خبرگزاری مهر - گروه استانها، هادی نجف زاده: نقل است که با رویش هر درخت و توسعه هر متر از فضای سبز یک شهر و یا کشور، آن منطقه یک گام به شاخصها و معیارهای توسعه پایدار اقتصادی نزدیک میشود و به نسبت آن با قطع هر درخت نیز یک گام از توسعه اقتصادی دور میشود.
لزوم توسعه فضای سبز و عدم قطع درختان به عنوان یک موجود زنده دیگر از معیارها و مباحث زیست محیطی است و حتی اگر بخواهیم شهر و یا کشوری شاخصهای توسعه یافتگی آن را مدنظر قرار دهیم به نظر میرسد باید به کاشت درختان و توسعه فضای سبز توجه جدی شود.
شاید بسیاری از افراد توسعه راهها، فزونی کارگاهها و واحدهای صنعتی و تولیدی، رشد علم و فناوری و غیره را شاخصی از توسعه یافتگی بدانند ولی با واکاوی در حوزههای مختلف توسعه فضای سبز شهری و منطقهای میتوان از این شاخص مهم هم به عنوان یکی از ترازهای توسعه اقتصادی هرچند در دراز مدت نام برد.
کاشت درخت و توسعه جنگلکاری علاوه بر فواید زیست محیطی که بر همگان واضح و مبرهن است میتواند در حوزههای مختلف تولیدی، صنعتی و حتی گردشگری زمینه ساز رشد اقتصادی و توسعه اشتغال را فراهم کند.
در این بین اهمیت این موضوع در مناطقی مثل ایران و به خصوص بخش فلات کویری این سرزمین که دارای آب و هوایی به نسبت گرم و خشک است به گونهای است که توجه مدیران، فعالان زیست محیطی و دستگاههای ذی ربط را به خود جلب کرده است.
در طرح جنگلکاری در شمال استان اصفهان قرار است یک هزار و ۴۰۰ هکتار از مراتع کاشان جنگلکاری شوند که کل اعتبار اختصاص یافته برای اجرای این طرح ۱۵ میلیارد ریال یعنی حدود یک سوم اعتبارات کل جنگلکاری استان اصفهان است
یکی از این پروژهها که در چند سال گذشته به خوبی اجرا و ثمرات آن را حتی در کوتاه مدت مشاهده کردیم در قالب طرح «جنگلانه» است که به خوبی در حال اجراست.
اخیراً بزرگترین طرح جنگل کاری در شمال استان اصفهان و در مراتع شهرستان کاشان در مساحتی حدود یک هزار و ۴۰۰ هکتار در حال انجام است که با استقبال شدید مردم منطقه نیز روبرو شده است.
تقویت آب سفرههای زیرزمینی با استفاده از جنگلکاری
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری کاشان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اجرای بزرگترین طرح جنگلکاری در شمال استان اصفهان اظهار داشت: در این طرح قرار است یک هزار و ۴۰۰ هکتار از مراتع کاشان جنگلکاری شوند.
وی با بیان اینکه این طرح آغاز شده و تا پایان اجرای اهداف آن دنبال میشود، ابراز داشت: کل اعتبار اختصاص یافته برای اجرای این طرح ۱۵ میلیارد ریال یعنی حدود یک سوم اعتبارات کل جنگلکاری استان اصفهان است.
محمدمهدی شریفی با بیان اینکه با اجرای کامل این طرح حدود ۴۰ متر به سرانه فضای سبز شهرستان کاشان اضافه میشود، تصریح کرد: تقویت آب سفرههای زیرزمینی، توسعه فضای سبز، جلوگیری از بروز سیلابهای فصلی و غیره از جمله اهداف اجرای این طرح است.
وی با اشاره به اینکه پس از تکمیل اجرای این طرح از جاری شدن سیل تا حجم ۷۰۰ هزار مترمکعب جلوگیری میشود، خاطرنشان کرد: تمرکز اصلی ما برای جنگلکاری مراتع کاشان بر اساس گونههای گیاهی سازگار با شرایط جغرافیایی و اقلیمی کاشان است.
وی افزود: مساحت عرصههای منابع طبیعی کاشان ۳۷۵ هزار هکتار شامل ۱۸۲ هزار هکتار مرتع ییلاقی و ۱۷۸ هزار هکتار مرتع قشلاقی است که ۷۵ درصد وسعت این شهرستان را شامل میشود.
نقش پررنگ سازمانهای مردم نهاد در توسعه فضای سبز
یکی از اثرات مورد توجه این طرح مشارکت و حضور فعال مردم و سازمانهای مردم نهاد برای اجرای این طرح در قالب کمک برای کاشان بذر و نهالهای موردنظر است؛ مطمئناً هرگونه خسارت بر محیط زیست و منابع طبیعی شهر و کشور میتواند علاوه بر زیانها و اثرات سوئی که برای زندگی کنونی ما دارد، زندگی آیندگان و فرزندان ما را هم با مخاطره جدی همراه کند.
اما در این میان اجرای این طرح باعث شده است که زمینه اشتغال نیز برای برخی از افراد به خصوص مددجویان زندان کاشان نیز فراهم شود.
جنگلکاری و اشتغال برای مددجویان زندان کاشان
در این زمینه دادستان عمومی و انقلاب اسلامی کاشان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به سیاستهای قوه قضائیه برای کاهش جمعیت کیفری زندانها اظهار داشت: به همین منظور و با همکاری دستگاههای مربوطه قراردادهایی برای اشتغال مددجویان زندان کاشان منعقد شده است.
وی با اشاره به اینکه یکی از این طرحها مربوط به جنگل کاری کاشان است، ابراز داشت: در این طرح مددجویان زندان کاشان بیش از یک هزار و ۴۰۰ هکتار از اراضی و مراتع کاشان را بذر بادام کوهی نشاندند.
طرح جنگلکاری با هدف اجرای سیاستهای ۱۲ گانه سازمان زندانها برای کاهش جمعیت کیفری و اشتغال مددجویان صورت گرفته است، این طرح در قالب امضای تفاهمنامه همکاری دو جانبه اداره زندان کاشان با اداره منابع طبیعی صورت گرفته و در راستای اشتغال محکومان مالی اجرا میشود روح الله دهقانی با اشاره به اینکه این طرحها در راستای سیاستهای جدید دستگاه قضائی به مددجویان زندان تعلق گرفته است، تصریح کرد: سعی میکنیم تا از ظرفیت مددجویان در طرحهای خدماتی شهری و پروژههای عامالمنفعه استفاده شود.
وی با بیان اینکه حدود ۴۷ درصد از مددجویان کاشان در نهادهای عمومی و شرکتهای خصوصی به عنوان مجازات جایگزین حبس مشغول به کار هستند، بیان داشت: برخی از مددجویان به علل ناخواسته از جمله شرایط اقتصادی گرفتار حبس شدهاند، بنابراین مجازات جایگزین حبس فرصت بازگشت آبرومند آنها به جامعه را فراهم میکند.
دادستان عمومی و انقلاب اسلامی کاشان با اشاره به اینکه طرح جنگلکاری با هدف اجرای سیاستهای دوازدهگانه سازمان زندانها برای کاهش جمعیت کیفری و اشتغال مددجویان صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: این طرح در قالب امضای تفاهمنامه همکاری دو جانبه اداره زندان کاشان با اداره منابع طبیعی صورت گرفته و در راستای اشتغال محکومان مالی اجرا میشود.
وی افزود: در این طرح برای ۱۵ نفر از مددجویان زندان کاشان به مدت دو ماه فرصت کار و اشتغال ایجاد شد.
«جنگلانه» یک طرح ملی و مشارکتی است
یک کارشناس منابع طبیعی هم در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مؤثرترین راه حفظ جنگلها و مرتعهای کشور، حضور مردم در قالب سازمانهای مردم نهاد، بهرهبرداران منابع طبیعی، معلمان، دانشجویان و دانشآموزان و دوستداران منابع طبیعی و محیط زیست است.
وی با اشاره به اینکه «جنگلانه» یک طرح ملی و مشارکتی است، ابراز داشت: این طرح با توجه به خشک شدن و تخریب رویشگاههای جنگلی و مرتعی کشور به دلیل اقدامات مخرب انسانی، صنعتی و غیره برای حفظ جنگلها و مرتعها ایجاد شده است.
توسعه جنگلکاری کمک شایانی به کنترل سیل در مناطق تحت پوشش میکند و این موضوع میتواند باعث عدم تحمیل خسارتهای اقتصادی و تخریبهای ناشی از وقوع سیلابهای فصلی شود علی خالویی تصریح کرد: ویژگی اجرای طرحهای جنگلکاری ذخیره حجم قابل توجهی از روان آبهای شهرستان است به گونهای که هر گودال میتواند تا دو مترمکعب آب در خود ذخیره کند.
جنگلکاری باعث عدم تحمیل خسارتهای اقتصادی و تخریبهای ناشی از وقوع سیلابهای فصلی میشود
وی با بیان اینکه به واسطه توسعه جنگلکاری در حوزههای مختلف اقتصادی مثل صنایع و صنعت چوب و کاغذ میتوان در منطقه اشتغال ایجاد کرد، تصریح کرد: توسعه جنگلکاری در کنار افزایش سرانه سبز شهری با ذخیره بارشهای آسمانی به خصوص بارشهای سیلابی فصل بهار، کمک شایانی به کنترل سیل در مناطق تحت پوشش میکند و این موضوع میتواند باعث عدم تحمیل خسارتهای اقتصادی و تخریبهای ناشی از وقوع سیلابهای فصلی شود.
این کارشناس منابع طبیعی با اشاره به اینکه طرح جنگلکاری مراتع کاشان با بذر بادام کوهی گونه «اسکوپاریا» انجام میشود، بیان داشت: در هر گودال میتوان حداقل چهار تا پنج پایه بادام کوهی کشت کرد.
وی با اشاره به اینکه این طرح در دو مرحله اجرا میشود، افزود: در مرحله نخست ۲۸ هزار گودبرداری به مدت سه ماه انجام و در مجموع با حفر ۵۰۰ چاله در هر هکتار نزدیک به ۷۰۰ هزار درخت بادام کوهی کاشته میشود.
توسعه فضای سبز برای هر کشور جز سیاستهای اصولی و مبنایی آن کشور است
توسعه فضای سبز برای هر کشور جز سیاستهای اصولی و مبنایی آن کشور است به گونهای که در برخی از کشورها از طریق فرهنگسازی این اصل نهادینه شده است که با قطع هر درخت باید یک نهال و درختی کاشته شود.
با واکاوی جنبههای مختلف این موضوع و اینکه توسعه فضای سبز چه اثرات مفیدی میتواند بر زندگی و معیشت و وضعیت اقتصادی افراد جامعه و به تبع آن توسعه کشور داشته باشد، لزوم فعالیت دوچندان مردم و مسئولین و مدیران در این حوزه بیش از پیش احساس میشود.
بسیاری از مناطق و مراتع کشور حتی در کویر مرکزی ایران که به ظن بسیاری از مردم فاقد هرگونه توانایی برای پرورش بذر و گیاه است میتواند زمینههای مستعد و بالقوهای برای توسعه جنگلکاری و به تبع آن پیشرفت اقتصادی آن منطقه داشته باشد.
یکی از مهمترین اصول برای این موضوع طرحهای مطالعاتی و تحقیقاتی است که باید برای هر منطقه قبل از هرگونه اقدامی انجام شود. اینکه ظرفیتهای زیست محیطی و جغرافیایی ایران بسیار فراتر از آن است که حال مورد استفاده قرار میگیرد، در آن شکی نیست ولی باید این ظرفیتها با اعمال تصمیمات و سیاستهای مناسب به استفاده بهینه برسد.