شورای شهر تهران این روزها بیش از هر زمان دیگری صحنه تقابل دیدگاهها درباره عملکرد علیرضا زاکانی، شهردار پایتخت شده است. از یکسو گروهی از اعضای شورا با انتقاد از آنچه «نگاه دوگانه و بسته مدیریتی» میخوانند، خواستار تغییر شهردار هستند و از سوی دیگر، حامیان زاکانی تلاش دارند با تأکید بر عملکرد مثبت شهرداری، از ادامه حضور او دفاع کنند. این تنشها در حالی شدت گرفته که برخی اعضا هشدار میدهند شورا نباید به میدان کشمکشهای سیاسی و شخصی تبدیل شود.
به گزارش خبرآنلاین، خطکشی میان اعضای موافق و منتقد عملکرد شهردار تهران شفافتر شده است، روز گذشته در صحن علنی شورای شهر تهران، یکی از اعضای شورا اعلام کرد که مدیریت شهرداری همواره نگاهی دوگانه به اعضای شورا داشته و از دید آنان، اعضا به دو دسته تقسیم میشوند؛ نخست، کسانی که باید همواره در مقام تعریف و تمجید از مدیریت شهری ظاهر شوند و در هر نطق و سخنرانی، تنها از عملکرد «مشعشع» شهرداری سخن بگویند؛ اعضایی که نهتنها از هرگونه نقد خودداری میکنند، بلکه تمامی آرایشان نیز کاملاً همراستا با خواست و اراده شهرداری است. جعفرشربیانی درسخنانش تاکید کرد که «در نگاه این جریان، شورای شهر جایی است که تعدادی افراد صغیرالعقل و فاقد بصیرت حضور دارند که باید هدایت شوند. به بیان دیگر، شورا یا باید با شهرداری باشد یا بر آن؛ و با این معیار، اعضا یا در گروه اول قرار میگیرند یا در زمره مغضوبین.».
اما این دستهبندی با اعتراض برخی از اعضای شورا مواجه شد. معترضان تأکید داشتند که در وقت اضافه شورا، نباید اختلافها در صحن علنی بیان شود و چنین دودستگیای در میان اعضایی که با یک لیست مشترک به شورا راه یافتهاند، وجود ندارد. آیا میتوان شورای شهر تهران را به دو دسته موافقان و مخالفان ماندن علیرضا زاکانی در شهرداری تقسیم کرد؟
مهدی اقراریان، عضو شورای شهر تهران، با تأکید بر وجود اختلافنظرهای جدی در میان اعضای شورا نسبت به عملکرد شهردار تهران گفت: «این اختلافنظر امروز در فضای شورای شهر تهران کاملاً مشهود و آشکار است. جمعی از اعضای شورا نگاه انتقادی جدی به عملکرد آقای دکتر زاکانی دارند و معتقدند که ایشان گزینه مناسبی برای اداره شهر تهران نیست.»
او افزود: «تلاش برای تغییر شهردار، همواره در دستور کار برخی از اعضای شورا بوده و هست. اما اگر اقتضائات سیاسی کشور و برخی حمایتهای خاص از آقای زاکانی وجود نداشت، شاید امروز ایشان در جایگاه شهردار تهران قرار نداشتند. این مسئله، موضوع کوچکی نیست و باید به آن توجه شود.»
اقراریان با رد برخی برداشتها درباره قطببندی کامل شورا به دو گروه موافق و مخالف زاکانی، به خبرآنلاین گفت: «من چنین باوری ندارم که ما با یک طیف ۱۰ نفره در مقابل منتقدان شهردار مواجه هستیم. در آن جبهه نیز تفاوت نگاهها وجود دارد. برخی از اعضا به لحاظ سیاسی به آقای زاکانی نزدیکترند و تلاش میکنند برای ابقای او برنامهریزی کنند، اما برخی دیگر دغدغههای خود را با نگاهی مستقلتر دنبال میکنند.»
این عضو شورای شهر تهران گفت: «تفاوت نگاه ما با آقای زاکانی تنها به شیوه اداره شهر محدود نمیشود، بلکه از نوع نگاه نسلی نیز ناشی میشود. بارها گفتهام که آقای زاکانی نماینده نسلی از مدیران است که شناخت دقیقی از تحولات جامعه و مقتضیات دهه پنجم انقلاب اسلامی ندارند. این نگاه سنتی تصور میکند که میتوان صرفاً با تغییرات مکرر در ساختارها یا توسعه سازمانی، مشکلات را حل کرد؛ در حالی که چنین روشهایی ناکارآمدی خود را نشان دادهاند.»
او با انتقاد از تغییرات گسترده مدیریتی در دوره شهرداری زاکانی گفت: «امروز که به روزهای پایانی سال چهارم شورا نزدیک میشویم، شاهد آن هستیم که شرایط شهر تهران در بسیاری از حوزهها مطلوب نیست. به نظر میرسد ارائه جدولی از تغییرات پرتعداد مدیریتی و جابجاییها در سازمانها و معاونتها طی این مدت، میتواند به روشن شدن ابعاد مدیریت ایشان در اذهان عمومی کمک کند.»
اقراریان همچنین نسبت به عملکرد رسانهها در قبال شهردار تهران گلایه کرد و گفت: «اگر فردی غیر از آقای زاکانی چنین حجم بالایی از تغییرات را ایجاد کرده بود، حتماً واکنشهای گستردهای از سوی برخی رسانهها و چهرههای فعال در پیامرسانها و شبکههای خاص را شاهد بودیم. اما اکنون در قبال عملکرد آقای زاکانی نوعی سکوت و مماشات از سوی همان رسانهها به چشم میخورد.»
وی تأکید کرد: «ما باید اداره شهر تهران را به دست مدیرانی بسپاریم که تخصص، تجربه و تمرکز بر حل مسائل شهری را اولویت خود قرار دهند، نه کسانی که سودای ریاستجمهوری در سر دارند. نگاه سیاسی نباید بر مدیریت شهری سایه بیندازد؛ زیرا در این صورت، منافع شهر و شهروندان قربانی اهداف جناحی خواهد شد.»
اما همه اعضای شورا موافق این دیدگاه نیستند. علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران، با اشاره به فضای شورا و برخی انتقادها نسبت به عملکرد مدیریت شهری گفت: «ما در شورای شهر تهران، همانند مجلس نسبت به دولت، دو جایگاه اصلی داریم؛ سیاستگذاری و نظارت. هر دو این جایگاهها بهصورت مداوم فعال بودهاند و شورا بر اساس برنامههای توسعه و بودجه مصوب، به شکل مستمر بر اجرای سیاستها نظارت داشته است.»
وی افزود: «نظارت یعنی بررسی دقیق اینکه آیا مدیریت شهری در مسیر تعیینشده حرکت کرده است یا خیر؛ چه در مواردی که عملکرد عقبتر از اهداف بوده و چه در مواردی که فراتر رفتهاند. در هر دو صورت باید ارزیابی کنیم، تشویق یا تذکر بدهیم، و برای اصلاح یا تقویت امور تصمیمگیری کنیم.»
نادعلی با انتقاد از برخی حاشیهسازیها در جلسات شورا میگوید: «اگر قرار باشد همه وقت شورا صرف پرداختن به مسائل حاشیهای و بعضاً رسانهای شود، طبیعتاً زمانی برای پرداختن به مسائل اساسی شهر باقی نمیماند. نباید شورا را به میدان کشمکشهای جناحی و دعواهای شخصی تقلیل داد.»
این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به این پرسش که چرا برخی از اعضا میخواهند همه موضوعات در جلسات هماندیشی مطرح شود و آیا این برخلاف اصل شفافیت نیست، توضیح داد: «شفافیت امری پسندیده و ضروری است، اما باید در جایگاه خود و با تدبیر مورد توجه قرار گیرد. مانند دوران دفاع مقدس که حتی در سختترین شرایط، مصلحت و روحیه عمومی مردم در نظر گرفته میشد، امروز نیز نباید همه مسائل در صحن رسانهها مطرح شود، بهویژه زمانی که برخی موضوعات میتواند موجب التهاب یا آزردگی خاطر عمومی شود.»
نادعلی ادامه داد: «شفافیت نباید به بهانهای برای حملات سیاسی، اتهامزنی و تضعیف شورا و شهرداری تبدیل شود. ما ایرادات را هم به شهردار و هم به معاونانش تذکر میدهیم. جلسات کاری، تعامل مستمر و گفتوگوهای تخصصی همواره در جریان است. شخصاً در اولین فرصت با مدیران تازهمنصوب در شهرداری تماس میگیرم یا جلسه برگزار میکنم تا بر لزوم همکاری با همه اعضای شورا تأکید کنم.»
سخنگوی شورا همچنین گفت: «برخلاف برخی ادعاها، ما هیچ "امپراتوری رسانهای عظیم" در اختیار نداریم. اگر چنین توان رسانهایای در اختیار شهرداری بود، شاید شرایط اطلاعرسانی بهتر از امروز بود. تلاش ما تمرکز بر حل مسائل واقعی مردم است، نه پاسخ دادن به هر هجمهای.»
نادعلی با اشاره به برخی اقدامات مدیریت شهری در حوزه حملونقل تصریح کرد: «در شرایطی که همکاران ما حتی از اضافه شدن چند دستگاه اتوبوس یا واگن مترو ابراز رضایت نمیکنند، ما در تلاش هستیم که کارهای بزرگتری همچون ترخیص اتوبوسهای برقی از گمرک یا بهبود وضعیت ناوگان تاکسیرانی به سرانجام برسد. انتظار داریم این اقدامات دیده و حمایت شود.»
به گفته او: «نقد سازنده همیشه مورد استقبال ماست، اما اگر تنها نقد کنیم و از نکات مثبت سخنی نگوییم، مسیر توسعه شهر مختل میشود. نماینده مردم باید در کنار نظارت، مشوق عملکرد درست نیز باشد. بنده شخصاً بارها مستقیماً با شهرداران مناطق تماس گرفتهام، تذکر دادهام، حتی گاهی با لحن جدی برخورد کردهام، چون معتقدم این وظیفه نماینده مردم است.»
آنچه در فضای این روزهای شورای شهر تهران بیش از هر چیز به چشم میآید، آشکار شدن شکافها و اختلاف دیدگاههای جدی میان اعضای شورا در خصوص عملکرد علیرضا زاکانی، شهردار تهران است. اگرچه برخی اعضا همچنان بهصورت آشکار یا پنهان از سیاستها و اقدامات شهردار حمایت میکنند، اما جناح منتقد که پیشتر با ملاحظاتی نسبت به طرح مطالبات خود عمل میکرد، اکنون صریحتر از گذشته به میدان آمده است. این دوگانه نه صرفاً بر پایه اختلافنظرهای مدیریتی، بلکه مبتنی بر تفاوت نسلها، نگاههای سیاسی، و میزان اعتماد به کارآمدی ساختار فعلی شهرداری تهران شکل گرفته است.