در چنین فضایی، دو چهره تحلیلگر بازار - مهدی ساسانی و محمد خبریزاد - هرکدام با رویکردی متفاوت اما مکمل، به تحلیل حرکتهای اخیر بازار سهام پرداختند. اگر از منظر ساسانی نگاه کنیم، بازار سرمایه در روزهایی که دلار و طلا از تبوتاب افتادهاند، تبدیل به مقصد تازه نقدینگی شدهاست؛ بازاری که نهتنها تحتتاثیر اخبار سیاسی، بلکه با پشتوانه گزارشهای عملکرد مالی شرکتها توانسته بخشی از سرمایههای سرگردان را به سمت خود جذب کند. او بر این باور است که انسجام و تداوم مذاکرات، فارغ از تلخی حادثه اخیر، به بازار سهام سیگنال اطمینان داده و این اطمینان، در ثبات نرخ دلار و شکلگیری تقاضای پایدار در بورس، بازتاب یافتهاست.
در سوی دیگر، خبریزاد نگاهی دقیقتر به دینامیک درونی بازار دارد؛ او تاکید میکند که بازار نهتنها به اخبار سیاسی واکنش لحظهای نشان میدهد، بلکه گردش سرمایه بین گروههای مختلف نشان از هوشمندی معاملهگران دارد. از خودروییها و بانکیها گرفته تا پالایشیها و نهایتا سهام کوچکتر، جریان پول بهطور سیال در حرکت بوده؛ نشانهای از اینکه بورس نه در رکود، بلکه در وضعیت «رصد و انتظار» قرار دارد.
با این حال، هر دو تحلیلگر بر یک نکته اشتراک نظر دارند؛ بورس درگیر انتظارات سیاسی است. این پیوند عمیق، بهمثابه تیغ دو لبهای است که در صورت تحقق توافق، میتواندسالی طلایی را برای بازار رقم بزند؛ اما اگر اخبار به سمت بدبینی برود، ممکن است جهتی معکوس را شاهد باشیم. اکنون، بازار نفسزنان در میانه بیم و امید ایستاده است.
پناهگاه نقدینگی در روزهای ابهام
مهدی ساسانی، تحلیلگر بازار سرمایه درباره وضعیت این روزهای بازار سرمایه و تاثیر اخبار سیاسی اخیر گفت: «بازار سرمایه از حوالی ۱۶ فروردین و با مخابرهشدن برخی اخبار سیاسی و اقتصادی، رفتهرفته رنگ و بوی صعودی به خود گرفتهاست. افزایش ارزش معاملات در این مدت نیز نشان میدهد؛ این صعود، تنها بر پایه هیجان نبوده و تقاضای تازهای وارد بازار شدهاست.»
او تاکید کرد؛ پیگیری مذاکرات ایران و آمریکا نقش مهمی در شکلگیری انتظارات مثبت در بازار داشتهاست: «هرقدر مذاکرات بین ایران و آمریکا سازندهتر باشد و طرفین بر وجود پیشرفتها تاکید کنند، چشمانداز رسیدن به توافق جدیتر میشود و این موضوع میتواند سرمایهگذاران مردد را نیز به سمت بازار سرمایه بکشاند. در چنین شرایطی، بورس میزبان تقاضای تازهای از سوی سرمایهگذاران خواهدبود.»
ساسانی در ادامه به مقایسه وضعیت بازارهای موازی نیز پرداخت و افزود: «بازار ارز و طلا مدتی است که در وضعیت اصلاحی قرار دارد. ارزش معاملات صندوقهای طلا نسبت به یک ماه گذشته کاهش چشمگیری داشته و نشان میدهد؛ این بازارها دیگر در مرکز توجه سرمایهگذاران نیستند. در مقابل، بورس بهعنوان بازاری پررونقتر در حال جذب نقدینگی است؛ بهویژه به سمت سهام و صندوقهای سهامی.» این تحلیلگر بازار سرمایه در پایان به روند معاملاتی هفته اشاره کرد و گفت: «در چند روز اخیر، ارزش معاملات برای چند روز متوالی بالای ۲۰همت قرارگرفت و بازار هفتهای نسبتا مثبت را پشتسر گذاشت. بیشتر نمادها رشد داشتند و این باعث شد سرمایهگذاران با ذهنیت مثبتی به استقبال تعطیلات آخر هفته بروند. با توجه به ادامه مذاکرات فنی در هفته آینده و حساسیت بازار نسبت به اخبار آن، هرگونه سیگنال مثبت میتواند دوباره صف خرید در نمادهای برجامی و لیدرهای بازار ایجاد کند.»
تیغ دولبه مذاکرات
محمد خبریزاد، تحلیلگر بازار سرمایه، با تحلیل روند نوسانی بورس در هفته ابتدایی اردیبهشت، تاکید کرد؛ بازار سرمایه ایران همچنان بهشدت تحتتاثیر اخبار سیاسی بهویژه روند مذاکرات ایران و آمریکا قرار دارد.
او درباره فراز و فرودهای شاخص بورس در این هفته گفت: «در ابتدای هفته، شاخصکل قدری مثبت بود اما از روز یکشنبه شاهد فشار فروش و روند منفی در بازار بودیم که تا دوشنبه ادامه داشت. این رفتار بازار ناشی از دو عامل اصلی بود: نخست، کاهش سطح خوشبینی به مذاکرات به دلیل کمرمقبودن پیامهای سیاسی در ابتدای هفته و دوم، حادثه تلخ بندر شهیدرجایی در بندرعباس که بهدلیل شائبههایی پیرامون خرابکاری، نگرانیهایی در فضای عمومی و بازار ایجاد کرد.» خبریزاد اضافه کرد که با عبور از روزهای ابتدایی، شرایط تغییر کرد: «از سهشنبه به بعد، با انتشار اخباری مبنیبر غیرعمدیبودن حادثه بندرعباس و همچنین مخابره سیگنالهای مثبتتر از روند مذاکرات، شاهد بهبود جو بازار و بازگشت به روند صعودی بودیم. دلار نیز که در روزهای ابتدایی هفته رشد کردهبود، در ادامه آرامتر شد.» وی در ادامه به تاثیر گذارشهای مالی شرکتها نیز اشاره کرد: «گزارشهای ۱۲ماهه و ماهانه فروردین، برخلاف تعطیلات نیمه اول ماه، اغلب مثبت بودند. پیشبینیها درباره عملکرد شرکتها تا حد زیادی محقق شد و در برخی صنایع حتی فراتر از انتظار ظاهر شدند. این موضوع هم بهعنوان یک محرک بنیادی در کنار اخبار سیاسی، به چرخش نقدینگی در بازار کمک کرد.»
به گفته خبریزاد، جریان نقدینگی طی هفته در صنایع مختلف جابهجا شد و این موضوع حاکی از پویایی بازار است: «ابتدا گروههای بانکی، خودرویی و حملونقل با شروع مجدد مذاکرات مورد اقبال قرارگرفتند، سپس پول به سمت صنایع بزرگتری مانند پالایشیها، فولادیها و سنگآهنیها رفت. در روزهای پایانی هفته نیز نقدینگی بهسمت سهام کوچکتر و کمتر رشد کرده هدایت شد و این باعث شد که شاخص هموزن حتی از شاخصکل نیز رشد بیشتری را تجربه کند.»
او در پایان با نگاهی آیندهنگر افزود: «نوع واکنش بازار و جریان نقدینگی نشان میدهد؛ سرمایهگذاران فرض را بر پیشرفت مذاکرات و حصول توافق گذاشتهاند. اگر این سناریو محقق شود، نشانهها حکایت ازسالی بسیار درخشان برای بازار سرمایه دارند، اما درنظر داشته باشیم که این وابستگی شدید به اخبار مذاکرات، همچون تیغی دولبه است. اگر مسیر مذاکرات به بنبست برسد یا توافق نهایی موردانتظار شکل نگیرد، بازار نیز ممکن است بهسرعت واکنش منفی نشان دهد. فعلا اما امید به آینده درمیان فعالان بازار بالاست.»