بر اساس گزارش عملکرد ایرانخودرو در فروردین ۱۴۰۴ که به سازمان بورس ارائه شده، این شرکت تنها در یک ماه، ۱۹۴ دستگاه خودروی ناقص تولید کرده است؛ آماری که نشان میدهد معضل تأمین قطعه و ناتمام ماندن خودروها هنوز از خط تولید حذف نشده است.
اگرچه سایپا و پارسخودرو آماری رسمی منتشر نکردهاند، اما کاهش محسوس تولید برخی محصولات و همچنین نارضایتی گسترده مشتریان از تأخیر در تحویل خودروهایی چون شاهین، بهخوبی گویای تداوم این مشکل در سایر شرکتهاست.
آمار تولید فروردین ۱۴۰۴ نشان میدهد که تولید شاهین نسبت به مدت مشابه پارسال ۴۱ درصد کاهش یافته است. همچنین در محصولات تیبا، کوئیک و ساینا نیز کاهش ۱۷ درصدی ثبت شده و تولید رانا بهطور کامل متوقف شده است. تولید خانواده پژو نیز نسبت به سال گذشته با افت ۱۵ درصدی همراه بوده؛ بخشی از این کاهش به تمرکز خودروسازان بر مونتاژ محصولاتی مانند هایما و چانگان بازمیگردد.
رضا حسینی، مدیر ارتباطات گروه سایپا، در اظهارنظری رسمی وجود خودروهای ناقص را تأیید کرده و گفته است: «کسری چند قطعه خاص باعث این مشکل شده اما روند تأمین قطعات آغاز شده و تحویل خودروها بهزودی انجام خواهد شد.»
کارشناسان، مهمترین عامل تولید ناقص را کمبود قطعه میدانند. این کمبود ناشی از دو چالش عمده است: کاهش ظرفیت تولید داخلی قطعه و مشکلات واردات. در حالی که قطعهسازان داخلی با بحران نقدینگی و بدهیهای معوق مواجهاند، واردات قطعه نیز با موانع ارزی جدید همراه شده است.
تحریمها در گذشته نقش اصلی در اختلال تأمین قطعات داشتند، اما اکنون محدودیتهای ارزی، بهویژه از نیمه دوم سال گذشته، مانع جدی در واردات قطعات شدهاند. خودروسازان امکان پرداخت به موقع به تأمینکنندگان خارجی را ندارند و این موضوع باعث ایجاد وقفه در زنجیره تولید شده است.
در چنین شرایطی، انتظار میرود شرکتهای خودروساز با رویکردی شفافتر، جزئیات این بحران را برای مردم و نهادهای نظارتی توضیح دهند. مشتریان این سؤال را دارند که چرا با وجود وعدههای مکرر، همچنان خودروهای ناقص در خطوط تولید و انبارها باقی ماندهاند؟