کافئین یک ماده شیمیایی است که در برگ‌ها، مغزها یا توت‌های برخی گیاهان یافت می‌شود. این ماده به عنوان یک محرک ملایم عمل می‌کند، به این معنی که سرعت عملکرد مغز را افزایش داده و سیستم عصبی را فعال می‌کند.
کافئین در طیف گسترده‌ای از غذاها و نوشیدنی‌ها یافت می‌شود. برخی از این مواد به طور طبیعی حاوی کافئین هستند، در حالی که در برخی دیگر، کافئین به صورت افزودنی اضافه می‌شود.
کافئین معمولاً در موارد زیر یافت می‌شود:
برخی از داروهای نسخه‌ای و بدون نسخه حاوی کافئین هستند، از جمله داروهای مربوط به سرفه و سرماخوردگی، سردرد و برخی داروهای لاغری.
بهتر است قبل از مصرف هرگونه دارو یا مکمل در دوران بارداری یا شیردهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
حداکثر مقدار توصیه‌شده کافئین در دوران بارداری و شیردهی ۲۰۰ میلی‌گرم در روز است.
این مقدار تقریباً معادل موارد زیر است:
همیشه بهتر است برچسب محصولات را بررسی کنید تا از میزان دقیق کافئین در آن‌ها مطلع شوید.
کافئین می‌تواند از طریق جفت و شیر مادر به نوزاد منتقل شود. بنابراین هم در دوران بارداری و هم پس از تولد می‌تواند به کودک شما برسد. مصرف بیش از حد کافئین همچنین ممکن است بر باروری تأثیر بگذارد.
مصرف زیاد کافئین در دوران بارداری ممکن است خطر عوارضی مانند سقط جنین، مرده‌زایی و وزن کم هنگام تولد را افزایش دهد.
برخی افراد در دوران بارداری نسبت به کافئین حساس‌تر می‌شوند و حتی مقادیر کم آن می‌تواند باعث اضطراب و بی‌قراری در آن‌ها شود.
کافئین همچنین می‌تواند بر خواب تأثیر بگذارد و باعث بی‌خوابی شود. علاوه بر این، ممکن است تهوع صبحگاهی را تشدید کند. یکی دیگر از عوارض مصرف کافئین افزایش دفعات ادرار و تحریک مثانه است.
اگر نوزاد از طریق شیر مادر در معرض کافئین قرار بگیرد، ممکن است تأثیرات تحریک‌کنندگی کافئین را تجربه کند. این موضوع می‌تواند منجر به بی‌قراری و بی‌خوابی نوزاد شود.
برخی افراد در دوران بارداری نسبت به بوی قهوه یا چای حساس‌تر شده و راحت‌تر می‌توانند مصرف آن را کاهش دهند یا به‌طور کامل متوقف کنند.
اگر به مصرف روزانه چندین فنجان قهوه یا چای عادت داشته باشید، ممکن است پس از قطع مصرف دچار علائم ترک کافئین شوید، از جمله:
به خاطر داشته باشید که این علائم موقتی هستند و معمولاً حداکثر یک هفته طول می‌کشند و سپس از بین می‌روند.
اگر به داشتن یک نوشیدنی گرم یا سرد عادت دارید، می‌توانید قهوه یا چای خود را با موارد زیر جایگزین کنید:
اگر در کاهش مصرف کافئین با مشکل مواجه هستید، بهتر است با پزشک عمومی یا متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنید تا راهنمایی و حمایت لازم را دریافت کنید.
