گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: درگیری‌های داخلی در سودان وارد مرحله‌ای تازه‌ای شده است، مرحله‌ای که با حملات پهپادی، قطع روابط دیپلماتیک و اتهامات متقابل منطقه‌ای همراه بوده است.
حمله اخیر نیروهای موسوم به پشتیبانی سریع (RSF) به بندر سودان نه‌تنها جغرافیای جنگ را گسترش داده، بلکه منافع اقتصادی حیاتی و روابط خارجی این کشور را نیز به لرزه انداخته است. ارتش سودان، امارات متحده عربی را به حمایت از این حملات متهم کرده و اعلام کرده که روابط خود را با ابوضبی قطع می‌کند، تصمیمی که می‌تواند تبعات جدی اقتصادی به‌همراه داشته باشد. در این میان، کارشناسان از احتمال تشدید بحران و دخالت بیشتر بازیگران منطقه‌ای هشدار می‌دهند.
درباره جنگ داخلی سودان
- جنگ داخلی سودان که از آوریل ۲۰۲۳ آغاز شد. پس از سرنگونی عمر البشیر در سال ۲۰۱۹، سودان وارد دوره‌ای انتقالی شد که قرار بود به تشکیل دولت غیرنظامی منتهی شود.
- در اکتبر سال ۲۰۲۱ ژنرال عبدالفتاح البرهان رهبر نیروهای مسلح سودان، و محمد حمدان دقلو معروف به «حمیدتی» فرمانده نیروهای موسوم به پشتیبانی سریع به‌طور مشترک کودتایی علیه دولت انتقالی انجام دادند و وعده دادند که کشور را به‌سوی ثبات هدایت کنند.
- تنش‌ها میان این دو گروه زمانی بالا گرفت که بحث ادغام نیروهای پشتیبانی سریع در ارتش سودان مطرح شد. این اختلافات در نهایت به درگیری مسلحانه انجامید.
نقش قدرت‌های خارجی
جنگ داخلی سودان به‌سرعت ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی پیدا کرد. چند کشور و بازیگران خارجی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در این درگیری‌ها نقش دارند:
- امارات متحده عربی: متهم به حمایت تسلیحاتی و لجستیکی از نیروهای پشتیبانی سریع است. این اتهامات زمانی پررنگ‌تر می‌شود که بدانیم امارات منافع اقتصادی مهمی در بخش طلای سودان دارد؛ از جمله مالکیت سهام معدن کوش
- مصر: حامی اصلی ارتش سودان است. گفته شده، قاهره نگران گسترش نفوذ نیروهای پشتیبانی سریع و به‌ویژه نقش احتمالی اسلام‌گرایان در ساختار آتی قدرت در سودان است.
- ترکیه: تامین‌کننده پهپادهای بیرقدار برای ارتش سودان بوده که در بازپس‌گیری مناطق استراتژیک از نیروهای پشتیبانی سریع نقش مؤثری داشته‌اند.
تحولات اخیر در جنگ داخلی سودان
الجزیره گزارش داده که نیروهای پشتیبانی سریع با پهپادهای انتحاری به بندر سودان حمله کردند؛ شهری راهبردی در ساحل دریای سرخ که مقر عملیاتی ارتش سودان محسوب می‌شود.
- نتایج: حمله به پایگاه نظامی، فرودگاه، هتل‌ها و انبار سوخت (که به انفجار بزرگ منجر شده)
- واکنش‌ها: ارتش سودان امارات را به حمایت از نیروهای پشتیبانی سریع متهم کرده است.
- پیامد انسانی: آوارگی گسترده ساکنان؛ منطقه‌ای که پیشتر «امن» تلقی می‌شد.
تغییر موازنه در جنگ پهپادی
- برتری اولیه: ارتش سودان با ناوگان هوایی و پهپادهای بیرقدار ساخت ترکیه در ابتدا دست بالا را داشت.
- تحول جدید: نیروهای پشتیبانی سریع با پهپادهای انتحاری شکاف نظامی را کاهش داده است.
- آمار قابل توجه: نیروهای پشتیبانی سریع در 6 روز متوالی بندر سودان را با پهپاد هدف گرفت.
بحران اقتصادی و قطع روابط با امارات
- ارتش سودان در پی حمله پهپادی به بندر سودان اعلام کرد روابط خود با امارات را قطع می‌کند.
- این در حالی است که شرکت اماراتی Emiral Resources مالک بزرگ‌ترین معدن طلای سودان (کوش) است و 97 درصد از صادرات طلای ارتش در ۲۰۲۳ به مقصد امارات بوده است.
- بانک‌های امارات نقش کلیدی در سامانه مالی سودان دارند (از جمله بانک خرطوم و النیلین).
- کارشناسان اقتصادی هشدار داده‌اند ک قطع روابط می‌تواند دسترسی ارتش به درآمدهای طلا و خدمات بانکی را مختل کند.
الجزیره با اشاره به آغاز جنگ پهپادی در سودان و گسترش دامنه حملات به مناطقی که پیشتر امن محسوب می‌شد نوشته احتمالا درگیری‌ها وارد مرحله‌ای شدیدتر و مخرب‌تری خواهد شد که زیرساخت‌های سودان را به شدت تهدید می‌کند.
