درحالی که این اصطلاحات، اغلب جای یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند، از چند جهت کلیدی متفاوت هستند. به طور کلی، دارایی دیجیتال، یک دارایی غیرمشهود است که در قالب دیجیتال، ایجاد، معامله و ذخیره می‌شود. در زمینه بلاک‌چین، این دارایی‌ها شامل ارزهای دیجیتال و توکن رمزنگاری شده است.
تمایز اصلی این دو دسته در این است که ارزهای دیجیتال، مانند اتر یا ریپل، دارایی بومی یک بلاک‌چین هستند. اما Tokenها به عنوان بخشی از یک پلتفرم، ایجاد شده و بر روی یک بلاک‌چین موجود، ساخته می‌شوند. مانند بسیاری از Tokenهای ERC-۲۰ که اکوسیستم اتریوم را تشکیل می‌دهند. اگر می‌خواهید بدانید توکن چیست و انواع آن کدام است، در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
درک این موضوع که Token چیست برای افرادی که به تازگی وارد دنیای رمزنگاری شده‌اند کمی گیج‌کننده است. از لحاظ فنی، Token یک دارایی است که نشان‌دهنده مالکیت یا ارزش در یک سیستم غیرمتمرکز است. از این نظر، تفاوتی با ارز رمزنگاری، دارایی دیجیتال یا دارایی رمزنگاری ندارد. توکن می‌تواند معنای هر دارایی رمزنگاری غیر از بیت کوین یا اتر را بدهد. این تعریف نیز به نوبه خود مشابه مفهوم آلت‌کوین است.
شاید متداول‌ترین معنای Token در صنعت کریپتو یک دارایی رمزنگاری شده باشد که Token غیربومی یک بلاک‌چین است. برای مثال اتر، Token بومی بلاک‌چین اتریوم است. هر دارایی رمزنگاری که در بلاک‌چین اتریوم وجود دارد توکن است. رمزارزها و Tokenهای کریپتو شباهت زیادی دارند، اما رمزارزها بیشتر به عنوان وسیله مبادله، پرداخت و حفظ ارزش، استفاده می‌شوند.
توکن‌های رمزنگاری اغلب برای جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌ها استفاده می‌شوند و معمولاً از طریق فرآیند عرضه اولیه سکه ICO، ایجاد، توزیع، فروخته و به گردش در می‌آیند که شامل یک دور تأمین مالی جمعی است.
اگرچه قبل از رونق ICO در سال ۲۰۱۷ رمزارزهایی وجود داشتند که از بیت کوین و اتر، منشعب Fork شده بودند. اولین ICO و Token شناخته شده، مستر کوین (Mastercoin) بود. مستر کوین توسط J.R. Willet ایجاد و در ژانویه ۲۰۱۲ از طریق Bitcoin Forum اعلام شد. او عنوان وایت پیپر (سپیدنامه) خود را «دومین وایت پیپر بیت کوین» گذاشت. توکن Mastercoin یکی از اولین پروژه‌هایی بود که استفاده از لایه‌ها را برای بهبود عملکرد یک ارز دیجیتال، توصیف کرد.
این پروژه ارزش مستر کوین را به ارزش بیت کوین، مرتبط کرده و توضیح می‌دهد چگونه این پروژه از وجوه برای پرداخت به توسعه‌دهندگان استفاده می‌کند تا کاربران از مسترکوین‌های خود، کوین‌های جدیدی بسازند.
تاریخچه Token کریپتو
بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، ایجاد توکن کریپتو و ICO تا سال ۲۰۱۷ افزایش یافت. به نظر می‌رسید که سرمایه‌گذاران از افزایش ارزش احتمالی آنها آگاه هستند. توسعه‌دهندگان، کسب‌وکارها و کلاه‌برداران به سرعت برای بهره‌گیری از رونق، شروع به ایجاد توکن‌ها کردند. به گونه‌ای که نهادهای نظارتی شروع به صدور هشدارهایی در مورد خطرات ICO به سرمایه‌گذاران کردند.
به این نکته توجه کنید که تمام ICOها و توکن‌ها کلاه‌برداری نیستند، بلکه بسیاری از آنها تلاش‌های مشروعی برای جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌ها یا استارت‌آپ‌ها هستند.
عرضه اولیه سکه
رمزارزها سیستم‌هایی هستند که امکان پرداخت آنلاین و امن را فراهم می‌کنند. Tokenهای رمزنگاری اغلب به عنوان واحدهای تراکنشی روی بلاک‌چین‌ها عمل می‌کنند که با استفاده از قالب‌های استاندارد مانند شبکه اتریوم، ایجاد شده و به کاربر، اجازه ساخت توکن می‌دهد. چنین بلاک‌چین‌هایی بر روی مفهوم قرارداد هوشمند یا برنامه‌های غیرمتمرکز کار می‌کنند که در آن کدهای قابل برنامه‌ریزی برای پردازش و مدیریت تراکنش‌های مختلف، استفاده می‌شود.
برای مثال ممکن است یک Token رمزنگاری دریافت کنید که نماینده تعداد معینی امتیاز وفاداری مشتری در یک بلاک‌چین است. رمزارز دیگری ممکن است به دارنده توکن، این حق را بدهد که ۱۰ ساعت محتوا را در یک بلاک‌چین اشتراک ویدیو مشاهده کند. یک Token حتی می‌تواند نماینده ارز دیجیتال دیگری مانند لایت‌کوین باشد. چنین Tokenهایی قابل مبادله و انتقال میان شرکت‌کنندگان مختلف بلاک‌چین هستند. سرمایه‌گذاران می‌توانند به دلایل مختلف از توکن رمزنگاری استفاده کنند.
آنها می‌توانند Tokenها را برای نمایندگی سهام در یک شرکت ارز دیجیتال و یا به دلایل اقتصادی برای معامله و خرید کالا و خدمات، نگه دارند. به عنوان یک مثال کاربردی، Bluzelle، ارائه‌دهنده ذخیره‌سازی غیرمتمرکز به شما این امکان را می‌دهد که توکن‌های خود را برای کمک به ایمن کردن شبکه در حین دریافت کارمزدها و پاداش تراکنش‌ها استیک (Stake) کنید.
Tokenهای رمزنگاری چگونه کار می‌کنند؟
رمزارزها و Token کریپتو اگرچه از لحاظ فنی تفاوتی ندارند، اما این اصطلاحات از برخی جهات از یکدیگر متمایز هستند. بسیاری از افراد برای انجام پرداخت‌های خود، اقدام به خرید بیت کوین که محبوب‌ترین ارز دیجیتال است، می‌کنند. بعد از موفقیت بیت کوین، ارزهای دیجیتال جایگزینی به نام آلت‌کوین (بیت کوین کش، دوج‌کوین، لایت‌کوین و...) به وجود آمده و مدعی هستند در برخی موارد نسبت به BTC برتری دارند.
این ارزهای دیجیتال معمولاً به عنوان ابزاری شبیه پول، عمل کرده و برای ذخیره ارزش هستند. توکن را می‌توان به عنوان پول استفاده کرد، اما غالباً دارای عملکردهای مازادی مانند حقوق حاکمیتی (UNI) یا ارزش هنری (NFT) است.
Tokenهای رمزنگاری دنیایی از امکانات را به روی سرمایه‌گذاران باز می‌کنند که در ادامه برخی از آنها را توضیح می‌دهیم.
توکن‌ها را می‌توان برای ایجاد سیستم‌های مالی غیرمتمرکز مانند پلتفرم‌های وام‌دهی، خدمات بیمه یا راه حل‌های مدیریت دارایی استفاده کرد. این پلتفرم‌ها می‌توانند کارایی، شفافیت و دسترسی را در مقایسه با خدمات مالی سنتی، افزایش دهند.
به ویژه NFTها راه‌های جدیدی را برای سازندگان و افراد دارای کلکسیون در دنیای هنر، بازی و موسیقی، باز کرده‌اند. NFTها به هنرمندان اجازه می‌دهند آثار خود را مستقیماً بفروشند و کسب درآمد کنند. درحالی که کلکسیونرها می‌توانند دارایی‌های دیجیتال منحصربه‌فرد را به طور امن، ذخیره و مبادله کنند.
انواع مختلفی از Token کریپتو وجود دارد که هر کدام دارای ویژگی‌های متمایز بر اساس نوع استفاده خود هستند. یک Token ممکن است در بیش از یک دسته قرار گرفته و یا بخشی از دسته دیگر باشد. در ادامه با جزئیات بیشتر آنها را بررسی می‌کنیم.
این نوع توکن از برنامه‌های غیرمتمرکز یا dApp در بلاک‌چین، پشتیبانی می‌کند. پروتکل UniSwap نمونه‌ای از dApp است که از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند تا کاربران بتوانند Tokenهای مختلف را با یکدیگر تعویض کنند. پروتکل UniSwap دارای یک Token به نام UNI است. توکن‌های پلتفرم از بلاک‌چینی که در آن فعالیت می‌کنند سود برده و امنیت بیشتر و قابلیت پشتیبانی از فعالیت‌های تراکنش را به دست می‌آورند.
این Tokenها به کاربران امکان دسترسی به خدمات یا محصولات مبتنی بر بلاک‌چین را می‌دهند. می‌توان از آنها برای پرداخت هزینه خدمات در اکوسیستم استفاده کرد. ارز دیجیتال BAT (Basic Attention Token) و Golem دو نمونه از توکن‌های کاربردی هستند. افراد می‌توانند از آنها برای اهداف تجاری استفاده کنند. یک رابطه هم‌افزایی بین Tokenهای کاربردی و پلتفرم وجود دارد.
یک پلتفرم برای یک Token کاربردی، امنیت بخشیده وToken، فعالیت شبکه مورد نیاز را برای تقویت اقتصاد پلتفرم، ارائه می‌کند.
هدف توکن اوراق بهادار این است که معادل رمزنگاری اوراق بهادار متداول مانند سهام، اوراق قرضه و... باشد. آنها نشان‌دهنده مالکیت در این دارایی‌های مالی سنتی هستند. چندین شرکت در تلاش هستند تا تعیین کنند آیا از این Tokenها می‌توان به جای سایر روش‌های جمع‌آوری سرمایه استفاده کرد. این نوع توکن، تابع الزامات نظارتی است و به سرمایه‌گذاران حق سود سهام، رأی دادن یا مشارکت در سود می‌دهد.
توکن‌های غیر قابل تعویض NFT، در دنیای رمزارز، بسیار محبوب شده‌اند. آنها نشان‌دهنده مالکیت دارایی‌های دیجیتال منحصربه‌فرد هستند. این دارایی‌ها معمولاً هنر دیجیتال هستند، اما با این حال می‌توانند توییت، ویدیو و... باشند. این Tokenها اشتراک‌گذاری و کپی آثار دیجیتال را بسیار دشوار می‌کنند. بنابراین می‌توان آن را گواهی اصالت برای خلاقیت دارایی‌های دیجیتال در اینترنت در نظر گرفت.
توکن‌های قابل تعویض، قابل تقسیم و غیر منحصربه‌فرد هستند. به عنوان مثال، ارزهای فیات مانند دلار، قابل تعویض هستند. یک اسکناس ۱ دلاری در شهر نیویورک به اندازه یک اسکناس ۱ دلاری در میامی است. Token قابل تعویض می‌تواند یک ارز دیجیتال مانند بیت کوین باشد. در واقع یک بیت کوین بدون توجه به جایی که در آن صادر می‌شود ۱ BTC ارزش دارد. تفاوت اصلی بین دارایی‌های قبال تعویض و غیر قابل تعویض در محتوایی است که آنها ذخیره می‌کنند.
درحالی که توکن قابل تعویض، مانند کاربرد بیت کوین برای ذخیره ارزش است، NFT داده‌هایی مانند یک اثر هنری را ذخیره می‌کنند.
Wrapped Token، دارایی‌هایی هستند که به ارزش یک دارایی بومی از یک بلاک‌چین اجازه می‌دهند تا به بلاک‌چین دیگری منتقل شود. یکی از شناخته شده‌ترین آنها رپد بیت کوین WBTC است که با قیمت بیت کوین، مرتبط است. به طوری که ۱ WBTC همیشه با ۱ BTC باید برابر باشد. اما برخلاف بیت کوین، رپد بیت کوین به عنوان توکن‌های ERC-20 یا TRC-20 در دسترس است. به این معنی که می‌توان از آن در بلاک‌چین‌های ترون و اتریوم، استفاده و معامله کرد.
به نوعی این Tokenها مشابه استیبل‌کوین‌هایی مانند USDT هستند که از قیمت دلار آمریکا پیروی می‌کنند. با این حال، چیزی که این توکن را متمایز می‌کند، فناوری آن و روشی است که ارزش آن را پشتیبانی و حفظ می‌کند. به طور کلی آنها راهی برای استفاده ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین یا دوج‌کوین در بلاک‌چین‌هایی غیر از بلاک‌چین‌هایی هستند که در ابتدا روی آن ساخته شده‌اند. این نوع توکن، توسط دارایی پایه خود که در خزانه دیجیتال، ذخیره می‌شود، پشتوانه دارد.
علاوه بر این موضوع، آنها راه حلی برای مشکل تعامل‌پذیری بلاک‌چین Blockchain Interoperability دارند.
ERC-20 Token که نام آن از «درخواست اتریوم برای اظهار نظر» گرفته شده است، در شبکه اتریوم، اجرا می‌شود. از جمله محبوب‌ترین آنها می‌توان میم‌کوین، شیبا اینو و استیبل‌کوین دای را نام برد. استاندارد ERC-20، استاندارد تکنیکال برای توکن‌های قابل تعویض است که با استفاده از بلاک‌چین Ethereum، ایجاد شده و توسعه‌دهندگان باید قوانین آن را برای کار کردن Token روی پلتفرم اتریوم، رعایت کنند.
بهتر است برای درک بهتر این مفهوم به چند نمونه از ارزهای دیجیتال، نگاهی بیندازیم. در حال حاضر، توکن‌های رمزنگاری زیادی در بازار وجود دارد. برخی از آنها به شرح زیر است:
چین لینک، یک شبکه غیرمتمرکز است که به قراردادهای هوشمند روی بلاک‌چین اجازه می‌دهد تا داده‌های دنیای واقعی را دریافت کنند.
قیمت تتر به دلار آمریکا مرتبط بوده و هدف از آن این است که خرید و فروش ارزهای دیجیتال را آسان‌تر و ارزان‌تر کند.
گروه یا فردی به نام Ryoshi، توکن شیبا اینو را برای رقابت با دوج‌کوین به عنوان یک شوخی، ساخته است. با این حال این میم‌کوین در بین سرمایه‌گذاران بسیار محبوب شده است.
هر سه Token بر روی بلاک‌چین اتریوم، کار می‌کنند.
مهم‌ترین نگرانی‌های مربوط به Token، این است که به دلیل استفاده از آنها برای جمع‌آوری سرمایه، کلاه‌برداران می‌توانند از آنها برای سرقت پول از سرمایه‌گذاران، استفاده کنند. با این حال، تمایز یک توکن واقعی و غیرقانونی می‌تواند دشوار باشد. در این جا چند فاکتور وجود دارد که هنگام خرید Token باید به آن توجه کنید:
براساس حوزه قضایی ممکن است نیاز به ثبت داشته باشد. کمیسیون بورس و اوراق بهادار از تست هاوی (Howey Test) استفاده می‌کند تا اوراق بهاردار بودن یک دارایی را تعیین کند. اگر نیاز به ثبت داشته باشد اما نشده باشد، به شکل فعلی، غیرقانونی است.
بسیاری از Tokenهای رمزنگاری در صرافی‌های غیرقانونی خارج از ایالت متحده، فهرست شده‌اند. اگر در صرافی تنظیم‌نشده فهرست شده باشد، احتمال کلاه‌برداری آن بسیار بیشتر است.
حتی توکن‌های لیست شده در یک صرافی نیز ممکن است کلاه‌برداری باشند.
هر فردی می‌تواند یک Tokenرمزنگاری ایجاد کند. شما حتی می‌توانید یک نمونه را صرفاً جهت سرگرمی بسازید. اما ایجاد موفقیت‌آمیز Token کریپتو چالش‌برانگیزتر بوده و به زمان و انرژی زیادی نیاز دارد. ایجاد توکن، یک چیز است، اما حفظ و رشد آن مسأله دیگری است. بنابراین می‌توانید از روی کنجکاوی و یا برای مسائل مهم‌تر، Token ایجاد کنید. مانند اینکه یک Token برای انجمن یا شرکت خود بخواهید. همچنین ممکن است یک ایده خوب برای میم‌کوین داشته باشید.
اگر قصد جدی برای ساخت آنها دارید، لازم است که دانش و تجربه کافی را در این زمینه کسب و یک توسعه‌دهنده رمزارز استخدام کنید. این کار به شما در زمینه وایت‌پیپر، مسائل حقوقی و انتخاب بهترین بلاک‌چین برای پروژه کمک می‌کند. اگر توکن را صرفاً به عنوان یک شوخی در نظر گرفته‌اید، این کار را می‌توانید به سرعت و بدون نیاز به برنامه‌نویسی، انجام دهید.
برای مطالعه ادامه مطلب توکن چیست اینجا کلیک کنید.
