ایسنا: برخی کشورها در طراحی ارز خود سادگی را حفظ کردند، اما برخی دیگر اسکناسها و سکههای خود را به آثار هنری تبدیل کردند.
پول، نماد قدرتمند هویت ملی است و کشورهای معرفی شده در این گزارش، برای بیان هویت ملی خود طرحهای دقیقی بر اسکناسها ثبت کردند.
رئال برزیلی، مظهر کشور و دولت برزیل است، در یک طرف آن، «افیگی دا ریپابلیکا»، زن جوانی که تاجی از برگهای خلیج و کلاه فریژیایی بر سر دارد، نقش بسته است و همچنین تصاویر برخی از محبوبترین جانوران این کشور، از جمله مرغماهیخوار بزرگ، جگوار و تامارین شیری طلایی در این اسکناس مشاهده میشود. جدیدترین اسکناس برزیل اوایل سال ۲۰۲۰ منتشر شد و منقوش به گرگ یالدار است. اگرچه برزیل، در اجرای پرداختهای دیجیتال با سیستم محبوب Pix خود در بازارهای ارز آمریکای لاتین پیشرو بوده است، پول نقد در این کشور، همچنان جایگاه مهمی دارد.
طراحی شیلینگ اوگاندا، طی ۵۰ سال گذشته بهطور مکرر تغییر کرده و اسکناسهای آن بهطور دورهای بهروز میشوند تا تغییرات دولتی را منعکس کنند. آخرین تغییر آن، در ماه مه ۲۰۲۰ با طرح جدید بود و میراث غنی اوگاندا، مردمان سنتی آن و تاریخ استعمار بریتانیا را معرفی کرد. همچنین نقشه این کشور، رودخانه نیل و بنای یادبود استقلال اوگاندا بر روی اسکناسهای مختلف شیلینگ دیده میشوند.
طرح اسکناس رینگیت مالزی، بر اساس «واواسان ۲۰۲۰»، چشماندازی است که ماهاتیر محمد، نخستوزیر چهارم و هفتم مالزی ارائه کرد. این ایده پیشبینی کرد مالزی تا سال ۲۰۲۰، به کشوری مرفه و توسعه یافته تبدیل شود. ۶ واحد پول رینگیت با تصاویری از صنایع و نمادهای اقتصادی مختلف، مانند برج کوالالامپور، هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ هواپیمایی مالزی و خط حمل و نقل ریلی «کلانا جایا»، این چشمانداز را منعکس میکنند. چنین تصاویری، نگاه مالزی به پیشرفت و نوسازی را در بر میگیرد. پول مالزی، یکی از چندین ارز جنوب شرقی آسیا است که در اقتصاد جهانی اهمیت دارد.
پزوی مکزیک، تاریخچهای طولانی دارد و در واقع در اواخر قرن هجدهم به عنوان معیار برای تمام ارزهای آمریکای شمالی مورد استفاده قرار میگرفت و همچنین تصدیقی بر این موضوع است که آخرین سری اسکناسهای پزو، چهرهها و دورههای مهمی از تاریخ مکزیک و همچنین انواع مختلف زمینهای این کشور را به تصویر میکشد.
در سال ۲۰۱۸، اسکناس ۵۰۰ پزویی توسط انجمن بینالمللی اسکناس، برای جایزه معتبر اسکناس سال نامزد شد. اگرچه در نهایت این جایزه را به کانادا باخت، اما این اسکناس هنوز هم به خاطر طراحیاش شایسته تقدیر است؛ روی اسکناس تصویر «بنیتو خوارز»، اولین رئیسجمهور بومی مکزیک و در سمت دیگر آن، تصویر نهنگهای خاکستری در ذخیرهگاه زیستکره ال ویزکاینو دیده میشود. هر چند انتقال حساب به حساب پول، در سالهای اخیر به سرعت رشد کرده است، اما بسیاری از دریافتکنندگان حواله هنوز ترجیح میدهند اسکناسهای پزویی مانند این را از بانکهای محبوب مکزیکی دریافت کنند.
ارز آفریقای جنوبی بیش از انتقال پول، تجارت و بانکداری است و به گفته بانک مرکزی آفریقای جنوبی، اسکناسها نه فقط بهعنوان وسیله پرداخت عمل میکنند، بلکه دریچهای به کشور، مردم، میراث و فرهنگ آن هستند. این اسکناسها غرور و آرزوهای یک ملت و مردم آن را منعکس میکنند. با توجه به این نکته، راند آفریقای جنوبی، در پنج واحد پولی مجزا عرضه میشود که هر کدام یکی از پنج حیوان بزرگ شکار آفریقا شامل کرگدن، فیل، شیر، بوفالو و پلنگ را نشان میدهند. این اسکناسها با رنگها و طراحی منحصر به فرد خود که نمایانگر صنایع مختلف هستند، متمایز میشوند.
جدیدترین سری اسکناسهای پزوی آرژانتین که بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ منتشر شد، شامل پرندگان، پستانداران و مناظر طبیعی است. این سری منحصر به فرد است زیرا یه روی اسکناسها، عمودی و روی دیگر آن، افقی است. همچنین لازم به ذکر است که اسکناس ۱۰۰۰ پزوی آرژانتین در سال ۲۰۱۷ یکی از نامزدهای دریافت جایزه اسکناس سال انجمن بینالمللی اسکناس بود. این اسکناس بر روی پرنده ملی، «روفوس هورنر»، متمرکز است و هم طرح پنجه و هم زیستگاه آن را به نمایش میگذارد و مانند سایر ارزهای زیبای جهان، پول آرژانتین نیز بازتاب واقعی هویت ملی آن است.
هند در قرن بیستم، آزادی خود را از سلطه انگلیس با گذار به واحد پول باستانی خود، روپیه، مشخص کرد و آخرین سری اسکناسهای روپیه هند در چندین رنگ مختلف، از جمله بنفش کمرنگ، سرخابی و آبی فلورسنت موجود است. هر کدام از آنها تصویری از مهاتما گاندی و همچنین نمادهای فرهنگی اصلی مانند «معبد خورشید هند» و «ماموریت مدارگرد مریخ سازمان تحقیقات فضایی هند» را به تصویر میکشند. روپیههای رنگارنگ، بخش بزرگی از جشنهای فرهنگی هند از دیوالی تا هولی هستند. نرخ روپیه هند بخش بزرگی از بازارهای جهانی جدید و منعکسکننده نفوذ هند بر فرهنگ جهان، از ورزش کریکت گرفته تا غذاهای جهانی است.
نایرای نیجریه به دلیل داشتن امضای «پریسیلا اکوره الیجه»، اولین مدیر زن عملیات ارزی بانک مرکزی نیجریه، مرکز توجه شده و اسکناس نیجریهای دیگر که تاکنون زنی را به تصویر کشیده، اسکناس ۲۰ نایرا است و تصویر سفالگر مشهور «لادی کوالی» را به نمایش گذاشته است. سکههای کوبوی نیجریه نیز به خودی خود زیبا هستند. هر سکه که در عین مینیمالیسم زیبایی است، نماد طبیعی یا اقتصادی مهم، بادام زمینی، ذرت، درختان نخل و دکلهای نفتی را نشان میدهد که اقتصاد، فرهنگ و غذاهای نیجریه را هدایت میکند.
انجمن بینالمللی اسکناس (IBNS)، در سال ۲۰۱۸، اسکناس ۱۰ دلاری کانادا را به رسمیت شناخت، بنابراین منطقی است که در فهرست زیباترین ارزهای جهان قرار گیرد. این اسکناس خاص، عدالت اجتماعی را بیان میکند و «ویولا دزموند»، فعال حقوق مدنی کانادایی و موزه حقوق بشر کانادا را در قالبی عمودی به تصویر میکشد. با این حال، دلار کانادا نه فقط به دلیل طراحی بصری، بلکه به دلیل جنس آن نیز شایسته توجه ویژه است. از سال ۲۰۱۱، بانک کانادا بهطور کامل از اسکناسهای کاغذی به پلیمر مصنوعی روی آورد. این امر باعث شد که دلارهای کانادا در درازمدت سازگارتر با محیطزیست باشند و از ارز کاغذی سنتی پیشی بگیرند. دلارهای کانادا در دنیای جهانی شده، با افزایش مهاجرت افراد ماهر به کانادا، اهمیت فزایندهای پیدا میکنند.
فرانک سوئیس که جوایز متعددی را از آن خود کرده است، نه فقط پول ملی سوئیس محسوب میشود، بلکه پول ملی لیختناشتاین نیز است. با توجه به طراحی زیبای فرانک، هیچکس نمیتواند لیختناشتاین را به خاطر استفاده از آن سرزنش کند. جدیدترین سری اسکناسهای فرانک، دستهایی را در حالتهای مختلف نشان داده و در نتیجه، حس هنرمندانهای به آنها میدهد. برای مثال، اسکناس ۱۰ فرانکی، یک جفت دست را نشان میدهد که با یک باتوم، زمان را مدیریت میکنند.
لمپیرای هندوراس که به نام حاکم قرن شانزدهمی قوم «لنکا» در هندوراس نامگذاری شده است، در طرحهای خود به قهرمانان ملی و مکانها، ادای احترام میکند واز سواحل اقیانوس اطلس تا ارتفاعات در آن مورد استفاده قرار میگیرد. هندوراسیها مانند سایر کشورهای آمریکای مرکزی از نیکاراگوئه تا پاناما، در فعالیتهای روزمره خود به شدت به پول نقد متکی هستند و همین امر تحویل پول نقد را به یکی از محبوبترین روشهای ارسال پول به خارج از کشور تبدیل کرده است. تصویر خود لمپیرا در جلوی اسکناس تک لمپیرا دیده میشود. در همین حال، پشت اسکناس، بازی توپی مایاها معروف به «پلوتا» و ویرانههای «کوپان»، یکی از مکانهای باستانی مهم تمدن مایا، دیده میشود.
دلار استرالیا نمونهای پویا از طراحی مدرن پول و نشاندهنده غرور این ملت به میراث خود است. اسکناسهای پلیمری استرالیا ضمن نمایش غنای طبیعی و فرهنگی این کشور، دوام آن را افزایش میدهند. از «سر جان موناش» گرفته تا جانوران بومی مانند کانگورو و شترمرغ استرالیایی، نقوش روی این اسکناسها هویت منحصر به فرد استرالیا را برجسته میکنند. بهکارگیری ویژگیهای امنیتی پیشرفته، مانند پنجرههای شفاف و عناصر هولوگرافیک، به جذابیت و کارایی این پول زیبا میافزاید.
پول رایج نیوزیلند، تجلیلی از تاریخ و زیباییهای طبیعی این کشور است. اسکناسهای دلار نیوزیلند، چهرههای نمادینی مانند «سر ادموند هیلاری»، اولین کسی که به قله اورست صعود کرد، در کنار تصاویر واضحی از حیات وحش محلی را به تصویر میکشند.
یورو، نماد وحدت در سراسر اروپا، چیزی بیش از یک واحد پول است و بازتابی از میراث مشترک این قاره محسوب میشود. هر اسکناس، نمایانگر دوره متفاوتی از معماری اروپایی است، از ستونهای کلاسیک گرفته تا پلهای مدرن، که تجسم تنوع فرهنگی غنی اروپا است. یورو همچنین دارای ویژگیهای امنیتی پیشرفتهای مانند هولوگرام و واترمارک است که جایگاه آن را بهعنوان یک واحد پول امن و مورد احترام تضمین میکند. طراحی یورو هم کاربردی و هم گواهی بر زیبایی همکاری اروپایی است.
روفیه مالدیو، نمایشی خیرهکننده از فرهنگ پویا و شگفتیهای طبیعی مالدیو است. جدیدترین سری این پولها که روی پلیمر بادوام چاپ شدهاند، جوهره زندگی جزیرهای را با تصاویر پیچیدهای از موجودات دریایی و صحنههای ماهیگیری سنتی به تصویر میکشند. طرحهای رنگارنگ روفیه، شامل ماهی، مرجان و نقوشی از زندگی روزمره مالدیو، آن را به یکی از چشمگیرترین پولهای جهان از نظر بصری تبدیل کرده است. دوام آن در آب و هوای مرطوب و گرمسیری تنها با جذابیت هنری آن برابری میکند.
کرون ایسلندی، ارزی است که عمیقا با سرزمین آتش و یخ آن پیوند خورده است. هر اسکناس، ترکیبی از تصاویر تاریخی و مناظر مهیج، از آبشارهای باشکوه گرفته تا زمینهای آتشفشانی ناهموار این کشور را به تصویر میکشد. نقوش روی اسکناسهای ایسلند، میراث پرافتخار و زیباییهای طبیعی این کشور را منعکس میکند. در حالی که اسکناسهای ایسلندی به خاطر ویژگیهای امنیتیشان شناخته میشوند، اما در درجه اول، از پلیمر ساخته نشدهاند.
پول جزایر کوک ازجمله منحصر به فردترین و جذابترین پولهای جهان است. اگرچه جزایر کوک از دلار نیوزیلند بهعنوان پول اصلی خود استفاده میکنند، اما اسکناسهای متمایز خود را نیز منتشر میکند که در جزایر کوک بهعنوان پول قانونی رایج هستند. این اسکناسها به دلیل طرحهای خلاقانه و پر جنب و جوش خود که شامل همه چیز، از زندگی دریایی گرفته تا نمادهای سنتی «پولینزی» است، مورد توجه قرار گرفتهاند. این نمایش فرهنگی غنی، همراه با رنگهای سرزنده و تصاویر چشمگیر، پول جزایر کوک را بهعنوان یکی از جالبترین و محبوبترین پولها نزد مردم محلی و مجموعهداران در سراسر جهان به شهرت رسانده است.
دلار هنگکنگ، برای طرحهای پر جنب و جوش خود که ترکیبی از تاثیرات شرقی و غربی آن را برجسته میکند، شناخته شده است. این اسکناسها توسط سه بانک مختلف، بانک اچاسبیسی، بانک استاندارد چارترد و بانک چین منتشر میشوند که هر کدام سبک منحصر به فرد خود را به این پول اضافه میکنند. اسکناسهای هنگکنگ دارای نمادهای نمادین مانند گل ارکیده، آسمانخراشهای مدرن و بناهای تاریخی هستند که نمایانگر ماهیت پویای این قطب مالی جهانی هستند. استفاده از ویژگیهای امنیتی پیشرفته، مانند عناصر هولوگرافیک و الگوهای لمسی برای افراد کمبینا، تضمین میکند که دلار هنگکنگ هم ایمن و هم از نظر زیباییشناختی، جذاب است.
کولون کاستاریکا، نمادی پویا از تنوع زیستی غنی و میراث فرهنگی این کشور است. این اسکناسها طرحهای پیچیدهای دارند که حیات وحش متنوع کاستاریکا، ازجمله جگوارها، تنبلها و مرغهای مگسخوار و همچنین چهرههای مهم ملی را به تصویر میکشند. استفاده جسورانه از رنگ و تصاویر دقیق، کولون را به یکی از جذابترین ارزهای آمریکای لاتین از نظر بصری تبدیل کرده است. علاوه بر این، تعهد کاستاریکا به پایداری در تولید این اسکناسها که از مواد بادوام و سازگار با محیط زیست ساخته شدهاند، منعکس شده است.
انجمن بینالمللی اسکناس (IBNS) هر ساله از یک اسکناس برجسته در میان اسکناسهای کاغذی جهان تقدیر میکند. این جایزه که بهعنوان «جایزه اسکناس سال» شناخته میشود، به اسکناسی تعلق میگیرد که طراحی استثنایی، شایستگی هنری و ویژگیهای امنیتی پیشرفته را نشان میدهد. فرآیند انتخاب، شامل معرفی نامزدها توسط اعضای این انجمن است. این اسکناسها در گردش عمومی هستند و صرفا نمونه یا کلکسیونی نیستند.
اعضای انجمن به اسکناسهای معرفیشده رأی میدهند و آنها را بر اساس معیارهایی مانند رنگ، تعادل طرح، اجرای موضوعی و ادغام ویژگیهای امنیتی ارزیابی میکنند. سپس، اسکناس برنده مورد تقدیر قرار میگیرد.
در سال ۲۰۲۳، این جایزه به اسکناس ۲ دلاری بانک مرکزی کارائیب شرقی تعلق گرفت که به دلیل رنگهای زنده و طراحی جذاب آن با نمادهای فرهنگی محلی و مضامین محیطی، تقدیر شد. این اسکناس پلیمری با همکاری «د لا رو» (De La Rue)، بزرگترین شرکت چاپ پول دنیا، چاپ شد و بهویژه به دلیل استفاده نوآورانه از مواد و عناصر طراحی، مورد توجه قرار گرفت.
سایت ریمتلی گزارش کرد، جایزه این انجمن، تکامل جهانی طراحی ارز را به نمایش میگذارد؛ جایی که بیان هنری با نوآوریهای تکنولوژیک ترکیب میشود تا اسکناسهای ایمن، کاربردی و بهتر از نظر زیباییشناختی تولید شوند.