هومان خاکپور در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه در اصطلاحات عامیانه درختان به دو دسته مثمر و غیرمثمر تبدیل تقسیم‌بندی می‌شوند، اظهار کرد: اما این دسته‌بندی ارزش گونه‌های جنگلی را ناخواسته در بین جوامع محلی کمرنگ می‌کند، باید درختان را به دو دسته میوه‌دار و غیرمیوه‌دار تقسیم‌بندی کنیم، وقتی فرد فکر کند درختی بی‌ثمر است، آن‌گاه اقدام به آسیب و قطع درختان می‌زند.
رئیس اداره آموزش، ترویج و مشارکت‌های مردمی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با تاکید بر اینکه ثمره درخت صرفا میوه‌دهی نیست، عنوان کرد: مهم‌ترین ثمره هر درخت تولید اکسیژن است، بنابراین تمامی درختان مثمر هستند و برای انسان‌ها بسیار مفید خواهند بود، به‌طور مثال درخت بلوط که در عامیانه درخت بی‌ثمر نامیده می‌شود نوعی بذر تولید می‌کند که می‌تواند در سبد غذایی خانواده قرار بگیرد.
وی با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص تاکید بر غرس درختان مثمر در هفته منابع‌طبیعی، توضیح داد: ایشان یکی از اشخاصی هستند که تاکید زیادی بر حفظ منابع‌طبیعی و کشت درخت دارند، اما باتوجه به اینکه برای جلب مشارکت مردم در درختکاری و حفظ محیط‌زیست باید مسائل اقصادی را نیز در نظر بگیریم، ایشان به‌همین منظور تاکید بر غرس درخت مثمر که همان درخت میوهده است، داشتند تا از این طریق انگیزه مشارکت در مردم بالا برود.
خاکپور تاکید کرد: در ایران مشکل غرس و کشت درخت وجود ندارد، بلکه در حال حاضر مشکل نگهداری نهال غرس شده داریم، در هفته منابع‌طبیعی در سراسر کشور میلیون‌ها اصله نهال توسط نهادهای متولی غرس می‌شود، اما در افزایش سرانه فضای سبز کشور این درختکاری نمود عینی ندارد.
رئیس اداره آموزش، ترویج و مشارکت‌های مردمی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری افزود: متاسفانه انگیزه لازم در بین مردم برای نگهداشت درختان غرس شده وجود ندارد، بنابراین باید از گونه‌هایی برای غرس در هفته درختکاری استفاده کنیم که علاوه بر خدمات اکوسیستمی برای جوامع محلی و مردم نیز منفعت اقتصادی داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه قبل از غرس نهال و گونه‌های درختی باید به لحاظ علمی و فنی شرایط خاص استقرار آن گونه را در نظر بگیریم، تصریح کرد: مجاز نیستیم هرگونه درختی را در هر منطقه‌ای غرس کنیم، زیرا این درخت اگر با محیط سازگاری نداشته باشد، استقرار پیدا نخواهد کرد و می‌تواند تبعات منفی بر روی سایر گونه‌ها بومی در آن منطقه داشته باشد.
نباید جنگل را به باغ تبدیل کنیم
خاکپور ادامه داد: باتوجه به اینکه آفات و بیماری‌ها جز جدایی ناپذیر باغات میوه هستند، گفت: بنابراین کشاورزان نیز ناچار به استفاده از کودهای شیمیایی برای مقابله با این آفات هستند، این مسائل اکوسیستم منطقه را بر هم می‌زند، مجاز به کشت گونه‌های باغی در جنگل نیستیم، باید گونه‌هایی در جنگل کشت شود که بتواند با محیط سازگار شود و به‌طور طبیعی رشد کند، نباید جنگل را به باغ تبدیل کنیم، زیرا جنگل تبدیل به کانون آفات و بیماری می‌شود.
رئیس اداره آموزش، ترویج و مشارکت‌های مردمی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه در کشت گونه جنگلی بلوط باید به یکسری نکات توجه کرد، خاطرنشان کرد: نمی‌توانم در مناطقی که بایر است، این گونه را کشت کنیم، بلکه قبل از کشت باید گونه‌های پیش آهنگ مانند ارژن، بَنه و بادام کشت کنیم و سپس در سایه این گونه‌ها اقدام به غرس گونه بلوط کنیم تا رشد مطلوبی داشته باشد، در نهال‌کاری باید به قوانین حاکم در طبیعت احترام بگذاریم.
وی در خصوص پویش‌های راه‌اندازی شده برای حفظ محیط‌زیست و منابع‌طبیعی توسط برخی فعالان در این حوزه، توضیح داد: این پویش‌ها اکثرا احساسی هستند، نباید به بهانه حفظ محیط‌زیست و منابع‌طبیعی با آداب و رسوم مردم بازی کنیم، گاهی این پویش‌ها آدرس غلط دادن به مردم و فرار مسئولان از مسئولیت است، نباید در این کمپین‌ها احساسی عمل کنیم.
خاکپور با تاکید بر اینکه درختکاری در آموزه‌های دینی مورد تاکید است، گفت: همچنین این اقدام به‌عنوان یک مسئولیت اجتماعی یک کار پسندیده محسوب می‌شود، اما باید بدانیم درخت‌داری مهم‌تر از درختکاری است، اما اکنون شاهدیم آن‌چنان که درختکاری مورد توجه و اهمیت قرار گرفته، درخت‌داری مورد توجه نیست.
رئیس اداره آموزش، ترویج و مشارکت‌های مردمی اداره‌کل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری یادآور شد: آمار دقیقی از میزان درختانی که در هفته درختکاری کشت شده و به ثمر نشسته‌اند، وجود ندارد، نیاز است یک کار پژوهشی و تحقیقاتی در مراکز علمی و دانشگاهی در این خصوص انجام شود تا دریابیم غرس درختان در هفته درختکاری تا چه اندازه به سرانه فضای سبز افزوده است.
وی تاکید کرد: باید نهال به اندازه بضاعتی که برای نگهداری آن‌ها وجود دارد، غرس شوند، همچنین همان اندازه که به‌دنبال ترویج درختکاری هستیم باید به‌دنبال درخت‌داری باشیم، حفاظت از منابع‌طبیعی یک وظیفه شرعی است.
خاکپور با بیان اینکه باید برای غرس درخت و به ثمر نشاندن آن برنامه داشته باشیم، گفت: به‌طور مثال شهرداری مکانی را برای غرس درخت در هفته درختکاری در نظر بگیرد و این مکان را جزو طرح توسعه فضای سبز قرار دهد، این کار موجب می‌شود نگهداری از درختان به نحو مطلوب انجام شود، این ظرفیت نیز می‌تواند در هر شهرستان برای احیای جنگل و نگهداری آن نیز منابع مالی پیش‌بینی شود.
انتهای پیام
