به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، جوی‌های آب تهران، به‌عنوان بخشی اساسی از زیرساخت‌های شهری، در حفظ نظم شهری و جلوگیری از آب‌گرفتگی نقش حیاتی دارند. با این حال، وضعیت آشفته و پر از زباله این جوی‌ها نشان می‌دهد که شهرداری تهران در انجام این مسئولیت کلیدی، کوتاهی می‌کند.
شواهد موجود و پیامدهای مشهود در سطح شهر، از بی‌توجهی مداوم به لایروبی این جوی‌ها حکایت دارد، مسئله‌ای که هزینه‌های مالی، زیست‌محیطی و بهداشتی قابل‌توجهی برای شهروندان به همراه دارد.
شهرداری که باید ماه‌ها پیش از آغاز فصل بارندگی، برنامه‌ای دقیق و گسترده برای پاک‌سازی جوی‌های آب اجرا کند، معمولاً تنها پس از وقوع بحران‌هایی چون آب‌گرفتگی گسترده به اقداماتی شتاب‌زده و نمایشی روی می‌آورد. این تأخیر در عمل، خیابان‌های تهران را در نخستین بارش‌های پاییزی به رودخانه‌هایی مملو از گل‌ولای و زباله تبدیل می‌کند.
جوی‌هایی که به دلیل بی‌توجهی پر شده‌اند از زباله، رسوبات و مواد آلی، عملاً به پناهگاه باکتری‌ها و منبع آلودگی تبدیل شده‌اند. بوی تعفن و انتشار میکروب‌ها از این جوی‌ها، زندگی شهروندان را مختل کرده و سلامت عمومی را به خطر می‌اندازد. در این میان، شهروندانی که خود در بسیاری موارد زباله‌هایشان را در جوی‌ها می‌ریزند، هم قربانی و هم عامل این بحران هستند، اما مسئولیت اصلی همچنان متوجه نهادی است که وظیفه دارد با آموزش، نظارت و اقدام به‌موقع، این مشکلات را مدیریت کند.
اثرات زیست‌محیطی نیز غیرقابل چشم‌پوشی است. جریان آب‌های آلوده از این جوی‌ها به سیستم فاضلاب و در نهایت منابع آبی، تهدیدی جدی برای اکوسیستم‌های طبیعی محسوب می‌شود. رودخانه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی به واسطه این آلودگی‌ها به منابعی ناامن تبدیل می‌شوند، در حالی که شهرداری با رویکردی منفعلانه، در برابر این تهدید زیست‌محیطی سکوت کرده است.
بی‌توجهی به این وظایف اولیه، بیش از هر چیز فقدان یک برنامه مدیریتی منسجم را نشان می‌دهد. نبود زمان‌بندی مشخص برای لایروبی، ضعف در نظارت بر عملکرد مناطق و حتی فقدان تجهیزات کافی، همه به این معضل دامن زده‌اند. شهرداری تهران به‌جای پرداختن به مشکلات واقعی و زیرساختی، منابع و انرژی خود را صرف پروژه‌های نمایشی و بی‌ثمر کرده است.
چنین عملکردی نه تنها اعتماد عمومی را کاهش داده، بلکه هزینه‌های هنگفتی را نیز بر دوش شهروندان و شهر گذاشته است. از آب‌گرفتگی‌های گسترده و آسیب به اموال گرفته تا تهدید سلامت عمومی، همه پیامدهای مستقیم کوتاهی شهرداری در لایروبی جوی‌ها هستند. اگرچه در هر بحران، وعده‌هایی برای بهبود اوضاع داده می‌شود، اما این وعده‌ها معمولاً با باران بعدی به فراموشی سپرده می‌شوند.
در این میان، پرسش اصلی این است که چرا نهاد مسئول با وجود بودجه‌های هنگفت و امکانات گسترده، همچنان از اجرای صحیح یک وظیفه ابتدایی مانند لایروبی جوی‌ها عاجز است؟ آیا وقت آن نرسیده که شهرداری تهران به جای پاسخ‌های کلیشه‌ای و مقطعی، مسئولیت‌های خود را جدی بگیرد و برای جلوگیری از بحران‌های آینده، راهکاری پایدار ارائه دهد؟
لایروبی جوی‌ها اگرچه اقدامی ساده به نظر می‌رسد، اما نمادی است از عملکرد کلی مدیریت شهری. بی‌توجهی به این وظیفه اولیه نشان می‌دهد که شهرداری نه تنها در مدیریت روان‌آب‌ها، بلکه در جلب اعتماد عمومی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان نیز ناکام مانده است.
