به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه« ضرب سكه» رادیو گفت و وگو ،میزبان دكتر محمدرضا دهقانی(عضو هیئت علمی پژوهشكده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی و مدیر دفتر ارتباط با صنعت) و مهندس كوروش لواف زاده(مهندس زراعت و اصلاح نباتات، اولین تولید كننده بذر هیبرید ذرت شیرین در ایران، و تولیدكننده گلخانهای و ناظر ویژه سازمان نظام مهندسی كشاورزی استان تهران در بخش گلخانه) با موضوع از مزرعه تا بازار، بود .
مشروح گفتگو به این شرح است:
مشكلات تولید از مزرعه تا بازار چیست؟
دهقانی: در تمام شاخههای منتهی به كشاورزی باید آموزش كاربردی و ایجاد الگوی مناسب كشت، اقتصادی و تجاری، تامین نهادهها و مشاوره برای بازار، به جامعه روستایی داده شود. یكی از بحثهای مهم برای كشاورزان نقدینگی آنها است؛ كشاورزان زمانی كه تولید میكنند فشار معیشتی زیادی دارند و در فروش با مشكل مواجه میشوند اگر حمایتهای نهادهای دولتی و سیاستگذاریهای كلان بتواند واسطهها را سازماندهی كند به شرطی كه در یك چهارچوب خاص باشند و در موازی آن بازارهای محلی، مرزی و روستایی ایجاد كند خیلی به كشاورزی كمك میكند.
لواف زاده: مشكل تولید بیشتر در زمینه عرضه است و اكثر تولید كنندگان یك سیستم، چهارچوب و برنامهای دارند برای تولید، پیش تولید و همین جا داستان متوقف میشود و در مرحله اول هیچ فكری برای بازاریابی نمیكنند و بعد از تولید، بستهبندی و انبار، بازاریابی را انجام میدهند در صورتی كه قبل از تولید باید فكر بازاریابی باشند. ما محصولاتی تولید نمیكنیم كه برای فرآوری آماده باشند تا فراوری شوند جهت صادرات و انبارداری؛ پس مجبوریم محصولات كشاورزی را به صورت تازه خوری مصرف كنیم به این صورت كه مثلاً اگر گل تولید میكنیم مقدار تولید شده تا ۲۴ ساعت دوام دارد و بعد از مدتی معدوم میشود؛ چون سردخانه وجود ندارد و شبیه به همین در محصولات كشاورزی و سیفی و سبزی وجود دارد و ضرر آن مستقیم با كشاورز است؛ پس بزرگترین مشكل در حیطه و عرضه است.
برنامهریزان در قسمت فروش چگونه اطلاعات بازار را به دست میآورند؟
دهقانی: عموماً اطلاعات بازار را بخشهای اقتصادی برنامهریزی جهاد كشاورزی دارند، شاید این اطلاعات خیلی واقعی نباشد اما نزدیك به واقعیت است. یكی از چالشها در این زمینه، بازار و ماركتینگ و برنامهریزیهایی كه منجر به فروش مستمر و موفق محصول میشود، است. استمرار، بازارشناسی و بازارسازی و بازارداری خیلی مهم است و آمارهای داخلی و خارجی را میتوان از سایتهای مختلف پیدا كرد و بر اساس آن برای مصرف داخل و صادرات برنامهریزی كرد. با توجه به آمارهای موجود و برنامهریزیهایی كه برای افزایش جمعیت در كشور و دنیا وجود دارد میتوان برنامهریزی كرد به شرط آنكه با میزان تولید، عملكرد و مواجهه با بازار آشنایی داشته باشیم.
چالشهای عرضه محصولات ارگانیك از مزرعه تا بازار چیست؟
لواف زاده: در حال حاضر متأسفانه در ارگانیك و كسانی كه در بخشهای مختلف فعالیتهای ارگانیكی میكنند تفسیر خوبی وجود ندارد و محصول با هزینه بالاتری تولید میشود و بازار مشخصی ندارد؛ چون اختلاف قیمت دارد و تفسیر و محل عرضه مناسب وجود ندارد كشاورز تمایل به تولید محصول ارگانیك ندارد.
چگونه باید مزرعه داران را ترغیب كرد تا وارد حوزه فروش شوند؟
دهقانی: در راستای توسعه كشاورزی از بستر كشاورزی سنتی تا پیشرفته و به موازی آن در بازاریابی و ماركتینگ محصولات كشاورزی میتوان فعالیت كرد. در حال حاضر نسبت به چندین سال گذشته تكنولوژی پیشرفت كرده و خیلی از كشاورزان به خصوص در بحث گیاهان دارویی از شبكههای مجازی و ابزار روز استفاده میكنند و سایتهای مختلف زدند و مستقیم بازاریابی میكنند در این راستا حمایتهای دولت خیلی مهم است مثل برگزاری نمایشگاههای داخلی و خارجی و ارتباط با كشورهای مختلف و رایزنیها با بخشهای بازرگانی كشورهای مختلفی كه در ایران مستقر هستند. گیاهان دارویی قابلیت ارزش افزوده بسیار بالایی دارند و به عنوان سرمایه ملی كشور قابلیت زیادی دارند و در این راستا خیلی از كشاورزها میتوانند با توجه به امكانات موجود در كشور مستقیماً بازاریابی و محصولات خود را به صورت فروش مستقیم به كارخانهها و حتی به مشتریان نهایی عرضه و قیمتها را كنترل كنند تا سود بالایی داشته باشند.