندگی سالم و پربرکت فراهم می‌کند.

ادای فریضه‌ی واجب بیانگر آنست که حج، تکلیفی الهی بر عهده هر مسلمانی است که استطاعت مالی و جسمی داشته باشد. انجام این فریضه، نشان‌دهنده تسلیم و اطاعت در برابر امر الهی و تعهد به انجام وظایف دینی است.

ادای این فریضه، علاوه بر کسب ثواب و نزدیکی به خداوند، موجب تقویت ایمان و افزایش آگاهی دینی نیز می‌شود. به این ترتیب، حج نه تنها یک عمل عبادی، بلکه حرکتب اجتماعی و فرهنگی است که نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت و هویت اسلامی فرد و شکل‌گیری جامعه معنوی دارد.