به گزارش تابناک به نقل از مهر، در دنیای ورزش، به‌ویژه در لیگ‌های معتبر، همیشه بحث دستمزدها و قرارداد‌های بازیکنان یکی از داغ‌ترین موضوعات است. اما در والیبال ایران، به‌ویژه در لیگ برتر، این موضوع در سال‌های اخیر به بحران تبدیل شده است. افزایش غیرمتعارف دستمزدها در شرایطی که بسیاری از باشگاه‌ها با محدودیت‌های مالی جدی روبهرو هستند، پرسش‌های زیادی را در مورد سلامت مالی لیگ، رقابت‌پذیری و آینده آن به وجود آورده است.
افزایش بی‌سابقه دستمزدها
برخی مربیان لیگ برتری معتقدند لیگ برتر والیبال ایران در مرحله مقدماتی هنوز به سطح رقابت‌های حرفه‌ای نزدیک نشده و جذابیتی پایینی دارد و در مرحله پلی آف است که لیگ حساسیت و جذابیت بالایی دارد، اما با وجود این مسئله بازیکنان با مبالغ نجومی دردسر زیادی برای مدیران باشگاه‌ها به وجود آورده‌اند و این موضوع امسال شرایط را سخت‌تر کرده است. برخی بازیکنان کم نام و نشان که قرارداد فصل گذشته‌شان ۲ تا ۴ میلیارد بوده حالا پیشنهاد‌های ۱۰ تا ۱۵ میلیاردی به باشگاه‌ها می‌دهند و این رقم از سوی برخی بازیکنان به ۲۰ میلیارد هم رسیده است.
در این میان برخی اهالی والیبال هم یکی از عواملی که باعث رشد بی‌رویه قرارداد‌ها در این فصل شده را دعوت بیش از ۴۰ بازیکن به اردوی تیم ملی والیبال ایران از سوی آندره‌آ پیاتزا، سرمربی ایتالیایی تیم ملی می‌دانند. بازیکنانی که شاید هنوز در لیست نهایی تیم ملی قرار نگرفته‌اند، به اعتبار دعوت به اردو خود را ملی‌پوش می‌دانند و این وضعیت باعث شده تا برخی بازیکنان درخواست‌های مالی غیرمنطقی و بسیار بالا داشته باشند.
وادی سرمربی تیم والیبال طبیعت جز مربیانی است که اعتقاد دارد دعوت از ۴۰ بازیکن باعث افزایش قیمت قرارداد‌ها شده و در این باره به خبرنگار مهر گفت: «دعوت ۴۰ بازیکن باعث شده بازار قرارداد‌ها دچار تورم شود. بازیکنان با اتکا به عنوان ملی‌پوش، دستمزد‌های چند برابری مطالبه می‌کنند. من به مسئولان گفتم که این دعوت گسترده باعث شده تا قیمت‌ها بالا برود و بازیکنی که سال گذشته مبلغ معقولی دریافت می‌کرد، اکنون سه تا چهار برابر آن مبلغ را مطالبه می‌کند.»
نارضایتی باشگاه‌ها و سرمربیان
تقی ذکایی، سرمربی تیم والیبال مهرگان نور که فصل گذشته اولین تجربه خود در لیگ برتر را پشت سر گذاشت، در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهر درباره افزایش دستمزدها اظهار داشت: «متأسفانه رقم‌هایی که برخی بازیکنان مطرح می‌کنند بسیار غیرمتعارف است. به عنوان مثال، بازیکنی که سال گذشته ۲ میلیارد تومان مبلغ قراردادش بوده، امسال درخواست ۱۰ میلیارد دارد. این ارقام اصلاً منطقی و طبق قانون نیست. با توجه به این شرایط مدیرعامل باشگاه مهرگان نور تصمیم گرفته به‌جای تمرکز بر جذب بازیکنان گران‌قیمت، به جوانان فرصت دهد. امیدواریم امسال هم در لیگ بمانیم و همچون سال گذشته شگفتی‌ساز باشیم.»
این صحبت‌های ذکایی بیانگر دغدغه‌های بسیاری از باشگاه‌ها است که با افزایش بی‌سابقه دستمزدها، برای ادامه حضور در لیگ با مشکلات مالی جدی مواجه شده‌اند. او علت این مسائل را عدم شفافیت مدیران باشگاه‌ها می‌داند و می‌گوید: «معتقدم که رقم قرارداد‌ها باید متعارف باشد تا باشگاه‌ها بتوانند آن را پرداخت کنند. متأسفانه مدیرعامل‌ها شفاف عمل نمی‌کنند و به همین خاطر مشکلات به وجود می‌آید. اگر هر باشگاه به‌طور شفاف قرارداد ببندد، این مسائل به وجود نمی‌آید.»
پیشنهادات برای ساماندهی وضعیت
امیر شرافت، مدیرعامل باشگاه شهداب یزد، در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهر نیز در مورد وضعیت کنونی قرارداد‌های بازیکنان گفت: «وقتی وارد بازار نقل و انتقالات شدیم، با اعداد و ارقام شوکه‌کننده‌ای روبهرو شدیم، که بیشتر از سمت بازیکنان جوان بود. بازیکنانی که در گذشته شاید قرارداد‌های یک میلیاردی می‌بستند، اکنون درخواست‌های غیرمنطقی دارند. این روز‌ها قرارداد‌های چند میلیاردی از جمله پیشنهادات غیرمنطقی است که بازیکنان جوان ارائه می‌دهند.»
وی در ادامه به شرایط ویژه باشگاه‌های خصوصی اشاره کرد: «ما یک باشگاه خصوصی هستیم، نه دولتی و نه نیمه‌خصوصی. بودجه‌مان محدود است و به‌جای اینکه به دنبال جذب بازیکنان با قرارداد‌های کلان برویم، مجبوریم از اسپانسر‌ها یا فروش بازیکنان برای تأمین بودجه استفاده کنیم. این شرایط بازار را برای ما بسیار سخت کرده است.»
شرافت پیشنهاد داد که برای جلوگیری از افزایش بی‌رویه دستمزدها، باید نظارت بیشتری صورت گیرد و در این رابطه گفته است: «بسیاری از باشگاه‌ها از این وضعیت ناراضی هستند و ما حتی پیشنهاد تشکیل اتحادیه باشگاه‌ها را داده‌ایم تا اختیارات تصمیم‌گیری در زمینه قرارداد‌ها به باشگاه‌ها داده شود.»
نوسانات اقتصادی و تأثیر آن بر قرارداد‌ها
غلامرضا مومنی‌مقدم، سرمربی تیم صنعتگران امید، نیز با تأکید بر وضعیت نگران‌کننده قرارداد‌ها می‌گوید: «هزینه‌ها نسبت به سال گذشته بیشتر شده و برخی قرارداد‌ها واقعاً بالاست. برخی ارقام منطقی هستند، اما برخی دیگر نه. البته حق بازیکنان برای داشتن قرارداد‌های خوب کاملاً قابل درک است، زیرا این شغل آنهاست و زندگی‌شان به آن وابسته است.»
او همچنین به موضوع دعوت بازیکنان به اردو‌های تیم ملی اشاره کرد و تصریح کرد: «دعوت به اردو به تنهایی نباید به عنوان یک امتیاز در قرارداد‌ها مطرح شود. بازیکنی که در تیم ملی جوانان حضور دارد، باید در لیست نهایی باشد تا واقعاً بتواند در مذاکرات قراردادی تأثیرگذار باشد. هزینه‌ها نسبت به سال گذشته بیشتر شده و برخی قرارداد‌ها واقعاً بالا رفته است.
البته حق بازیکنان برای داشتن قرارداد‌های خوب کاملاً قابل درک است، چون این شغل آنهاست و زندگی‌شان به آن وابسته است. قرارداد‌ها باید بر اساس کیفیت لیگ و جایگاه تیم‌ها در لیگ کشور تنظیم شود.
برخی ارقام به نظر می‌رسد که حبابی باشند، اما به محض اینکه نفرات نهایی تیم ملی مشخص شوند، بسیاری از این اعداد و صحبت‌ها اصلاح خواهند شد. فقط دعوت به اردو به تنهایی نباید به عنوان یک امتیاز در قرارداد‌ها مطرح شود. بازیکنی که در تیم ملی جوانان حضور دارد، باید در لیست نهایی باشد تا واقعاً بتواند در مذاکرات قراردادی تأثیرگذار باشد.»
عبدالرضا علیزاده سرمربی تیم والیبال شهرداری ارومیه هم جز مربیانی است که به موضوع قرارداد‌های میلیاردی واکنش نشان داده و در این باره به خبرنگار مهر، گفته است: «در حال حاضر ارقامی که در بازار نقل و انتقالات می‌شنویم، خیلی عجیب و غریب هستند. به طور مثال رقم میلیاردی و غیرمتعارف برای جذب والیبالیست‌ها مطرح شده که این موضوع می‌تواند تأثیر زیادی بر لیگ ما داشته باشد. البته من به شخصه معتقدم که هر بازیکنی که پول می‌گیرد، حقش است، اما در بعضی موارد این ارقام خیلی غیرمتعارف هستند. نه اینکه بخواهم بگویم بازیکنان نباید پول بگیرند، بلکه معتقدم که هر ورزشکاری هر چقدر که می‌گیرد، حق اوست.»
علیزاده همچنین به راه‌حل‌های این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: «برای پیشرفت، باید نگاه‌مان را تغییر دهیم و به سمت جذب بهترین بازیکنان دنیا حرکت کنیم. ما نمی‌توانیم فقط به فکر صادر کردن بازیکنان باشیم؛ باید تلاش کنیم که بازیکنان خارجی با کیفیت به لیگ‌مان بیایند تا لیگ‌مان پویاتر و رقابتی‌تر شود.»
حمایت فدراسیون و بی‌توجهی باشگاه‌ها
میلاد تقوی، رئیس فدراسیون والیبال ایران، به این موضوع قرارداد‌های غیرمتعارف در لیگ والیبال واکنش نشان داد و در این رابطه گفت: «متأسفانه برخی از قرارداد‌های بازیکنان در لیگ برتر خارج از قاعده و چارچوب افزایش پیدا کرده‌اند و این وضعیت اصلاً مورد تأیید ما نیست. سال گذشته هم به این موضوع اشاره کردم که فدراسیون به تنهایی نمی‌تواند جلوی این روند را بگیرد. ما در سال گذشته از باشگاه‌ها خواستیم که تا تدوین قانون جدید مذاکرات خود را متوقف کنند، اما به محض پایان جلسه، باشگاه‌ها به کار خود ادامه دادند. اگر باشگاه‌ها همکاری نکنند، فدراسیون به‌تنهایی نمی‌تواند این وضعیت را مدیریت کند.»
وی در این باره تأکید کرده است: «اصل موضوع همکاری باشگاه‌ها است، وقتی باشگاه‌ها بدون هیچ قاعده و قانونی با بازیکنان شروع به مذاکره می‌کنند و آنها هم رقم عجیب و غریب می‌دهند و توافق هم صورت می‌گیرد در نهایت این بازار روز به روز برای عده‌ای داغ‌تر می‌شود. اگر باشگاه‌ها همکاری لازم را انجام می‌دادند در چارچوب قوانین خاصی می‌توانستیم موضوع قرارداد‌ها را مدیریت کنیم. به هر حال هیچ کس از پول بدش نمی‌آید و برخی از بازیکنان هم از این فضا استفاده می‌کنند. واقعاً اگر باشگاه‌ها همکاری نکنند، نمی‌توانیم جلوی این موضوع را بگیریم. امیدوارم باشگاه‌ها امسال همکاری بیشتری با فدراسیون داشته باشند.»
با توجه به وضعیت فعلی افزایش نجومی دستمزدها در لیگ برتر والیبال ایران، در شرایطی که بسیاری از باشگاه‌ها با مشکلات مالی و اقتصادی روبهرو هستند، به‌طور جدی کیفیت رقابت‌ها و پایداری لیگ را تهدید می‌کند. عدم نظارت کافی از سوی فدراسیون والیبال و بی‌توجهی برخی باشگاه‌ها به محدودیت‌های مالی خود، باعث شده تا رقابت‌ها به‌جای حرفه‌ای‌تر شدن، به بحرانی مالی تبدیل شود. در حالی که برخی از باشگاه‌ها به دنبال اصلاحات و قوانین شفاف‌تر برای مدیریت این بحران هستند، باید دید که فدراسیون و باشگاه‌ها در آینده نزدیک چه تدابیری برای جلوگیری از ادامه روند فعلی اتخاذ خواهند کرد.
