به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه بالاتر با حضور آقای کاظمی نماینده مجلس به عنوان مخالف و آقای جعفر قادری نماینده مجلس موافق و طراح تناسبی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی به بررسی طرح تناسبی شدن انتخابات پرداختند.
مشروح برنامه را در ادامه می‌بینید:
سوال: آقای قادری با توجه به این که شما طراح این طرح هستید و ایده نخستین طرح در مجلس یازدهم را شما مطرح کردید بفرمایید که چرا اصلاً باید به سمت تناسبی شدن انتخابات برویم؟
قادری: در ابتدا تشکر می‌کنم از صدا و سیما که این موضوع را به بحث گذاشته و تشکر می‌کنم از حضور گسترده مردم در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، استحضار دارید که بحث اصلاح نظام انتخاباتی از مجالس پنجم، ششم و هفتم مطرح شده، در مجلس هشتم که توفیق حضور داشتیم بحثی مطرح شد که ما باید نظام انتخاباتی را اصلاح کنیم، در همان دوره مجلس هشتم سه طرح همزمان مطرح شد یکی تقویت احزاب و دیگری تغییر حوزه‌ها از فرعی به اصلی یا از شهرستانی به استانی و دیگری هم بحث تقویت جریان‌های حزبی یا واگذاری بخشی از اختیارات مجلس به شورا‌ها که به دلایلی، چون مجلس متمرکز شده بود روی نظام انتخاباتی اکثریت استانی خوب همان جا هم مشخص بود اکثریت استانی نه تنها اوضاع را بهتر نمی‌کند بلکه اوضاع را بدتر می‌کند به این علت که در استان ممکن است همه از یک جناح رای بیاورند و جناح مقابل اصلاً نماینده‌ای نداشته باشد، بنابراین از همان موقع این موضوع به عنوان یک دغدغه مطرح بود. من در مجلس نهم موضوع را باز پیگیری کردم مطالعاتی را داشتم و در اواخر مجلس نهم و در مجلس دهم من نظام تناسبی استانی شهرستانی را مطرح کردم، در مجلس دهم در کمیسیون شورا‌ها هم آن چیزی که مصوب شد طرح من بود و رفت و از تصویب مجلس هم گذشت منتها اشکالات و ایراداتی بر آن وارد بود دلیلش این بود که پیرایه‌هایی به آن بستند که این پیرایه‌ها مورد قبول شورای نگهبان نبود، منطقی هم بود، چون طرح را خراب کرده بودند و نهایتاً در مجلس یازدهم من ۴ طرح را برای اصلاح نظام انتخاباتی، دوتا برای مجلس، یکی برای ریاست جمهوری و یکی هم برای شورا‌ها داشتم، در مجلس دو طرح بود یکی این که ما حوزه‌های دو یا چند نماینده را نظام تناسبی برایش حاکم کنیم و یکی این که ما بیاییم نظام تناسبی استانی شهرستانی داشته باشیم، خوب دیدیم که این حوزه‌های دو یا چند نماینده و بعد رفتیم به سمت اینکه شاید دو نماینده کم باشد برویم به سمت ۴ نماینده به بالا که به اصطلاح ۵ حوزه شیراز، اصفهان، تبریز، مشهد و تهران را شامل می‌شد نهایتاً آمد در صحن و رای نیاورد، کوتاه نیامدیم و نهایتاً برای حوزه انتخابیه تهران گفتیم به صورت آزمایشی این طرح دنبال شود. خوشبختانه شورای نگهبان تایید کرد رفت هیئت عالی نظارت، چون همراه با اصلاحات قانون انتخابات بود، چون بعضی از اعضای هیئت عالی نسبت به کلیت اصلاح قانون انتخابات ایراد داشتند به این طرح هم ایراد گرفتند نهایتاً برگشت به مجلس و جمع‌بندی مجلس این بود که اگر ما می‌خواهیم این اصلاحات قانون انتخابات را به این دوره برسانیم باید این طرح را جدا کنیم و نهایتاً این طرح جدا شد، البته رفت در مجمع و مجمع هم رای نیاورد گفتند بروید ایرادات را برطرف کنید ما نشست‌هایی با کارگروه ذیل کمیسیون سیاسی- دفاعی مجمع تشخیص مصلحت چندین جلسه را برگزار کردیم ۳۲ ابهامی که مطرح کرده بودند را مورد به مورد جواب دادیم و طرح را آماده مطرح کردن در کمیسیون سیاسی- دفاعی و به دنبال آن در مجمع تشخیص آماده کردیم ولی دیگر وقت گذشته بود و اصرار هم کردیم که در مجلس مجدد به صورت مجزا مطرح شود ریاست مجلس و بعضی از دوستان تلقی شان این بود که اگر ما این طرح را الان مطرح کنیم جریان‌های مخالف شاید تلقی‌شان این باشد که اگر ما الان به سمت این طرح رفتیم نگران آینده انتخاب شدن خودمان هستیم بنابراین شاید در این فرصت باقیمانده صلاح نباشد این طرح بیاید ولی الان فرصت بسیار خوبی است که ما از همین ابتدا یا در همین روز‌های آخر مجلس یازدهم یا در اوایل کار مجلس دوازدهم این طرح را مجدداً به جریان بیندازیم ببینید این طرح نظام انتخابات تناسبی طرحی است که ما سال‌ها با آن زندگی کردیم شرکت‌های سهامی خاص یا عام هم دقیقاً همین است ما می‌گوییم هر کسی به اندازه سرمایه اش کرسی دارد دقیقاً از ۵ یا ۷ عضو هیئت مدیره متناسب با سهمی که در سرمایه دارد کرسی به آن اختصاص می‌دهند دقیقاً در مجلس هم همین است، هر جناح یا جریان متناسب با وزن رای که دارد کرسی به آن اختصاص می‌دهند افراد مستقل هم نه تنها حقشان تضییع نمی‌شود آنها هم حقشان حفظ میشود مزایای زیادی دارد ولی نظام فعلی که الان داریم دقیقاً شاید در بیشتر کشور‌های دنیا دارد منسوخ میشود، ما الان ۱۰۵ کشور دنیا از ۱۹۵ کشور دنیا نظام انتخاباتی تناسبی بر آنها حاکم است و دقیقاً یک نظامی است که تنوع مذهبی، تنوع سیاسی، تنوع قوم و قبیله‌ای را کاملاً به رسمیت می‌شناسد و جریان‌های اقلیت در کنار جریان اکثریت نماینده دارند و میزان مشارکت را شدیداً افزایش می‌دهد.
سوال: آقای کاظمی بفرمایید ایراد اصلی که شما به عنوان مخالف این طرح به تناسبی شدن انتخابات می‌گیرید چیست؟
کاظمی: بنده تشکر می‌کنم از برنامه شما و شما و همچنین تشکر از حضور گسترده و پرشور مردم در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و لبیک گفتند به فرامین مقام معظم رهبری و یک بار دیگر پیمان با نظام و رهبری با حضور در انتخابات بستند و همچنین از مردم حوزه انتخابیه هم که با حضور حداکثری بالای ۷۰ درصد در انتخابات واقعاً یک افتخار دیگر آفریدند تشکر می‌کنم، اما در خصوص بحث نظام تناسبی می‌دانید که الان با این طرحی که جناب آقای قادری و بعضی از همکاران لطف کردند و به مجلس آوردند ما با دو نظام انتخاباتی مواجه می‌شویم یکی نظام تناسبی و یک نظام اکثریتی، نمی‌شود ما قانونی در کشور وضع کنیم و جامعه را به دو قسمت تقسیم کنیم و بخشی از جامعه با یک قانون و با حالت تناسبی و بخشی از جامعه با حالت اکثریتی باشد. اصل ۶۴ قانون اساسی را داریم که تاکید بر عوامل انسانی، سیاسی و جغرافیایی دارد یعنی همه عوامل را در نظر می‌گیرد جغرافیای کشور را، حوزه سیاسی و حوزه انسانی کشور را یعنی یک قانون باید همه اینها را در بر بگیرد. اصل ۸۸ قانون اساسی را داریم که سمت نمایندگی را قائم به شخص می‌داند یعنی قابل واگذاری نیست ما بیاییم به یک لیستی رای بدهیم که نمی‌دانیم کدامش نظر ما است یا به فردی رای می‌دهیم که عضو لیستی است که بعدش ما فرد را قبول داریم شاید ما با لیست خیلی آشنایی نداشته باشیم این به نظر من عمده‌ترین مشکلاتش است، نظام دوگانه انتخاباتی در کشور باعث مشکلاتی در کشور خواهد شد اگر بتوانیم زیرساخت این را آماده کنیم یعنی ما نظام حزبی کشور را در سطح کشور گسترش بدهیم و مردم عضو احزاب شوند آن موقع میشود حزب را به عنوان یک وزن حزبی در جامعه حساب کرد نه اینکه مثلاً یک حزب با یک نام با یک عده خاص ما بیاییم سهمی به آن بدهیم زمانی که مردم در حزب ثبت نام کنند و سهم حزب و وزن حزب در کشور مشخص باشد آن موقع افراد که رای می‌دهند روی وزن و سهم حزب رای می‌دهند که این یک بحث جدی است و باید این را مدنظر داشته باشیم، یکی هم بحث این که به هر شکل جا‌هایی که و کشور‌هایی که دوستانمان بیشتر به آن توجه می‌کنند ساختار و پایه نظام حزبی در کشور آماده شده است. موضوع دیگر که ما می‌گوییم مثلاً دوگانه اگر ما بتوانیم انتخابات کشور را استانی کنیم و همه کشور را در بر بگیرد الان شهر‌هایی مانند تهران و شهر‌های بالای ۴ نفر نماینده می‌توانند از این نظام تناسبی بهره بگیرند که به نظر من این خودش یک نقصی بر این قانون است و باید دوستانمان اگر می‌خواهند نظام تناسبی را در کشور پیاده کنیم و قانون کنیم باید همه کشور را در بر بگیرد، احزاب را قطعاً نهادینه کنیم مردم عضو احزاب بشوند، وزن هر حزب در کشور مشخص باشد ضمن این که یک ایراد دیگر که به آن وارد است شما به حزب و به لیست حزب رای می‌دهید افراد دارای ویژگی‌های خاص شخصاً عضو هیچ کدام از این دو یا سه حزب شاخص نیستند و یک ویژگی‌های خاصی دارند اینها در نظام تناسب جایگاهی ندارند، ما می‌گوییم باید قانون جامع باشد، کامل باشد، همه جامعه را در بر بگیرد، همه سلایق را بتواند در بر بگیرد. نماینده همه سلایق در مجلس قانون گذاری کشور حضور داشته باشند و همه کشور نه این که مثلاً بخشی از کشور، ما الان داریم قانون وضع می‌کنیم شهر تهران و ۴ تا ۵ شهر دیگر را شامل میشود مابقی که ۲۷۰ کرسی دارد شاید مثلاً ۵۰ یا ۶۰ کرسی اش میشود با نظام تناسبی انتخاب کرد مابقیش نظام همان اکثریتی است لذا این مشکل و ایرادی است که به این قانون وارد است.
سوال: آقای کاظمی به این طرح ۳ ایراد اساسی گرفتند یکی این که دوگانه میشود شرایط و فرمول انتخاباتی ما یعنی هم اکثریتی میشود و هم تناسبی، بحث این که تحزب در کشور ما شکل نگرفته و پیش زمینه این طرح، تشکیل تحزب در کشور ما است و بحث دیگر این است که شاید مستقل‌ها دیگر فرصت حضور در مجلس شورای اسلامی را نداشته باشند پاسخ شما به ایراد‌هایی که آقای کاظمی مطرح کردند چیست؟
قادری: من فکر می‌کنم ایراد‌های آقای کاظمی وارد نیست یا بخشی از ایراد‌هایی که مطرح کردند شاید خیلی این سیستم یا این نظام را متوجه نشدند بحثی که ایشان اشاره کردند.
کاظمی: آقای قادری تمام موضوعاتی که شما در این طرح مطرح کردید در کمیسیون تخصصی ما مطرح شده، بنده نایب رئیس اول این کمیسیون هستم و مباحث بسیار زیادی داشتیم این ایرادات در کمیسیون مطرح شد ابتدا در شورای نگهبان بعد در هیئت عالی مجمع تشخیص مصلحت سی ابهام و ایراد به این طرح گرفتند و مشرف به این هستم، یعنی کاملاً با اشراف دارم صحبت می‌کنم نه اینکه اطلاع ندارم.
قادری: این که شما اشاره فرمودید چطور وزن هر فهرست را مشخص کنیم، اصلاً بنا نیست ما وزن را مشخص کنیم وزن را مردم با رای شان تعیین می‌کنند این طور نیست که بگوییم حزب الف مثلاً وزنش ۴۰ درصد است و فهرست ب وزنش ۶۰ درصد است، وزن دقیقاً بر اساس درصد آرا مشخص میشود از ابتدا هیچکس نمی‌تواند و از هر حزب، هر جریان چقدر است با رای مردم این وزن مشخص میشود.
کاظمی: احزاب در کشور ما نهادینه شده‌اند؟ آیا پایه این آماده است؟
قادری: اجازه بدهید توضیح می‌دهم اصلاً نیازی نیست، درست است این نظام تناسبی کمک می‌کند به نهادینه شدن نظام حزبی و تقویت جریان‌های حزبی ولی اصلا لازم نیست، مگر الان فهرست‌هایی که در تهران یا شهر‌های بزرگ داده میشود و این جریانی که می‌آید اصولگرا و شورای وحدت و اینها خوب کار را احزاب دارند انجام می‌دهند اصلاً لازم نیست حزب تعریف شده وجود داشته باشد.
کاظمی: پس چطور می‌خواهید شما سهمی به یک حزب بدهید؟
قادری: سهمش را توضیح دادم، سهمش به وسیله درصد آرای مردم مشخص میشود، شما تصور کنید الان مثلاً دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب است حتی نامزدهایش هم لازم نیست عضو حزب باشند لازم نیست این دو جریان حتی به عنوان حزب هم ثبت شده باشد همین چیزی که الان ما در جامعه داریم دو جریان است حتی لازم نیست حتما خودشان را ثبت کنند ببینید دقیقاً این دو جریان می‌آید دو فهرست متفاوت میشود من رای دهنده مخیر هستم یا تمام نامزدهایم را از یک فهرست انتخاب کنم و فهرست دیگر و افراد مستقل را انتخاب نکنم یا ترکیبی از فهرست‌ها و افراد مستقل یا همه را از افراد مستقل انتخاب کنم، برای افراد مستقل هیچ مشکلی پیش نمی‌آید اتفاقاً آنها هم اگر خواستند می‌توانند بروند یک فهرست تشکیل بدهند، نخواستند به صورت مستقل می‌توانند.
کاظمی: مستقل که نمی‌توانند، مثل حزب نیست همدیگر را پیدا کنند یک لیست تشکیل بدهند کار مشکل و سختی است.
قادری: نه اشکال ندارد به صورت مستقل، انفرادی مثلاً در تهران کسی ممکن است بگوید من خودم فرد شاخصی هستم و چهره شناخته شده‌ای هستم، نه به جریان چپ نه به جریان راست نه به الف و نه به ب به هیچ کدام نمی‌چسبم و خودم به صورت انفرادی می‌آیم یا این که نه من هم می‌روم مثلاً ۲۹ نفر کنار خودم می‌آورم و یک جریان تشکیل می‌دهم جریان سوم، جریان چهارم تشکیل می‌دهم، منعی برای این کار وجود ندارد و اصلاً محدودیت در این کار در نظر گرفته نشده است.
سوال: ولی قاعدتاً همه باید با فهرست حضور پیدا کنند.
قادری: نه فرد می‌تواند مستقل هم باشد اشاره کردم در طرح ما دیده شده است.
کاظمی: شفاف برای مردم توضیح بدهید.
قادری: ببینید در تهران ممکن است مثلاً دو فهرست یا ۵ فهرست باشد و ۱۰۰ فرد مستقل باشد این افراد مستقل می‌توانند به یک شکلی یا این که ۳۰ تا کنار همدیگر قرار بگیرند بشوند یک فهرست سوم، فهرست چهارم یا این که نه به صورت انفرادی من هیچکس را قبول ندارم خودم به صورت انفرادی ورود پیدا می‌کنم، مردمی که می‌خواهند رای بدهند دقیقاً به افراد رای می‌دهند، بعد اگر آن فرد عضو فهرست باشد رای به این فرد رای به آن فهرست هم است یعنی یک امتیاز به آن فهرست یا یک رای به آرای آن فهرست اضافه میشود بعد دقیقاً مردم که رای دادند در مرحله بعدی میگویند این افراد مستقلی که آمدند کدامشان ۲۰ درصد آرا را به دست آوردند، هر کسی ۲۰ درصد آرا را به دست آورد تا سهم آن مجموعه افراد منفرد چقدر از آن آرا را تشکیل می‌دهد؟ مثلاً ۲۰ درصد، ۲۰ درصد تهران میشود ۲۰ ضرب در ۳۰ کرسی میشود شش کرسی، افراد منفردی که کف ۲۰ درصد را آورده‌اند تا سقف ۶ کرسی این افراد منفرد انتخاب می‌شوند.
کاظمی: حالا دو بحث است من انتظار دارم شما به این دو پاسخ بدهید، یکی این که در نظام تناسبی به دلیل اولویت پیدا کردن فهرست‌های انتخاباتی، شایستگی افراد، دیگر خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد این یک بحث و یکی این که احتمال نامزد‌های منفرد بسیار کم میشود ولو این که شایستگی زیادی داشته باشد یعنی محدود میشود به فهرست‌ها، این هم یک بحث است و بحث دیگر شما دارید یک قانون وضع می‌کنید برای شهر تهران و چهار پنج شهر دیگر، آیا واقعاً ما به عنوان قانونگذار میشود یک نظام انتخابات دو شکلی، یکی مثلاً بحث اکثریتی و یکی بحث تناسبی، بگوییم ببخشید در چهار شهر کشور تناسبی است و در مابقی کشور اکثریتی است.
قادری: من یک سوالی از شما دارم چرا ما می‌آییم برای کلان شهر‌ها می‌گوییم برویم به سمت حمل و نقل ریلی؟ اصلاً ماهیت است، در شهر‌های کوچک ما می‌گوییم با ون، با مینی بوس و با تاکسی داریم حل می‌کنیم و در کلانشهرها، چون جمعیت فشردگی خاص خودش را دارد با مترو و تراموا و حمل و نقل عمومی عمل می‌کنیم ماهیت‌ها کاملاً متفاوت است.
کاظمی: آن یک کار خدماتی است.
قادری: نه فرقی نمی‌کند.
کاظمی: ما می‌گوییم مجلس در راس امور کشور است، می‌خواهد همه امور کشور را نظارت و قانونگذاری کند، بعد میایم با قانونی به دو شکل تناسبی و اکثریتی می‌خواهیم اداره اش کنیم کشور را دو جزیره جدا از هم می‌بینیم ما می‌گوییم ما به عنوان قانونگذار برویم ضعف و مشکل را پیدا کنیم برای کل کشور یک نسخه بپیچیم و آن نسخه برای کل کشور پیچیده بشود.
سوال: یعنی شما می‌گویید استانی شود، پیش زمینه‌اش این است که استانی شود.
کاظمی: ما می‌گوییم یک، نهادینه کردن احزاب یعنی احزاب به طور جد در همه کشور باشند مردم عضو این احزاب باشند ما کلی حزب داریم ۱۸۶ حزب فکر می‌کنم ما در کشور داریم که بعضی‌هایشان غیر از آن تعدادی که دارند تصمیم می‌گیرند، کس دیگری عضو این حزب نیست. ما می‌گوییم اول حزب در سطح کشور گسترش پیدا کند، افراد جامعه عضو این احزاب بشوند، وزن احزاب در جامعه مشخص شود.
قادری: نگاه کنید وزن احزاب با تعداد افرادی که عضو حزب هستند مشخص نمی‌شود، وزن احزاب در انتخابات به وسیله رایی که به کاندیدای آن حزب می‌دهند مشخص میشود.
کاظمی: نه، شما می‌آیید اشاره می‌کنید به این که در کشور‌های مختلفی ما بررسی کردیم، آن کشور‌ها احزاب در گستره کشور عضوگیری کردند.
قادری: نه اصلا شاید نیازی نباشد که حزب ملی باشد، حزب می‌تواند استانی باشد حتی جریان حزبی ممکن است نباشد، در تهران ۳۰ متخصص بچه‌های نظام مهندسی، ۳۰ پزشک یا اگر اصلا جریانی راه بیندازند آن موقع ما اصلا جریان حزبی را قبول نداریم، ما سی نفر متخصص از پزشکان و متخصصین و حقوقدان‌ها و مجموعه‌های مختلف فهرست تشکیل می‌دهیم نیازی نیست که اصلا حزبی وجود داشته باشد.
کاظمی: نه، شما می‌گویید ما یک قانون وضع می‌کنیم بخشی از آن تناسبی باشد و بخشی اکثریتی باشد، شما این را چطور جواب می‌دهید؟
قادری: بله شما اگر می‌خواهید برای کل کشور یکسان برخورد کنید میشود نظام تناسبی استانی شهرستانی چیزی که در مجلس دهم مصوب شد.
کاظمی: شورای نگهبان رد کرد.
قادری: به خاطر ایراداتش بود، دلیل رد کردن شورای نگهبان این بود که گفته بودند فرد می‌تواند عضو دو فهرست باشد، در نظام تناسبی فرد بیشتر از یک فهرست نمی‌تواند عضو باشد ولی در نظام اکثریتی من الان در حوزه انتخابیه عضو ۱۵ ائتلاف بودم خوب این یعنی چه؟ به اصطلاح معنی ندارد .
کاظمی: شما ببینید یک موقع شخصیت و توان شما طوری است که خیلی از احزاب با دیدگاه‌های مختلف شما را قبول دارند و شما را حمایت می‌کنند این چیز خوبی است و بد نیست.
قادری: نه اشکالی ندارد ولی من الان هرکدام از احزاب یا ائتلاف‌هایی که از من حمایت کردند خیلی راحت می‌توانم جاخالی بدهم بگویم درست است که شما کمک کردید ولی سهم شما سهم کمی بوده، چطور می‌تواند مشخص کند که دقیقا این ائتلاف در انتخاب من نقش داشته و چقدر سبد رای من برای این ائتلاف است؟ اصلا نمی‌تواند تعیین کند ولی وقتی من عضو یک فهرست شدم، دقیقا وزن این فهرست مشخص میشود ببینید ما یک مشکلی که در کشور داریم.
کاظمی: نه این ایراد قانونی را به این که کشور را به دو نظام انتخاباتی تناسبی و اکثریتی داریم تقسیم می‌کنیم آیا میشود در یک کشور با دو نظام انتخاباتی برخورد؟ این را توضیح دهید.
قادری: این که رفت در شورای نگهبان و با قانون و شرع انطباق داده یعنی پذیرفته است.
کاظمی: شما اصل ۶۴ را چکار می‌کنید، می‌گوید در حوزه انسانی، سیاسی و جغرافیایی یعنی باید این قانون همه انسان‌های این جامعه را در بربگیرد، جغرافیای این کشور را در بر بگیرد و عوامل سیاسی این مجموعه را در بر بگیرد این را توضیح دهید.
قادری: قوانین مختلفی داریم، مثلا ما می‌آییم در مورد اعضای هیئت علمی قانون می‌گذاریم، در مورد روستائیان یا شهریان قانون می‌گذاریم، در مورد افراد معلول قانون می‌گذاریم.
کاظمی: این فرق می‌کند شما در رابطه با افراد معلول، در رابطه با یک قشر خاص در جامعه می‌خواهید یک قانون بگذارید و این را مورد حمایت قرار دهید، مجلس در راس همه امور کشوراست، اداره کشور را، نظارت بر کشور و قانون گذاری کشور را می‌خواهید واگذار کنید به دو نظام انتخاباتی، این مشکل ایجاد می‌کند.
قادری: اشکالی ندارد، ببینید در این ۱۰۵ کشور دنیا که نظامشان تناسبی است بعضی هایشان نظام تلفیقی دارند یعنی آمدند حوزه‌ها را به حوزه تک نماینده یا حوزه‌های چند نماینده تعریف کردند یا یک بخشی از نمایندگانشان دقیقا چه به وسیله نظام تک نماینده‌ای اکثریتی انتخاب میشود، در یک شهر مثلا ممکن است در تهران بگویند از سی تا، پنج تا می‌آیند مثلا تهران را به ۵ حوزه تعریف می‌کنند، هر حوزه یک نماینده دارد بعد میگویند ۲۵ تایش به صورت تناسبی انتخاب میشود.
کاظمی: من یک سوال از شما دارم این را به من جواب بدهید که مردم و بینندگان هم بدانند ما اول می‌گوییم احزاب در کشور نهادینه شوند این یک بیس برای انتخابات تناسبی است درسته؟
قادری: بله
کاظمی: دوم اینکه ما می‌گوییم کل کشور را در بر می‌گیرد، می‌گوییم استانی‌اش اگر بتوانیم شورای نگهبان را قانع کنیم یعنی قانونی وضع کنیم که انتخابات استانی باشد، تناسبی در کل کشور یعنی شما می‌گویید نقش احزاب سهم احزاب هم مستقلین هم در آن دیده شود در قانونی میشود این را اجرا کرد که انتخابات در کشور استانی شود هیچ جایی از کشور نداشته باشیم که تناسبی در آن اجرا نشود و قانون همه گستره جغرافیایی کشور را در نظر بگیرد.
قادری: نگاه کنید در مجلس دهم قبل از اینکه این قانون مصوب کند برای اینکه دوستان در مجلس و شورا‌ها را قانع بکنم حدود ۳ تا ۴ تا مقاله را نوشتم اتفاقاً در مورد فارس در مورد خراسان در مورد تهران هم مثال زدم، فرضم بر این بود که ۱۰۰ تا رای دهنده داریم مثلاً در فارس ما ۱۸ تا نماینده داریم ۱۵ تا حوزه انتخابیه داریم، حوزه انتخابیه شیراز چهار نماینده‌ای و بقیه حوزه‌ها تک نماینده‌ای بود اینجا چیست نظام تناسبی استانی و شهرستانی بعد اتفاقاً در قالب یک مدل اینها آمدم مثال زدم که چطوری رای دهندگان را انتخاب می‌کنند چطوری دقیقاً نمایندگان حوزه‌های فرعی انتخاب می‌شوند ما دقیقاً در نظام تناسبی استانی و شهرستانی حوزه اصلی مان میشود استان حوزه‌های فرعی مان در فارس میشود که آن ۱۵ حوزه‌ای که بعضی‌هایش تک نماینده‌ای است بعضی‌هایش چند نماینده‌ای آن یک مدل است از نظر من شاید مطلوب آن مدل باشد، حالا مباحثی که من در کمیسیون ابتدای ورود به بحث تناسبی با هم داشتیم و تشریف آوردید کمیسیون و صحبت کردیم و دو سه مرحله وضع شد حتی در بحثی شما فرمودید که ما این کار را بکنیم آخرش به آن سمت برویم من می‌گویم وقتی کاری را که هنوز بیسش را آماده نکرده‌ایم چرا؟ برویم قانون را وضع کنیم بعداً بیاییم من می‌گویم حالا که حضرت عالی وقت گذاشته‌اید روی موضوع تناسبی بیاییم روی بحث استانی کار کنیم شورای نگهبان را قانع کنیم موضوع احزاب که در کمیسیون ما است یک مقدار ما حزب داریم چند تا عضو دارد در کشور این هم یک حزب است یک حزب هم است هم گیر در کشور آن هم یک حزب است ما بیاییم احزاب را نقششان را مشخص کنیم همین که شما می‌فرمایید ما حزب شهرستانی داریم حزب استانی داریم حزب ملی هم داریم، ما احزاب ملی در کشور بتوانند لیست بدهند احزاب محلی در محل خودشان در ذیل اینها خودشان بتوانند نقش آفرینی کنند ما بیاییم اول بیس نظام حزبی بیس و مقدمه نظام تناسبی که میشود استانی اگر این را فراهم کردیم برویم سراغ قانون تناسبی قانون انتخابات تناسبی که کل کشور را در بر بگیرد، اما اینکه من در کشور بیایم بگویم که ببخشید تهران تناسبی باشد مشهد هم تناسبی باشد، ولی کل کشور صد و چند تا حوزه ما دویست و چند حوزه انتخابیه داریم کل حوزه انتخابیه‌ای که شما در بر می‌گیرید آن چند حوزه است ۲۰۰ حوزه دوباره همین نظام اکثریت میهمان ببینید من اشاره کردم که مطلوب‌ترین نظام از نظر من نظام تناسبی استانی و شهرستانی است که کل کشور را در بر می‌گیرد.
کاظمی: پس این را قبول دارید؟
قادری: منتها ایرادش این است که چون دقیقاً اینجا ۲۹۰ نماینده دارد، نمایندگان هم نگاه می‌کند در وضعیت خودش چه می‌آید نوعاً نمایندگانی که به اصطلاح انتخاب شدن خودشان را مدیون مسائل و موضوعات محلی می‌داند ایشون حرفی برای گفتن ندارد می‌داند که اگر بنا باشد استان به ایشان رای بدهد حرفی برای گفتن ندارد.
کاظمی: چرا این را که مهمتر است حلش نکنیم چرا برویم سراغ یک موضوع فرعی.
قادری: بحث رای آوردن این طرح در مجلس کم است دلیلش هم این است که شما نگاه کنید ۱۱۰ حوزه تک نماینده‌ای دارید که نوعاً هم حوزه‌های تک نماینده‌ای افراد روی دعوا‌های محلی مثلاً در شهرستان‌ها میگویند که به اصطلاح چیست به اصطلاح بدترین فرد شهرستان خودمان از بهترین فرد شهرستان دیگری بهتر است، وقتی این نگاه‌ها وجود دارد شما ناچارید اولاً به گونه‌ای برخورد کنید که یک طرحی را که می‌خواهید ببرید در مجلس شانس رای آوردنش وجود داشته باشد.
کاظمی: عذرخواهی می‌کنم آقای قادری ما در بحث انتخابات استانی اول شورای نگهبان با کل استانی بودنش ایراد گرفت رفتیم شهرستانی و استانی‌اش کردیم یادتان می‌آید.
قادری: آن اکثریتی بود. اکثریتی غلط است.
کاظمی: ما آمدیم شهرستانی استانی، شهرستانی و استانی یعنی چه یعنی مثلاً حوزه انتخابیه پلدختر که ما هستیم حتماً یک سهم در کرسی استان داشته باشد، چه جوری یک رقابت ما در شهرستان داریم همزمان هم در سطح استان داریم کسی که بتواند اکثریت نسبی مثلاً همان ۲۰ درصد شهر خودش را کسب کند.
در رقابت و در بین داوطلبان شهر خودش در کل استان هم از اینها جلوتر باشد که این میشود استانی شهرستانی که به نظر من آن دغدغه نمایندگان آن ۱۱۰ حوزه را که شما می‌فرمایید آن ۱۱۰ حوزه هم دغدغه‌شان رفع میشود چرا رفع میشود میگویند که ما هم می‌توانیم از شهر خودمان در استان کرسی استان داشته باشیم.
قادری: شما اگر مدل انتخاباتتان مدل اکثریتی باشد یکباره شما می‌بینید در یک استان تمام از یک جناح رای می‌آورند، جناح دیگر من که ممکن است تمایلاتم با نمایندگان جناح الف مخالف باشد من اگر نماینده نداشته باشم در استان به کی مراجعه می‌کنم ولی اگر شد تناسبی تلفیقی از دوجناح رای می‌آورند شما بله اگر استانی هم می‌خواهید بکنید استانی و شهرستانی تناسبی نه استانی شهرستانی اکثریتی.
کاظمی: من هم می‌گویم استانی شهرستانی تناسبی، دوم تناسبی یک ایراد دیگری هم بهش وارد است، شما این را هم اگر توضیح بدهید ایراد این است ما مثلاً می‌گوییم تهران لیست (آ) داریم یک لیست (ب) داریم لیست آ در نظام اکثریتی کل ۳۰ نفر را کرسی‌هایش را به دست می‌آورد درسته لیست ب کلاً دیگر حذف میشود در نظام تناسبی می‌گوید که به تناسب رای که مردم تهران به هر لیستی می‌دهند مثلاً ۲۰ درصد به (آ) داده‌اند ۸۰ درصد به (بی) داده‌اند لیست آ، ۲۰ درصد از کرسی‌ها را تناسب بکند و لیست (بی) ۸۰ درصد حالا سوال من این است شما ذیل لیست آب صدر لیست آ با ذیل لیست بی رای صدر این از ذیل آن کمتر است تو چطور می‌خواهی مردمی که مستقیم رای به من داده‌اند به لیست من داده‌اند و منی که ذیل لیستمان مثلاً ۴۰۰ هزار رای دهنده است صدر لیست آ که صدر لیستش مثلاً ۳۰۰ هزار رای دهنده است چطور می‌خواهی سهم به ۳۰۰ هزار نفر بدهی در صورتی که ذیل آن ۴۰۰ هزار نفر است.
قادری: نگاه کنید شما با ملاک‌ها و معیار‌های اکثریتی دارید قضاوت می‌کنید نگاه کنید ایراد و اشکال من حالا اشکالات نظام اکثریتی را تیتروار بگویم، یکی اینکه تک رای در نظام اکثریتی کاملاً موضوعیت دارد و الان شما هم در همین جریان فهرست‌ها که در تهران وجود دارد من درسته یک فهرستم ولی وقتی که رای بیاورم تشویق به تک رای می‌کنم ولی در نظام تناسبی نه من سعی می‌کنم که به دیگران هم بگویم اگر من را قبول دارید هم به من رای بدهید هم به افرادی که در فهرستم هستند رای به افرادی که در فهرستم هستند یعنی رای به من هم است ولی در نظام اکثریتی یک همچین چیزی نیست، دوم حاکمیت اقلیت بر اکثریت در تهران مثلاً اگر تمایلات یک جریان به این باشد که ۸۰ درصدشان به فهرست الف یا به جریان الف تمایل داشته باشند ۲۰ درصد به جریان ب این جریان الف بیاید به اصطلاح به جای یک فهرست ۵ فهرست اعلام کند این ۸۰ درصد مغلوب آن ۲۰ درصد می‌شوند یعنی اقلیت منسجم بر اکثریت غیر منسجم.
کاظمی: پاسخ بدهید که صدر لیست آ ۳۰۰ هزار نفر رای دهنده دارد ذیل لیست بی ۴۰۰ هزار رای دهنده سوال: یک ایرادی هم که است الان مطرح می‌کنند اینکه در واقع افراد به فهرست‌ها رای می‌دهند ولی الان بروید ازشان بپرسید که مثلاً به این افرادی که رای دادید شاید ۵ نفرشان را نتوانند اسم ببرند معمولاً به آن سر فهرست‌ها به واسطه آن اعتمادی که به آن سر فهرست دارند کلاً به یک فهرستی رای می‌دهند یک بحث دیگری هم است که و یک ایرادی هم که است که مثلاً نماینده‌ای محترمی که از یک حوزه کم مشارکت و یا کم جمعیتی آمده مثلاً با ۵ هزار رای نماینده شده با یک نماینده‌ای که مثلاً یک میلیون رای دارد رایشان یکسان است و می‌توانند در قانونگذاری‌ها نقش آفرینی کنند؟
قادری: اتفاقاً الان در نظام تناسبی اینطور نیست که بگوییم که تو مکلف هستی، ولی ما فهرست بسته که نداریم و بگوییم که آقا یا به آ رای بده یا به ب می‌تواند ۳۰ نفرش را تلفیقی از دو فهرست یا چند فهرست به افراد مستقل انتخاب بکند، ملزم نیست که همه را از یک فهرست انتخاب کند بنابراین می‌آید با شناخت رای می‌دهد مثل الان که فرد مخیر است که بیاید چه کار کند منتها نگاه کنید دقیقاً الان آقای کاظمی اشاره کردند که یک فرد به اصطلاح در یک فهرستی که رای اش از نفر اول آن لیست بیشتر است ولی، چون سهمش کمتر است انتخاب نمی‌شود بله اینجا نگاه کنید شما دقیقاً بحث سر این است که می‌خواهیم به فهرست‌ها متناسب با وزن رای شان کرسی بدهیم، ممکن است مواردی وجود داشته باشد.
کاظمی: ببینید این ایراد را ما می‌خواهیم مردم را قانع کنیم، چون مردم رای دهنده هستند و حقی دارند ما تهرانی‌ها و یا کلان شهری که شامل این تناسبی است حالا به فرض اینکه ما نظام انتخاباتی دو وجهی یکی مثلاً اکثریتی یکی مثلاً تناسبی ایجاد بکنیم، خوب شما مردمی که رای داده‌اند ۴۰۰ هزار نفر ذیل این لیست می‌خواهیم ۵ نفرش را حذف کنیم با ۴۰۰، ۴۵۰ هزار رای دهنده صدر آن لیست با ۳۰۰ هزار رای دهنده آن را می‌خواهیم جایگزین ۴۰۰ هزار نفر بکنیم چطور می‌خواهیم مردم را قانع کنیم.
قادری: هیچ نظام انتخاباتی را پیدا نمی‌کنی که ایراد و اشکال نداشته باشد بعد شما ایرادی هم که دارید می‌گیرید نگاه اکثریتی دارید نظام تناسبی.
کاظمی: من با نگاه مردم دارم می‌گویم؟
قادری: نگاه کنید شما الان چه پاسخی دارید در انتخابات دهم ۵۷ درصد مردم تهران به جریان اصلاح طلب‌ها رای دادند ۳۰ تا کرسی در اختیار اصلاح طلب‌ها قرار گرفت حالا اتفاقی که در تهران می‌افتد مجلس ششم هم اصلاح طلب مجلس هفتم، هشتم و نهم همه اصولگرا مجلس دهم همه اصلاح طلب مجلس یازدهم همه اصولگرا این غلط است.
کاظمی: من رای دهنده می‌روم مثلاً حضور پیدا می‌کنم در انتخابات رای می‌دهم به دنبال این هستم که حالا یا حزبم یا خودم یا مردم قانع کنیم اکثریت را که به لیست ما رای بدهید شما فردی را که ۴۰۰ هزار ۴۵۰ هزار رای آورده را حذفش می‌کنید یک فردی که ۲۰۰ هزار ۲۵۰ هزار رای آورده را می‌آورید جایگزینش می‌کنید چطور می‌خواهید.
سوال: اصلاً فلسفه تناسبی شدن همین است که این اقلیت‌ها هم بتوانند حضور پیدا کنند؟
کاظمی: نه با اقلیت با رای بیشتر سهم بیشتری داشته باشند.
قادری: من یک سوال از شما می‌پرسم الان شما در نظام اکثریتی ما آن اکثریت مطلق نیست که بگوییم بالای ۵۱ درصد می‌گوییم که هر کسی بالای ۲۰ درصد آرا من الان در حوزه انتخابیه خودم نزدیک ۲۰ و خورده‌ای درصد است.
کاظمی: شما می‌توانید اثنا بکنید بگویید در نظام تناسبی از لیست آ آنچه که بالای ۲۰ درصد است رای می‌آورند از لیست ب اگر کسی که مثلاً بالای ۲۰ درصد نیاورد نمی‌تواند اصلاً نماینده بشود، چون ما در قانون گفته‌ایم که حداقل رای ۲۰ درصد است.
سوال: ایشان میگویند که مثلاً در تهران در یک فهرستی مثلاً ۶۰ درصد مردم رای دادند به یک فهرست دیگر ۴۰ درصد ایشون میگویند که آن ۴۰ درصد آن فهرستی که شاید به قول شما از پایین‌ترین و کمترین رای آن ۳۰ نفر فهرست اول اولشان شاید کمتر باشد؟
کاظمی: نه رای اول کمتر باشد آن بحث جدا است عذرخواهی می‌کنم نفر صدر لیست ۶۰ درصد آراء مخوذه را می‌آورد درست است؟ صدر لیست بعد ذیل لیست حداقل باید ۲۰ درصد آراء مردم را بیاورد تا بتواند نماینده مردم شود با این نظام تناسبی که آقای قادری میگویند ذیل ۲۰ درصد یعنی زیر ۲۰ درصد هم باید جز لیست قرار بگیرد و سهم بهش تعلق بگیرد.
کاظمی: یک توضیحی از آقای قادری می‌خواهم، چون طراح طرح هستند من هم نایب رئیس اول کمیسیون ما بایستی بتوانیم در کمیسیون دفاع کنیم من می‌گویم که در قانون انتخابات ما حداقل کسب رای برای ورود به مجلس ۲۰ درصد است یعنی کسی می‌تواند نماینده مجلس بشود که حداقل ۲۰ درصد آرای مردم را داشته باشد.
قادری: این قانون را کی گذاشته؟
کاظمی: من گذاشتم.
قادری: خب من و شما گذاشته‌ایم قبلاً چند درصد بود ۵۱ درصد.
کاظمی: پس ما باید قانون انتخابات را هم عوض کنیم الان با قانون فعلی می‌خواهیم بیاییم نظام اکثریتی ایجاد کنیم ما یک لیست صدرش ۱۵ درصد رای می‌آورد حد نصاب را نمی‌آورد.
سوال: منظور شما را گرفتم آقای قادری اصلاً اساساً این سهم و درصد گروه‌ها و مستقل‌ها چطور تعیین میشود در تناسبی؟
قادری: نگاه کنید من توضیح دادم فرض کنید در تهران شما دو فهرست قرمز و آبی دارید به اضافه ۱۰۰ نفر افراد مستقل من رای دهنده مخیرم یا از همه افراد قرمز انتخاب کنم یا همه از آبی یا اینکه همه از مستقل یا اینکه تلفیقی از اینها انتخابات که تمام شد می‌آیند چه کار می‌کنند میگویند که در این فهرست قرمز ۳۰ تا نامزد که وجود دارد مجموع آرای اینها را با هم جمع می‌کنند تقسیم بر کل آرا میشود چقدر میشود، سهم اینها مثلاً شده ۴۰ درصد افراد مستقل آرایشان را با هم جمع می‌کنند تقسیم بر کل میشود سهم افراد مستقل مثلاً شده ۱۰ درصد ۱۰ درصد سی کرسی میشود در تهران میشود ۳ تا آن یکی هم ۴۰ درصد میشود ۱۲ تا ۳ و ۱۲ میشود ۱۵، ۵۰ درصد هم آنها میشود.
کاظمی: ما نظاممان عدالت محور است در همه ابعاد عدالت محور است با کجای عدالت یک کسی که ۱۰ درصد رای آورده کسی که ۳۰ درصد رای آورده آن را حذف کنید این را به جایش اضافه کنید.
قادری: شما نگاه کنید بروید به متون تخصصی مراجعه کنید عادلانه‌ترین نظام انتخاباتی در بین همه نظام‌ها نظام تناسبی است.
کاظمی: تناسبی در کجا در جایی که زیرساخت‌هایش آماده باشد ما زیرساخت نداریم.
سوال: بحث اینکه حالا در تهران ما این زیرساخت را داریم هم مردم به جریانات سیاسی رای می‌دهند؟
کاظمی: من با اصل این موضوع کار دارم نمی‌شود قانونی را وضع کنیم که نظام جامع انتخابات کشور را دو بخش کند.
قادری: شما نگاه کنید دیگر شورای نگهبان آمده تایید کرده است.
کاظمی: من قانونگذار هم بایستی نقش شورای نگهبان هم قانونگذار و هم ناظر را برای قانونگذاری چرا شورای نگهبان اینقدر ایراد به قوانین ما می‌گیرد، چون ما موضوع قانون اساسی را رعایت نمی‌کنیم .
قادری: این اگر ایراد داشت که شورای نگهبان ایراد می‌گرفت.
کاظمی: ایراد گرفت.
قادری: تایید کرده تایید کرده است.
سوال: حالا برای اینکه بحث به یک جایی برسد فرض محال فرض که در واقع موافقت شد با دوگانگی روش انتخابات حالا ما می‌خواهیم ایراد‌های این انتخابات که فکر می‌کنم الان در تهران است قرار است به صورت تناسبی برگزار شود ما بحث ما سر این است که ایرادات و محاسن این طرح چیست.
قادری: نگاه کنید محاسنش من اشاره کنم یکی اینکه ما سال‌ها با این نظام انتخابات تناسبی در شرکت‌های سهامی زندگی کردیم، دوم اینکه شورای نگهبان آمده ایرادات و اشکالاتش را دقیقاً بررسی کرده هیچ ایراد و اشکالی قانون اساسی انطباق با شرع نداشته سوم اینکه هزینه‌های تبلیغاتی را کاهش می‌دهد من اگر در فهرست باشم دیگر نمی‌خواهم بروم انفرادی آن موقع دیگر کار انفرادی خیلی موضوعاتی ندارد، سوم بعد از انتخاب شدنم افراد من اگر از یک فهرست باشم سعی می‌کنم فهرست را و همدیگر را تقویت کنیم الان در نظام اکثریتی افراد تا قبل از انتخابات با سیریش خودشان را به همدیگر می‌چسبانند به محض اینکه انتخابات تمام شد شروع می‌کنند حمله کردن به هم در صورتی که نه این جریان می‌خواهد در دور بعدی اقلیت خودش را تبدیل به اکثریت کند سهم را در جریان اکثریت بیشتر بکند می‌خواهد به اصطلاح، چون می‌داند دور بعدی هم است ولی برای اینکه سهمش را بیشتر کند باید با همدیگر تعامل و همراهی داشته باشند ما دیگر همدیگر را تخریب نمی‌کنیم.
سوال: آقای قادری توضیح دادید در واقع آراء افرادی که وابسته به یک فهرست خاصی هستند حالا هم مستقلین هم فهرست الف و ب اینها تجمیع میشود و درصد کل نسبت به آراء مخذه درصدشان مشخص میشود مستقلین شاید تعدادشان خیلی بیشتر باشد قاعدتاً تجمیع این رای مستقلین بیشتر از آراء فهرست‌ها میشود بعد اینطور باشد شما باید هر ۳۰ نفر را از مستقلین انتخاب کنید.
قادری: نگاه کنید در تهران ممکن است ۱۰ هزار تا مستقل بیایند دو تا فهرست داشته باشیم.
سوال: پس مستقلین هم باید حتماً با فهرست حضور پیدا کنند.
قادری: نه افراد مستقل اشاره کردیم که می‌توانند برای خودشان یک فهرست سوم تشکیل بدهند، یا اینکه اصلاً نه به صورت مستقل شما در تهران دو تا فهرست قرمز و آبی است ۱۰۰ هزار تا اصلا افراد مستقل آمده‌اند این ۱۰۰ هزار تا چقدر رای دارند تعدادشان مهم نیست.
سوال: می‌گویم، چون تعدادشون زیاد است درصد رایشان هم بیشتر میشود دیگر شما فکر کنید هر کدامشان یک میلیون رای بیاورند میشود ۱۰۰ میلیون.
قادری: نه ۱۰۰ میلیون ما مثلاً ۶ میلیون رای دهنده داریم سه تا شش تا بیشتر از اینکه نمی‌شود.
سوال: مثال عرض می‌کنم.
قادری: تعداد افراد که مهم نیست تعداد رای افراد مستقل مهم است.
کاظمی: آقای قادری که من را قانع نکردند نمی‌دانم مردم قانع شده‌اند یا نه یکی اینکه مخالف عدالت است دو با شایسته سالاری مغایرت دارد، یعنی افراد شایسته هرچه شان و جایگاه داشته باشند در صورتی که در این قالب تناسبی نگنجند دیگر جایگاهی در نظام انتخاباتی ما ندارند یکی هم اینکه همین اشاره‌ای که کردم مثلاً ما می‌گوییم حداقل کسب جایگاه نمایندگی ۲۰ درصد رای مردم است با این نظام تناسبی که آقای قادری که نتوانست من را قانع بکند این است که نظام تناسبی کمتر از ۲۰ درصد می‌آید جای ۳۰ درصد هم بایستی بگیرد، این یک بحث است یکی هم دوگانگی در قانونگذاری است که ما کشور را به دو شیوه می‌خواهیم در نظام انتخاباتی مجلس اداره کنیم که این به نظر من مشکل در کشور ایجاد می‌کند.
قادری: آقای کاظمی نگاه کنید همه این سوالات شما پاسخ داده شده شما بروید در هر متن و هر مقاله و هر کتابی که در مورد نظام انتخاباتی وجود دارد ببینید که عادلانه‌ترین نظام انتخاباتی کدام نظام است بلافاصله شما را حواله می‌دهند به سمت نظام انتخابات تناسبی این دقیقاً چیزی نیست که من و شما ادعا کنیم دقیقاً در همه جای دنیا است.
کاظمی: شما میایید با دنیا اشاره می‌کنید دنیا زیرساخت دارد در دنیا زیرساخت‌های حزبی و سیاسی و انتخاباتی متفاوت با ما است قرار نیست انتخابات در ایران را با سوئیس مثلاً مقایسه کنید قادری در کشور‌های مثل لبنان و اسکاندیناوی که همشون جریانات سیاسی ندارند نه عزیزم اینطور نیست، شما این متون را نگاه کنید بحث شایستگی اتفاقاً نظام شما نگاه کنید کدام یک از نظام‌های انتخاباتی افراد شایسته رای می‌آورند، چون نظام آدم‌های درشت جریان رای می‌آورند در نظام اکثریتی وقتی اوضاع به نفع قرمز‌ها باشد در این قرمز‌ها آدم چوب خشک هم به تعبیر عامیانه میگویند در لیستشان باشد رای می‌آورد بله دیگر مثل اینکه شما می‌خواهی بروی خیار انتخاب کنی میگویند آقا شما مجبوری ریز و درشت را انتخاب کنی ولی در نظام تناسبی.
کاظمی: شما فقط دارید کلان شهر‌ها و کرسی را اشاره می‌کنید، شما بالای ۲۰۰ شهر تک کرسی و دو کرسی است.
قادری: آن را توضیح دادیم بله اگر بخواهیم آنها را هم به حساب بیاوریم باید تناسبی استانی و شهرستانی را بیاوریم حالا فرض بر این است که شما حوزه‌های دو به بالا یا ۴ به بالا کاظمی اصلاً دو به بالا نمی‌شود دو چطور می‌خواهید تناسبی ایجاد کنید ما سه تا لیستیم دو نفر انتخاب شده چطور می‌خواهید این را انجام بدهید قادری ما در اقتصاد ما بچه‌های اقتصاد ما قبل از اینکه بیایم در مورد مسائل جامع.
کاظمی: ما هم بچه‌های علوم سیاسی اینجوری نگاه می‌کنیم.
قادری: یک مدل نظری را دقیقاً میاییم مدل سازی می‌کنیم و مدل سازی شده را با رای که انطباقش با انتخابیه است من با عدد و رقم این را برای شما توضیح می‌دهم در مقاله من است مقاله مربوط به سال ۱۳۹۸ است قبل از اینکه مجلس دهم بیاید مصوب کند.
کاظمی: می‌دانم در مقاله شما است من در جلوی دوربین از شما سوال می‌کنم یک شهر دو تا نماینده دارد ۳ تا لیست حزب دادند.
قادری: سه تا لیست که نمی‌شود.
کاظمی: داریم در بعضی از شهر‌ها سه تا لیست داریم ۴ تا لیست داریم.
قادری: مگر میشود این دوتا لیست است من توضیح دادم در نظام تناسبی یک فرد در یک فهرست بیشتر نمی‌تواند باشد.
سوال: آقای قادری میگویند که در اجرای نظام تناسبی در حوزه‌هایی که ۴ تا نماینده به بالا میشود.
قادری: نه حتی دوتا هم باشد نگاه کنید ۱۰ تا فهرست هم باشد اشکال ندارد ۱۰ تا فهرست باشد منتها یک فرد در دو تا فهرست نمی‌تواند باشد هر فرد در یک فهرست شما در یک شهر در حوزه انتخابیه شما ممکن است دو تا نماینده داشته باشد به فرض ۲۰۰ تا شرکت کننده یا نامزد داریم ۵۰ تا ائتلاف است ائتلاف دوتایی دقیقاً اینجا چیست منتها شما اینجا برای اینکه هر کسی از خانه‌اش قهر کرد نرود یک ائتلاف تشکیل ندهد میایید می‌گویید شما آقا در ترکیه گفته‌اند که کف رای ۱۰ درصد است در برخی از کشور‌ها گفتند ۵ درصد ما در این طرحی که آوردیم گفتیم ۳. سه دهم یک کرسی دقیقاً این دقیقاً برای اینکه اینقدر ائتلاف‌ها خرد نشود مثلاً در تهران نرود صد تا ائتلاف تشکیل بدهد نرود ۵۰ تا ائتلاف تشکیل بدهد ما چهار تا دو تا ۵ تا ائتلاف تشکیل شود، چون می‌دانیم اگر تعداد ائتلاف‌ها زیاد شد اگر آن کف رای را نیاوردند با نامزدهایشان مثل نامزد‌های مستقل برخورد میشود.
سوال: ما دو دقیقه تا پایان برنامه فرصت داریم آقای قادری شما جمع‌بندی را بفرمایید؟
قادری: من بحث شایستگی را توضیح دادم بحث عدالت را توضیح دادم بحث ۲۰ درصد را هم قانون وضع شده من و شماست.
کاظمی: اصلاً زیر ۲۰ درصد دیگر نماینده مردم نیست.
قادری: قانون را من و شما وضع کرده‌ایم گفته‌ایم ۲۰ درصد ممکن است در یک دوره‌ای بیایند بگویند آقا ۲۰ درصد زیاد است بکنیم ۱۵ درصد که دیگر دور دوم نداشته باشد و بکنیم ۱۰ درصد بحث دوگانگی را هم که من اشاره کردم دوگانگی و بحث عدالتش که اینها را شورای نگهبان پاسخ داده انطباقش با قانون اساسی و شرع همه اینها پذیرفته شده و مجمع تشخیص هم که رفتیم مجمع تشخیص ایرادش این مسائل نبود، ابهامات دیگری بود که آن ۳۲ تا ابهام را ما در چند جلسه با کارگروه ذیل کمیسیون سیاسی و دفاعی مجمع بررسی کردیم تمام ابهامات را پاسخ دادیم و اگر فرصت می‌شد دقیقاً طرح کاملی که همه ایرادات پاسخ داده شده را خدمتتان توضیح می‌دادم.
سوال: آقای کاظمی یک دقیقه وقت است بفرمایید؟
کاظمی: یکی بحث عدالت است که نظام عدالت محور است که این با عدالت مغایرت دارد، یکی بحث شایسته سالاری است با شایسته سالاری هم مغایرت دارد، یکی بحث اینکه آقای قادری عزیز میگویند که ما نصاب را بیاوریم پایین‌تر دیگر نماینده مردم نیست با ۱۰ درصد بشود نماینده یکی هم دوگانگی اجرای قانون انتخابات در کشور به شیوه دوگانه است یکی هم هیئت عالی مجمع تشخیص بیش از ۳۰ تا ایراد و ابهام به این گرفته از جمله بند ۱ و ۹ و ۱۰ و ۱۵ سیاست‌های کلی نظام انتخاباتی ابلاغی از طرف مقام معظم رهبری که من همه اینها را تا زمانی که ایرادات این رفع نشود و نتوانیم افکار عمومی جامعه را قانع کنیم من این را یک قانون کامل و جامع نمی‌دانم.
قادری: تمام ابهامات برطرف شده یک چیز من درآوردی نیست در ۱۰۵ کشور دنیا دارد اجرا میشود ما یک مقدار داخلی‌سازی کردیم.
کاظمی: ولی ۱۰۵ کشور دنیا با ما متفاوت هستند ما نباید خودمان را با ۱۰۵ کشور دنیامقایسه کنیم.
