حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله جمشیدی در گفتگو با خبرنگار مهر، به تبیین حکمت چهارم از نهج‌البلاغه امیرالمؤمنین (ع) «الْعَجْزُ آفَةٌ، وَ الصَّبْرُ شَجَاعَةٌ، وَ الزُّهْدُ ثَرْوَةٌ، وَ الْوَرَعُ جُنَّةٌ، وَ نِعْمَ الْقَرِینُ [الرِّضَا] الرِّضَی» پرداخت و اظهار کرد: حضرت در این حکمت نورانی پنج صفت را ذکر می‌کنند که نقطه مشترک این صفات، هزینه‌سوز بودن آنهاست.

معاون تهذیب مدرسه علمیه امامیه شهرکرد با ذکر اینکه «عجز و ناتوانی» هزینه دشمن را کم می‌کند، ادامه داد: محصول کشاورزی وقتی آفت می‌زند رشدش کم یا متوقف می‌شود، ناتوانی‌ها نیز به تعبیر حضرت آفت هستند که باعث کاهش یا توقف رشد و پیشرفت انسان می‌شود.

جمشیدی بیان کرد: کشور اگر ناتوان باشد دشمن نیازی به پرداخت هزینه برای ضربه زدن یا نابودی آن ندارد بنابراین زمانی که در زمینه اقتصادی، نظامی یا علمی و … توانمند نشویم آسیب می‌بینیم و دشمن نیز به دنبال همین است.

مقاومت و تحمیل هزینه برای دشمنان

وی با یادآوری اینکه دشمن نمی‌خواهد ما صنعت هسته‌ای و موشکی و … داشته باشیم و دانشمندان ما را ترور می‌کند، افزود: همه اینها برای آن است که آفت ناتوانی و عجز را به جان کشور ما اندازند تا از رشد باز بمانیم.

جمشیدی با بیان اینکه توانمندی در عرصه‌های مختلف مستلزم هزینه و تلاش است، تصریح کرد: اگر این هزینه را پرداخت نکنیم به نفع دشمن خواهد بود و هزینه را از دوش دشمن بر می‌دارد.

این مدرس حوزه علمیه چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: چهار صفت مورد اشاره حضرت که برای ما هزینه‌سوز است شامل «صبر»، «زهد»، «تقوا» و «رضایت» و ویژگی مشترک این چهار مورد این است که با داشتن آنها از پرداخت هزینه‌های سنگین معاف می‌شویم و نتیجه آن، آرامش است.

صبر و مقاومت در برابر دشمنان

جمشیدی در خصوص صفت صبر، ادامه داد: صبر هزینه‌های ما را کم می‌کند چرا که عامل درونی یعنی هوای نفس عامل بسیاری از بیماری‌ها، افسردگی‌ها و آفت‌هاست که برای رفع این بیماری‌ها باید هزینه پرداخت.

وی با تأکید بر اینکه بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات حاصل صبر نکردن در مقابل خواهش‌های بی‌جای درونی است، توضیح داد: در مقابل دشمنان و بدخواهان نیز صبر و مقاومت و تسلیم‌ناپذیری کارساز است و هزینه کمتری دارد. مصادیقی از عدم مقاومت ملت‌ها را در دنیا می‌توانیم ببینیم از جمله سوریه که مردمش مقاومت نکردند و امروز هزینه می‌دهند.

بهره‌گیری از دنیا با آرامش

جمشیدی با تصریح اینکه زهد به تعبیر امام (ع) در این حکمت نورانی ثروت است، بیان کرد: وقتی انسان زاهد باشد هم از دنیا استفاده می‌کند و هم آرامشی دارد که دیگران برای کسب آن هزینه پرداخت می‌کنند.

وی با ذکر اینکه دنیا از نگاه انسان زاهد حساب و کتاب دارد، افزود: بسیاری از انسان‌ها امروز برای تأمین آرامش روانی مبالغ هنگفتی پرداخت می‌کنند اما انسان زاهد قلبش همواره آرام است که نه ذوق‌زده و نه افسرده می‌شود بلکه دنیا را به خدمت گرفته و با آرامش از آن استفاده می‌کند.

معاون تهذیب مدرسه علمیه امامیه شهرکرد اظهار کرد: انسان زاهد همواره معتقد است که دریافت‌های ما در دنیا از روی شانس و اقبال نیست بلکه حساب و کتاب دارد لذا اگر انسان برخوردار است باید قدر بداند، درست استفاده کند، شکرگزار باشد و اگر از دست می‌دهد می‌داند که مسئولیت از دوشش برداشته می‌شود پس همواره آسوده است.

فواید پرهیزکاری در دنیا

جمشیدی پرهیزکاری و رضایت را دیگر عامل کاهش یا حذف هزینه‌ها دانست و بیان کرد: پرهیزکاری انسان برخوردار از نعمت‌ها را از لذت بیشتری بهره‌مند می‌کند، لذتی که افرادِ عبور کرده از خط قرمزهای شریعت ناچارند هزینه‌های سنگین برایش پرداخت کنند.

وی با ذکر مثالی ادامه داد: مثلاً فردی که پیش از ازدواج رعایت حریم محرم و نامحرم را نداشته و ارتباط نامشروع داشته است، نه تنها از زندگی مشترک خود به اندازه افراد باتقوا لذت نمی‌برند بلکه همیشه به دنبال تنوع می‌گردد و اینها مستلزم هزینه است ضمن اینکه معمولاً آخر و عاقبت خوشی هم ندارد.

جمشیدی تصریح کرد: افراد باتقوا اما با خویشتن‌داری از نعمت‌هایی که به دست می‌آورند، لذت بیشتری می‌برند و در سایه تقوا و پرهیزکاری در آخرت نیز از بلاها در امان خواهند بود.

حُسن ظن به خداوند متعال

وی «رضایت» را چهارمین عامل کاهش هزینه‌ها از نگاه امیرالمؤمنین (ع) برشمرد و اظهار کرد: انسان عبد خداوند متعال است پس باید از خدا راضی باشد و اعتراضی نداشته باشد چرا که خدا کارگردان عالم است پس ظلم و نابرابری و بی‌عدالتی به ذات اقدس الهی راه ندارد.

وی افزود: حُسن ظن به خداوند متعال و راضی بودن باعث آرامش در زندگی می‌شود، همان آرامشی که دیگران برای به دست آوردن آن هزینه‌های گزاف می‌پردازند.

مدرس حوزه علمیه چهارمحال و بختیاری با یادآوری انواع اختلالات روحی و روانی که گریبانگیر بشر امروز است، بیان کرد: انسان‌ها برای خلاصی از این مشکلات ناچارند وقت و هزینه هنگفت صرف کنند اما انسان مؤمن و معتقد به پروردگار عالمیان همواره از خدا راضی بوده و یقین دارد که داشته‌ها و نداشته‌های انسان‌ها از سر لطف الهی است.