به گزارش خبرنگار مهر، این نشست علمی صبح پنجشنبه با هدف تبیین جایگاه و سیر تحولات تفسیر و علوم قرآنی در حوزه علمیه قم طی سده گذشته برگزار شد و طی آن چهار مقاله تخصصی از سوی صاحب‌نظران این عرصه ارائه شد.
در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام غلامعلی عزیزی‌کیا، پژوهشگر حوزه تفسیر، مقاله‌ای با عنوان «سیر تطور تفسیر قرآن در حوزه علمیه قم طی سده چهاردهم شمسی» ارائه کرد.
وی در این پژوهش ضمن بررسی جریان‌های تفسیری در صد سال اخیر، به نقش مؤثر حوزه قم در تحول مفهومی، روش‌شناختی و رویکردی تفسیر قرآن اشاره و از بازتعریف جایگاه تفسیر موضوعی، ساختاری و اجتماعی به‌عنوان ثمرات این تحول یاد کرد.
در بخش دوم، حجت‌الاسلام امیررضا اشرفی به تبیین جایگاه علمی و تفسیری علامه طباطبایی (ره) پرداخت.
وی در مقاله‌ای تحت عنوان «شخصیت‌های برجسته حوزه علمیه قم در سده چهاردهم: علامه طباطبایی (ره)» به تحلیل میراث علمی ایشان در حوزه تفسیر، به‌ویژه تألیف تفسیر المیزان، پرداخت و تأکید کرد که این اثر نه‌تنها شیوه‌ای نوین در تفسیر قرآن کریم را بنیان نهاد، بلکه نقطه عطفی در تحول رویکرد حوزه‌های علمیه به قرآن به‌شمار می‌رود.
در ادامه، حجت‌الاسلام حامد معرفت، فرزند آیت‌الله محمدهادی معرفت، ضمن ارائه مقاله‌ای با عنوان «شخصیت‌های برجسته حوزه علمیه قم در سده چهاردهم: آیت‌الله معرفت»، به تبیین سیره علمی، اخلاقی و سبک تفسیری این فقیه و قرآن‌پژوه معاصر پرداخت.
وی با اشاره به اینکه آیت‌الله معرفت در سال ۱۳۰۹ شمسی در کربلا متولد شد و در خاندان علمی‌ای پرورش یافت که سابقه‌ای ۳۰۰ ساله در علوم دینی داشته‌اند، تأکید کرد که ایشان در قم به شکوفایی علمی رسیدند و بخش عمده آثار و خدمات علمی ایشان در حوزه علمیه قم به ثمر نشست.
وی، با برشمردن ویژگی‌های شاخص آثار آیت‌الله معرفت از جمله مسئله‌محور بودن، نگاه مکتبی، آزاداندیشی و نواندیشی در رویکرد قرآنی، خاطرنشان کرد: آیت‌الله معرفت بنیان‌گذار نگرش نوین و منظومه‌ای به علوم قرآنی در حوزه علمیه قم بودند و امروز این حوزه به‌واسطه خدمات ایشان به مرجع و قطب پژوهش‌های قرآنی در جهان تشیع بدل شده است.
وی همچنین افزود: آیت‌الله معرفت نه‌تنها خود از چهره‌های ممتاز علوم قرآن بودند، بلکه جریان‌ساز نیز بودند؛ به‌گونه‌ای که ده‌ها شاگرد و پژوهشگر در مکتب ایشان پرورش یافتند و هر پژوهشگری که امروز بخواهد در علوم قرآنی فعالیت کند، ناگزیر از رجوع به آثار و اندیشه‌های ایشان است.
چهارمین سخنران این کمیسیون، حجت‌الاسلام محمدهادی منصوری بود که با ارائه مقاله‌ای با عنوان «مواجهه حوزه علمیه با جریانات رقیب و دفع شبهات در سده اخیر»، به بررسی رویکرد حوزه علمیه قم در مواجهه با جریان‌های فکری بیرونی، از جمله مکاتب تفسیری اهل‌سنت، جریان‌های نوگرا، و شبهات مطرح در حوزه قرآن‌پژوهی پرداخت. وی تأکید کرد: حوزه علمیه قم با بهره‌گیری از ظرفیت غنی تفسیری و پشتوانه معرفتی خود، توانسته است نه‌تنها پاسخ‌گوی نیازهای علمی باشد، بلکه در مقابل تهاجم‌های فکری نیز موضعی ایجابی و جریان‌ساز اتخاذ کند.
در پایان این نشست، آیت‌الله محمود رجبی، رئیس کمیسیون «تفسیر و علوم قرآن» و عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به برخی شبهات مطرح‌شده در خصوص تحریف قرآن، اظهار کرد: شبهه تحریف قرآن کریم از اساس مردود است و قرآن در زمان حیات پیامبر اکرم (ص) به‌طور کامل جمع‌آوری شده و آنچه امروز در اختیار امت اسلامی قرار دارد، همان قرآن نازل‌شده بر قلب نبی مکرم اسلام است.
وی افزود: این شبهه عمدتاً از سوی دشمنان مکتب اهل‌بیت (ع) برای ایجاد تفرقه و تخریب چهره علمی و اعتقادی شیعه مطرح می‌شود، در حالی که هیچ‌گونه دلیل معتبر عقلی یا نقلی برای آن وجود ندارد.
