به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه میز اقتصاد امروز شبکه خبر به موضوع ساماندهی کارت‌های سوخت اختصاص داشت؛ آقای رضا نواز سخنگوی صنف جایگاه داران سوخت کشور و محمد صادقی مدیر سامانه هوشمند سوخت، مهمانان حضوری و سردار حسین رمضانی مهمان تلفنی این برنامه بودند و به سوالات زیر پاسخ دادند:
وضعیت استفاده از کارت‌های سوخت در جایگاه‌ها چطور است؟
آقای نواز سخنگوی صنف جایگاه داران سوخت کشور: مشکلات نسبت به زمان آغاز طرح خیلی کمتر شده؛ چون اطلاع رسانی کاملی نشده بود. شیب اجرا هم نسبت به اوایل که تندتر بود کندتر شده زیرا مردم در ابتدا پذیرای طرح نبودند.
اکنون وضعیت بهتر شده و آمار استفاده از کارت سوخت شخصی برای استفاده از سهیمه بنزین آزاد رو به افزایش است.
مهمترین مشکل، تاخیر در صدور کارت‌های سوخت یا مشکلات در تحویل آن هاست که به دلایل مختلف رخ می‌دهد.
آیا زیرساخت لازم در جایگاه‌های سوخت برای تخصیص سهیمه سوخت با کارت بانکی وجود دارد؟
آقای نواز سخنگوی صنف جایگاه داران سوخت کشور: هدف از ایجاد. سامانه هوشمند سوخت از ابتدا این بوده که به ازای هر خودرو، سوختی را به صورت یارانه‌ای یا سهمیه یارانه‌ای تخصیص دهد، اما اکنون لازم است که با تکنولوژی‌های روز، نحوه توزیع سوخت را تغییر دهیم.
در چند ماه گذشته سه چهار میلیون کارت سوخت المثنی یا جدید صادر شده، همین ۱۰۰ هزار تومان را اگر ملاک قرار دهیم، مردم ما چیزی حدود ۴۰۰ میلیارد تومان پول پرداخت کردند. بعد از این هم همین خواهد بود، چندصد میلیارد تومان هزینه می‌کنند که آن کارت سوخت را بگیرند و آن ۱۰۰ هزار تومان را وقتی پرداخت می‌کند یعنی یک ماه آن یارانه اش را برای خود کارت سوخت دارد هزینه می‌کند و از این روند نه تنها مردم ناراضی می‌شوند بلکه آن کسی که صادر می‌کند، واردات تراشه انجام می‌دهد؛ آنها هم متضررند.
ما داریم برای تخصیص سهمیه سوخت دو هزینه الآن پرداخت می‌کنیم یعنی کارت سوخت ما هیچ نقشی به جز یک عدد که در جایگاه سوخت به شما امکان می‌دهد ما به التفاوت پرداخت کنی یعنی کمتر عدد را پرداخت کنی، چیز دیگری حاصل نمی‌شود از آن و وقتی حذف سوخت صحبتش می‌شود منظور این است که ما با یک تجربه چند ده ساله به این جا برسیم که کارت‌های بانکی که در اختیار افراد است، همان یارانه و سهمیه را بتواند مدیریت کند که ما نیاز نداشته باشیم برای یک کارت دو بار هزینه کنیم.
امکان فنی توزیع سوخت با کارت بانکی در جایگاه ها وجود دارد. با بانک مرکزی هم جلساتی داشتیم. الآن ما تاکسی‌های اینترنتی را داریم سهمیه شان را اعمال می‌کند برای مردم هم امکان پذیر است که این اتفاق بیفتد و مطمئن هم باشید در این چرخه، چه سامانه هوشمند سوخت که الآن ناوگان فرسوده و مستهلکی است با این سال عمر که سال ۱۴۰۰ هم دیدید که چه اتفاقی برایش افتاد، با این شرایط در فرایند‌ها اتفاقاً بیشترین آسیب را پرسنل و خود جایگاه سوخت می‌بینند، چون هم باید پاسخگو باشند و هم آن روند را تحمل کنند آن طرح‌ها را
اکنون در هر سکوی جایگاه های سوخت چند کارت سوخت وجود دارد؟
آقای صادقی مدیر سامانه هوشمند سوخت:
سؤال: آقای صادقی الآن در جایگاه‌های سوخت با توجه به این طرح ساماندهی کارت‌های سوخت که انجام شد، قرار بود در هر سکو دو کارت سوخت وجود داشته باشد، بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد هر سکو الآن یک کارت سوخت دارد، این را تأیید می‌فرمایید؟
آقای محمد صادقی؛ مدیر سامانه هوشمند سوخت: طرح ساماندهی کارت‌های مجاری عرضه مان بر اساس ابلاغیه قانونی که امسال به ما ابلاغ شده است تا پایان همین شهریور ماه سال جاری باید ۹۰ درصد مردم از کارت سوخت خودشان استفاده کنند، در همین راستا ما یک ساماندهی در حوزه‌های کارت‌های مجاری عرضه انجام دادیم و تمام جایگاه هایمان همچنان فعلاً کارت آزادشان را دارند، ولی بر اساس میزان فروش شان این تقسیم بندی اتفاق افتاده است.
سؤال: چطور است یعنی الآن؟
آقای صادقی: جا‌هایی که جایگاه هایمان کم فروش هستند یعنی فروش آن چنانی ندارند؛ یعنی یک سقفی داریم، بر اساس آن سقف ما به ازای هر جایگاه یک کارت آزاد در اختیارشان قرار دادیم، جا‌هایی که فروش بالاتری دارند ما به ازای هر دو سکو چهار کارت تولید می‌کنیم، یکی در اختیار جایگاه دار است و بقیه اش در اختیار خود نواحی است. اگر میزان سقفی که در کارت آزادشان وجود دارد تمام شود بتوانند کارت را مجدد به آنها بدهند. در کلان شهر‌ها به ازای هر سکو دو کارت و به ازای هر سکو یک کارت در اختیارشان قرار داده شده است و در مجموع به ازای هر سکو چهار کارت تولید شده است.
سؤال: برویم سراغ این طرحی که از سه تا چهار سال پیش بحث این شد و در گزارش هم دیدیم، شرکت پخش هم اعلام کرد الآن که آمادگی دارد که این کار را انجام دهد، مشخصاً الآن مشکلی که وجود دارد برای این که مثل آقای نواز که اشاره کردند مثل تاکسی‌های اینترنتی که الآن یارانه‌ای که بابت سوختشان می‌گیرند روی کارت اعتباری و بانکی شان می‌گیرند الآن شرکت پخش چرا این را عملیاتی نمی‌کند که به جای این که کارت سوخت با همه این چالش‌ها و مشکلاتی که در برنامه‌ها و گزارش‌های مختلف به آن اشاره کردیم داشته باشیم، با کارت‌های بانکی که همه کارت می‌کشند و استفاده می‌کنند سوخت گیری انجام شود.
آقای صادقی: کارت بانکی در وهله اول خیلی ساده به نظر می‌رشد، الآن در حوزه تاکسی‌های اینترنتی عملاً از کارت بانکی برای سوخت گیری استفاده نمی‌کنند، فقط برای پرداخت استفاده می‌کنند، همچنان از کارت هوشمند سوخت استفاده می‌کنند. ما بعضی جایگاه هایمان داریم، نمی‌توانند آن بستر آنلاین را حفظ کنیم. شما تصور کنید به یک مجموعه کامل عرضه فراورده‌های نفتی را، کارت بانکی شما وقتی عنوان می‌کنی یعنی ۲۴ ساعته باید آنلاین باشد شبکه شما، بعضی موقع الزاماتی داریم که اصلاً نمی‌توانیم آنلاین باشیم، اما این نیست که ما به سمت کارت بانکی نرفتیم. ما الآن طرح‌ها و برنامه‌هایی در دستور کار خودمان داریم، هم کارت بانکی را انجام می‌دهیم و هم سایر استفاده از کارت‌های مغناطیسی که...
سؤال: الآن اگر مشخصاً این بانکی که می‌گویید در برنامه تان دارید، یک زمان به من می‌دهید که چقدر طول می‌کشد ما این را داشته باشیم که دیگر وقتی مراجعه می‌کنیم همین کارت بانکی برایمان کفایت کند برای سوخت گیری؟
آقای صادقی: برای پیاده سازی اش ما تا یک ماه دیگر یک جایگاه به صورت آزمایشی داریم که در همان تهران داریم انجام می‌دهیم، یعنی کار مقدماتی اش انجام شده، برنامه نویسی هایش انجام شده، مستلزم این است که ما به سایر دستگاه‌هایی که می‌خواهیم در این شِیر اجرا کنیم باید وصل شویم، لینک شویم، مثل پلیس راهور که الآن انتقال به شرکت توسعه پژوهش ناجی از طریق آن اطلاعات را باید بگیریم.
سؤال: یعنی شما اطلاعات می‌خواهی؛ وصل نمی‌شوی، اطلاعات لازم داری.
آقای صادقی: بله اطلاعات لازم داریم، مثلاً احراز هویت فرد کنیم، نیازمند این است که به شرکت مخابرات باید وصل شویم که تلفن شان وصل شود؛ اینها مواردی است که در حوزه بانکی باید اتفاق بیفتد، چون شما می‌دانید در کارت بانکی پلاک خودرو و کلاس خودرو وجود ندارد، فقط یک بارکدی در آن دارد، فرض کنید یک شماره حساب فرد در آن جا دارد. من شماره حساب فرد را در دیتا بیس و بانک اطلاعاتی خودم ندارم. این مستلزم این است که یک فرایندی باید دیده شود که بتواند این را پوشش دهد.
بیشتر بخوانید:
سؤال: آقای رمضانی این اطلاعاتی که از شرکت ملی پخش فراورده های نفتی می گویند نیاز دارند چرا به آنها داده نمی شود؟ آیا این نیاز وجود دارد یا نه باید شرکت ملی پخش به شما اطلاع دهد یا به جای دیگری؟
آقای حسین رمضانی؛ معاون اجرایی پلیس راهور کشور: من از کنار مرقد منور امام رضا نایب الزیاره همه شما دوستان هستم و قطعاً دعاگویتان هستیم. در کشور ما قطعاً همه دستگاه ها باید با یک هم افزایی فوق العاده و ویژه در خدمت مردم عزیزمان باشیم برای ارائه خدمت بهتر، بیشتر، ارزان تر و آسان تر. پلیس صداقت و عملکرد خود را در مرحله اول کارت های سوخت اثبات کرده؛ کارت های سوختی که یک بار به صورت کامل در کشور به وجود آمدند و در اختیار مالکین خودروها قرار گرفتند و آن جا همکاری صد درصد پلیس با شرکت ملی پخش وجود داشت و الآن هم وجود دارد و توانستیم آن طرح را به صورت موفق انجام دهیم. این نظر شخصی من است که خدمت تان الآن عرض می کنم؛ ما می خواهیم کارت سوخت و خدمتی که به مردم بدهیم قطعاً می خواهیم بیاییم گره بزنیم به چندین بانک های اطلاعاتی دستگاه های مختلف مثل بانک مرکزی و پلیس که اینها اگر به موقع پشتیبانی نکنند، قطعاً ما مردم را دوباره در ارائه خدمات دچار مشکل خواهیم کرد، به همین دلیل من خواهش می کنم از شرکت ملی پالایش و پخش بدون عجله با بررسی همه جانبه این موضوع را پیش ببرند. مای پلیس راهور آمادگی داریم، خدمت مهندس نژادعلی هم جلسه اولیه را داشتیم، جلسات دیگری هم قرار شده از هفته آتی شروع کنیم.
سؤال: نتیجه این جلسه تان چه شده تا این جا؟
آقای رمضانی: میزان اطلاعاتی که نیاز دارند را مشخص می کنند، دلیلش را توضیح می دهند، قطعاً مای پلیس در اختیارشان قرار می دهیم اما به صورت غیرکارشناسی بعضاً متوجه می شویم میزان اطلاعاتی که درخواست می شود بیش از آن سقف خدمت و مأموریتی است که می خواهند ارائه دهند و ما چون امانتدار اطلاعات مردم هستیم در حوزه پلاک و حریم خصوصی شان، این مسأله...
سؤال: و به لحاظ فنی این نکته ای که آقای صادقی به آن اشاره کردند در خصوص احراز هویت، یعنی اگر فردی ما فرض بگیریم که قرار است که با کارت های بانکی سوخت گیری انجام شود به لحاظ فنی شما این آمادگی را دارید که هماهنگ شوید با بانک مرکزی و شرکت پخش؟
آقای رمضانی: ما به زیرساخت فنی دوستان کاری نداریم، دوستان میزان اطلاعاتی که از حوزه خودروها و وسایل نقلیه نیاز دارند قطعاً اگر در جلسات کارشناسی باهم به قطعیت برسیم که خواهیم رسید ان شاء الله، در اختیارشان قرار می دهیم با مجوزهای قانونی که اخذ می کنیم و حتماً کمک خواهیم کرد که یک لیتر در این کشور قاچاق نشود، ولی راهکارهای سخت افزاری را ما باید کنار بگذاریم. ما خودمان در کارهای خودرو که در اختیار مردم قرار دادیم، آن چیپ فیزیکی و سخت افزاری که روی کارت ها نصب می شد ما را با مشکل مواجه کرد، مردم ناراضی می شدند. ما به جای آن قطعه سخت افزاری از QR کدهای سه بعدی نرم افزاری با کمترین هزینه بهره بردیم و امروز می بینید کمتر از 72 ساعت کارت هایی که توسط پلیس چاپ می شود به دست مردم می رسد.
قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی آبان پارسال توسط رئیس جمهور به دستگاه های اجرایی مختلف ابلاغ شده، این قانون در یکی از موادش دقیقاً تأکید می کند که ماده هفت این قانون تأکید می کند که دستگاه های اجرایی مختلف داده های ملی که در اختیار دارند را باید در اختیار مرکز ملی تبادل اطلاعات قرار دهند. این مرکز زیر نظر شورای اجرایی فناوری اطلاعات و همین طور کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیک مدیریت می شود، یعنی دستگاه های اجرایی اگر داده ای دارند باید در اختیار این مرکز ملی قرار دهند و اگر داده ای نیاز دارند باید از این مرکز طلب کنند آن داده را. برای این که این اختلافات بین دستگاه ها به وجود نیاید و اگر الآن مثلاً شرکت ملی پخش فراورده های نفتی اطلاعاتی نیاز دارد به سادگی باید به آن مرکز ملی درخواست دهد و آن مرکز بررسی می کند آیا اطلاعاتی که شرکت پخش فراورده های نفتی می خواهد بیشتر از نیاز یا در حد نیازش است. و این اختلافی که الآن آقای رمضانی می فرمایند هم به وجود نخواهد آمد.
سؤال: آقای صادقی چقدر با این کارگروه تعامل پذیری کار می کنید و درخواست تان را اصلاً آن جا دادید یا خیر؟
آقای صادقی: آخرین مکاتباتی که انجام شده بر می گردد به برج سه، ما همه مکاتبات مان را انجام دادیم، با خود سردار رادان و سردار هادیان فر مکاتبات مان را انجام دادیم. مسأله ای که در این وسط وجود دارد این است که تمام کسانی که می روند در دفاتر پلیس برای کارت سوختشان ثبت نام می کنند اطلاعاتش آن جا تغذیه می شود، شرکت نفت هیچ دسترسی به این اطلاعات ندارد، این اطلاعات توسط شرکت پژوهش و توسعه ناجی که به عنوان یک شرکت یا خصوصی یا دولتی که من اطلاعات کافی در این خصوص ندارم. اطلاعات می رود در آن جا پالایش می شود اطلاعاتشان، می فرستند به ما؛ نه اطلاعات کامل را فقط این مانده افرادی که درخواست کردند؛ مانده سوختشان چقدر است؟ ما دوباره می دهیم به آنها، آنها همین اطلاعات را ارسال می کردند به کارخانه که باید این کارت سوخت تولید شود. تنها چیزی که می آید به اطلاعات ما...
سؤال: این فرایندهایتان برخط است؟
آقای صادقی: نه هیچ کدام برخط نیستند، یعنی تا خود ناجی برخط است ولی بین ما بعد از آن اتفاقی که آبان ماه 1400 اتفاق افتاده برخط نیست. اطلاعات خودش می رود برای تولید کارت سوخت. تنها چیزی که من به عنوان شرکت ملی پخش فراورده های نفتی دارم؛ فقط پَن کارت سوخت دارم. من از پلاک خودرو خبر دارم، نه از کد ملی افراد خبر دارم که بخواهم کارت بانکی را به آن لینک کنم. اطلاعاتی که آقای رمضانی هم به آن اشاره کردند قرار نیست ما کارت بانکی را لینک کنیم به بانک مرکزی یا به شاپرک یا به سایر دستگاه ها. فقط این فرد می آید کارت بانکی اش را به عنوان یک کارت سوخت؛ خودش خوداظهاری می کند.
سؤال: یعنی کماکان با همین شیوه سنتی کارت سوخت الآن...؟
آقای صادقی: سنتی نیست، کارت؛ کارت بانکی است.
سؤال: یعنی این کارت سوخت های فعلی حفظ می شود؟ نه اگر کارت بانکی به شیوه ای که ما داریم طراحی می کنیم این کارت سوخت جمع آوری می شود، این کارت بانکی که وجود دارد فرد یکی از کارت های بانکی اش را به عنوان کارت سوخت معرفی می کند، کارتی که در بانک، برای همین گفتند که این باید احراز هویت شود، فردی که کارت بانکی اش را دارد به عنوان کارت سوخت اعلام می کند ما از شاپرک استعلام می کنیم این کارتی که این اعلام می کند الآن فعال است، فعال نیست؟ آن فرایند طی می شود می آید در سامانه من، در سامانه من بیاید این کد ملی فرد در سامانه من باید قرار بگیرد. وقتی این کد را استفاده می کند بتوانند برایش سهمیه اش را لحاظ کنند.
سؤال: فرموید به صورت آزمایشی تا پایان تیر ماه؟
آقای صادقی: بله تا پایان تیر ماه.
سؤال: در کدام استان اجرا می کنید؟
آقای صادقی: یکی از جایگاه های استان تهران.
سؤال: آقای رمضانی با این کارگروه تعامل پذیری کار انجام دادید؟ و این اطلاعاتی که آقای صادقی به آن اشاره می کنند را چگونه قرار است بین همدیگر به اشتراک بگذارید؟
آقای رمضانی: من یک بار دیگر خیلی دقیق عرض کنم، وقتی که خیلی خوب زیرساخت های هم را نمی شناسیم، ممکن است انتظارات درستی از هم نداشته باشیم و این می تواند کار را با مشکل مواجه کند. در حوزه خودرو و وسایل نقلیه؛ آن چیزی که خیلی سریع دارد تغییر می کند این است که ما هر روز شاهد 28 هزار تعویض پلاک در سطح مراکز تعویض پلاک کشور هستیم و سالی یکی دو میلیون وسیله نقلیه نوشماره به ما اضافه می شود، یعنی بانک شماره گذاری وسایل نقلیه ما دائماً در حال تغییر است، به همین دلیل ما آمادگی کامل داریم با شرکت ملی پالایش و پخش و درگاه تعامل پذیری همکاری کامل را داشته باشیم اما انتظار ما این است آن سطح اطلاعاتی که از بانک های اطلاعاتی پلیس راهور نیاز دارند، سطحی باشد که مأموریت پلیس باشد.
سؤال: این سطحی که می فرمایند بیش از سطحی است باید داشته باشند؟
آقای رمضانی: عرض کردم در یکی دو جلسه کارشناسی آینده ان شاء الله این کار قطعی می شود و جای نگرانی نیست.
سؤال: برای چه تاریخی است این جلسات تان؟
آقای رمضانی: هفته بعد ان شاء الله ما اولین جلسه را برای بررسی آن اقلام اطلاعاتی شان خواهیم داشت با تیم آقای مهندس نژادعلی.
