به گزارش مشرق، در پی برگزاری انتخابات شوراهای محلی در لبنان، که نخستین آزمون سیاسی پس از تحولات پرتنش یک سال و نیم اخیر بهشمار میرود، این انتخابات به عرصهای برای ارزیابی مجدد جایگاه اجتماعی و سیاسی جریان مقاومت، بهویژه حزبالله، تبدیل شد. در همین راستا، گفتوگویی داشتیم با مسعود اسداللهی، کارشناس مسائل بینالملل و منطقه، تا نگاهی تحلیلی به نتایج این انتخابات، تأثیر آن بر آرایش سیاسی داخلی لبنان و پیامدهای احتمالی آن برای انتخابات پارلمانی آینده داشته باشیم.
انتخابات شوراهای محلی در لبنان، زمینهساز بازسازی سیاسی حزبالله
مسعود اسداللهی، تحلیلگر مسائل بینالملل و غرب آسیا، انتخابات شوراهای شهر و روستای لبنان را مقدمهای برای بازسازی سیاسی حزبالله و تقویت پایگاه اجتماعی این جریان دانست.
وی در ابتدای با اشاره به اهمیت ساختار انتخاباتی لبنان گفت: «انتخابات شوراهای شهر و روستا در لبنان از اهمیت بالایی برخوردار است. اگرچه این شوراها از منظر قدرت قانونی چندان اقتدار ندارند، اما از نظر نقش عمرانی، رسیدگی به مسائل شهری و نهایتاً تأثیرگذاری سیاسی، جایگاهی کلیدی ایفا میکنند.»
اسداللهی افزود: «در لبنان حتی در سطوح پایینتر، مانند مناطق احیایی یا افراد موسوم به "مختار" که نقشی شبیه کدخدایان در روستاهای ما دارند، انتخاباتی برگزار میشود. همین گستره انتخاباتی نشان میدهد که همه گروههای سیاسی لبنان این فضا را بسیار جدی میگیرند.»
به گفته این تحلیلگر، انتخابات شوراهای محلی میتواند به نوعی شاخص میزان نفوذ و محبوبیت گروههای سیاسی، از جمله حزبالله، در سطح افکار عمومی باشد. وی در اینباره تصریح کرد:
«این انتخابات برای حزبالله فرصتی است تا جایگاه مردمی خود را در سطح محلی بازسازی و تقویت کند و زمینهای باشد برای تثبیت موقعیت اجتماعی و سیاسی خود در آینده، بهویژه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری.»
اسداللهی در ادامه تأکید کرد که نتایج این انتخابات میتواند نشانههایی از تغییرات احتمالی در موازنههای قدرت سیاسی لبنان به همراه داشته باشد و باید آن را جدی گرفت.
آزمونی واقعی برای سنجش جایگاه اجتماعی حزبالله
این کارشناس مسائل بینالملل در ادامه گفتوگوی خود با اشاره به تفاوت ماهوی انتخابات شوراهای محلی با انتخابات پارلمانی در لبنان، این دوره از انتخابات را برای حزبالله بسیار حساس و تعیینکننده ارزیابی کرد.
وی اظهار داشت: «برخلاف انتخابات پارلمانی که در حوزههای بزرگتر برگزار میشود و نتیجه آن غالباً حاصل ائتلافهای متنوع و پیچیده سیاسی است، در انتخابات شوراهای شهر و روستا بهدلیل ماهیت محلی و محدود، مشخص میشود که در هر منطقه دقیقاً کدام گروه از بیشترین حمایت مردمی برخوردار است. این ویژگی، اهمیت خاصی به این انتخابات میبخشد و باعث میشود همه جریانها، از جمله حزبالله، با دقت و حساسیت ویژهای به آن ورود کنند.»
اسداللهی با اشاره به شرایط خاص امسال گفت: «این نخستین انتخاباتی است که پس از جنگ اخیر حزبالله با رژیم صهیونیستی در لبنان برگزار میشود. طی یک سال و نیم گذشته، بهویژه در ماههای اخیر، حزبالله با شهادت فرماندهان ارشد و شخصیتهای برجستهاش، از جمله شهید سید حسن نصرالله رضواناللهتعالیعلیه و شهید سید هاشم صفالدین، مواجه شد. این وقایع بهانهای برای برخی مخالفان حزبالله شده تا از تضعیف یا حتی نابودی این جریان سخن بگویند.»
وی افزود: «گروههای رقیب با اعتمادبهنفس کاذب، از خلع سلاح مقاومت سخن میگویند و تصور میکنند حزبالله پایگاه مردمیاش را از دست داده است. در حالی که حماسه بینظیر تشییع پیکر شهدای مقاومت، نخستین نمایش پرشکوه از جایگاه اجتماعی حزبالله بود.»
اسداللهی تأکید کرد: « انتخابات، آزمونی دقیقتر و قابلاتکاتر از هر مراسمی است
برخلاف مراسمها که بیشتر جنبه عاطفی دارند، انتخابات با اعداد و ارقام سر و کار دارد. نتایج این انتخابات با وضوح و شفافیت نشان خواهد داد که حزبالله در چه جایگاهی قرار دارد و چه میزان از حمایت مردم برخوردار است.»
این کارشناس مسائل منطقهای در ادامه خاطرنشان کرد که فضای انتخاباتی پیشروی لبنان، میتواند پاسخی روشن به همه تردیدها درباره آینده سیاسی حزبالله و میزان نفوذ اجتماعی آن باشد.
شکست عملیات روانی دشمنان مقاومت
این کارشناس مسائل بینالملل و غرب آسیا، در ادامه با اشاره به نتایج انتخابات شوراهای محلی لبنان، این انتخابات را "تأیید مجدد جایگاه مردمی مقاومت" توصیف کرد.
وی با اشاره به روند ثابت پیروزیهای انتخاباتی ائتلاف شیعی متشکل از حزبالله و جنبش امل گفت: «در همه ادوار گذشته، این دو گروه قدرتمند شیعه همواره با ائتلاف در انتخابات شرکت کردهاند و همواره نیز پیروز بودهاند؛ چه در سطح انتخابات پارلمانی و چه در شوراهای محلی. امسال هم نتایج کاملاً مطابق با دورههای قبل، و حتی قویتر، نشان داده که در تمامی مناطق شیعهنشین، این ائتلاف موفق به کسب اکثریت مطلق آرا شده است.»
اسداللهی در ادامه خاطرنشان کرد: «در مناطقی که جمعیت ترکیبی از شیعه و سنی یا شیعه و مسیحی است نیز، هر گروهی از مسیحیان یا اهل سنت که با حزبالله وارد ائتلاف شد، موفق به پیروزی در انتخابات شد. این نشان میدهد که موج تبلیغات سنگین و عملیات روانی دشمنان حزبالله برای مخدوش کردن وجهه این جریان، هیچ تأثیر جدیای بر افکار عمومی نداشته است.»
ناکامی آمریکا و اسرائیل
وی افزود: «در مناطقی که پیش از این برخی مدعی بودند مخالفین حزبالله میتوانند رای قابل توجهی کسب کنند، مشاهده شد که عملاً آنها حتی نتوانستند حداقل آرا را هم بهدست آورند. این یعنی نه تنها حزبالله در مناطق شیعهنشین جایگاه خود را حفظ کرده، بلکه در مناطق مختلط نیز ائتلافهای آن از حمایت عمومی برخوردار هستند.»
این تحلیلگر مسائل منطقهای با اشاره به حوادث اخیر و جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه لبنان گفت: «با وجود تمام جنایتهایی که اسرائیل مرتکب شد و ویرانگریهایی که در لبنان انجام داد، مردم همچنان در کنار مقاومت ایستادهاند. انتخابات اخیر، یک امتحان واقعی و موفق برای حزبالله بود و نشان داد که جایگاه مردمیاش نه تنها حفظ شده، بلکه حتی تقویت شده است.»
اسداللهی در ادامه گفت: «آمریکاییها و اسرائیلیها سالهاست که به دنبال خلع سلاح مقاومت و نابودی پایگاه مردمی آن هستند، اما این انتخابات یک پیام روشن برای آنها داشت: مردم لبنان، بهرغم تمام فشارها و تهدیدها، همچنان پای کار مقاومت ایستادهاند.»
مقدمهای برای نقشآفرینی قویتر حزبالله در انتخابات پارلمانی لبنان
اسداللهی در ادامه گفتوگوی خود با تاکید بر تأثیر نتایج انتخابات شوراهای محلی لبنان بر آینده سیاسی این کشور، به نقش مهم این انتخابات در آمادگی برای انتخابات پارلمانی اشاره کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این پیروزی میتواند بر انتخابات ریاستجمهوری نیز تأثیرگذار باشد، گفت:
«در حال حاضر بحثی درباره انتخابات ریاستجمهوری در لبنان مطرح نیست. رئیسجمهور فعلی سر کار است و این مسأله، حداقل برای چهار تا پنج سال آینده، در دستور کار نیست. اما آنچه در آینده نزدیک اهمیت دارد، انتخابات پارلمانی است که احتمالا طی یک سال تا یک سال و نیم آینده برگزار خواهد شد.»
این کارشناس مسائل منطقه افزود: «انتخابات پارلمانی اهمیت دوچندان دارد چون نهفقط ساختار مجلس را شکل میدهد، بلکه دولت و نخستوزیر آینده را نیز تعیین میکند. بنابراین نتایج این انتخابات شوراها، مقدمهای است برای ارزیابی قدرت و پایگاه اجتماعی گروهها پیش از ورود به انتخابات سراسری پارلمانی.»
اسداللهی با اشاره به نتایج این انتخابات شوراها گفت: «این دوره هم نشان داد که ائتلاف حزبالله و جنبش امل، قدرت بلامنازع در مناطق شیعهنشین است؛ مناطقی که بخش وسیعی از لبنان را شامل میشود و نمیتوان آن را در معادلات سیاسی نادیده گرفت. این واقعیت برخلاف ادعای رژیم صهیونیستی و آمریکا است که سعی دارند حزبالله را یک گروه تروریستی معرفی کنند.»
وی ادامه داد: «این گروه سالهاست که در پارلمان لبنان نماینده دارد، در دولتها وزیر داشته و بخشی از ساختار رسمی و قانونی کشور بوده است. کدام گروه بهاصطلاح تروریستی را میتوان یافت که چنین نقشی در یک نظام رسمی ایفا کند؟»
این کارشناس مسائل منطقهای در ادامه تأکید کرد: «نتایج انتخابات شوراهای محلی، در حقیقت یک پیشنمایش از انتخابات پارلمانی آینده بود. وقتی آن زمان فرا برسد، حزبالله و امل، با اتکا به همین پایگاه مردمی، نقش کلیدی در تعیین نخستوزیر آینده خواهند داشت. چه نخستوزیر فعلی باقی بماند و چه فرد جدیدی مطرح شود، بدون هماهنگی با این ائتلاف، امکان تشکیل دولت وجود نخواهد داشت.»
انتخابات شوراها پیشدرآمدی برای نقشآفرینی در دولت آینده
اسداللهی، با اشاره به ساختار سیاسی خاص لبنان، جایگاه نخستوزیر را در نظام حکمرانی این کشور بسیار حیاتی دانست.
وی با تأکید بر نقش نخستوزیر در ساختار قدرت لبنان گفت: «در لبنان، برخلاف برخی دیگر از کشورها، رئیسجمهور بیشتر نقش نمادین دارد و اختیاراتش محدود است. نظام سیاسی لبنان، یک نظام پارلمانی است که در آن تقریباً تمامی اختیارات اجرایی در دست نخستوزیر است.»
وی در ادامه به تقسیم قدرت بر مبنای فرقهای در لبنان اشاره کرد و توضیح داد:
«طبق توافقنامههای داخلی و ساختار طائف، رئیسجمهور از مسیحیان مارونی، نخستوزیر از مسلمانان اهل سنت، و رئیس پارلمان از مسلمانان شیعه انتخاب میشود. بنابراین، تعیین نخستوزیر و تشکیل دولت آینده، بهشدت به نتایج انتخابات پارلمانی وابسته است.»
اسداللهی با اشاره به پیروزی قاطع ائتلاف حزبالله و امل در انتخابات شوراهای محلی گفت: «این پیروزی نهتنها یک پاسخ محکم به عملیات روانی دشمنان بود، بلکه زمینهساز نقشآفرینی قدرتمند این ائتلاف در انتخابات پارلمانی پیش رو و به تبع آن، در تعیین نخستوزیر و ترکیب دولت آینده لبنان خواهد بود.»
وی در پایان تأکید کرد که لبنان همچنان در دل تحولات منطقهای جایگاهی کلیدی دارد و آینده آن بهطور مستقیم با مسیر مقاومت گره خورده است.