به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، انرژی تجدیدپذیر در ایران بخشی از تأمین کننده انرژی در ایران است. ایران با دارا بودن چهارمین ذخایر بزرگ نفت و دومین تأمین کننده گاز طبیعی در جهان، یک غول جهانی هیدروکربنی است. ایران در حال حاضر تنها ۰٫۲ درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تولید می‌کند. بخش انرژی‌های تجدیدپذیر عمدتاً شامل باد (۵۳٫۸۸ مگاوات)، زیست توده (۱۳٫۵۶ مگاوات)، خورشیدی (۰٫۵۱ مگاوات) و برق آبی (۰٫۴۴ مگاوات) است.گفتنی است،وزارت نیرو موظف است انرژی‌های تجدیدپذیر تولید خصوصی را به قیمت بازار جهانی خریداری کند.
جغرافیا و اقلیم ایران برای انواع مختلف فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر بسیار مناسب است. استان‌های جنوبی ایران مکانی ایده‌آل برای پروژه‌های خورشیدی هستند، زیرا بر روی کمربند خورشیدی جهان قرار دارند و از تابش خورشیدی بالا (تابش اسمی مستقیم تا ۵٫۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز) و میانگین ۳۰۰ روز آفتابی در سال برخوردار هستند.
علاوه بر این، ایران همچنین پتانسیل تولید ۱٫۴ گیگاوات نیروی بادی را دارد زیرا در یک منطقه کم فشار که توسط مناطق پرفشار احاطه شده‌است و در کریدور اصلی هوای بادها در تابستان و زمستان قرار دارد.
برای همسو کردن توسعه اقتصادی ایران که در شرایط تحریم و تورم بزرگ قرار دارد با پایداری زیست محیطی چگونه می تواند باشد؟ آیا توسعه صنعتی همچنان راه بهینه برای کاهش فقر است؟ یک سیاست صنعتی هوشمند، مناسب با شرایط آب و هوایی امروز جهان و ایران چگونه باشد می تواند موثر باشد؟ برنامه توسعه اقتصادی برای کشوری همچون ایران که دارای تنوع زیستی چگونه می تواند باشد تا موجب کاهش تورم و رشد اقتصادی شود؟ در این گزارش سعی شده است که به این سوالات پاسخ داده شود.
توسعه اقتصادی ایران را می توان با اتخاذ شیوه های پایدار در صنایعی مانند کشاورزی، انرژی و تولید با پایداری زیست محیطی همسو کرد. این می‌تواند شامل سرمایه گذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی و برق آبی، ترویج شیوه های کشاورزی باشد.
بد نیست سیاستمداران بدانند که توسعه صنعتی ممکن است راه بهینه برای کاهش فقر در ایران نباشد، به ویژه با توجه به چالش های زیست محیطی که کشور با آن مواجه است. در عوض، سیاست‌هایی که بر سرمایه‌گذاری در آموزش و مراقبت‌های بهداشتی، ترویج کسب‌وکارهای کوچک و کارآفرینی و گسترش شبکه‌های ایمنی اجتماعی تمرکز دارند بهتر می توانند در کاهش فقر مؤثرتر باشند.
حرکت به سمت انرژی های سبز به جای انرژی های فسیلی می تواند با ایجاد فرصت های شغلی جدید، به ویژه در بخش انرژی های تجدیدپذیر، به کاهش فقر در ایران کمک کند. این می تواند منجر به افزایش رشد اقتصادی و ثبات شود که در نهایت می تواند به کاهش فقر کمک کند.
استان‌هایی که منابع خورشیدی و بادی فراوان دارند مانند سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد و هرمزگان می‌توانند از سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر بهره ببرند و از فقر اقتصادی و اجتماعی این استان ها کاسته شود.
این استان ها می توانند مزارع خورشیدی و بادی را توسعه دهند که می تواند ایجاد کننده شغل برای ساکنان این استان ها باشد.. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در شیوه‌های کشاورزی پایدار در این استانها می‌تواند منجر به افزایش بهره وری و درآمد کشاورزان شود که در نهایت می تواند به کاهش فقر کمک کند. به طور کلی، حرکت به سمت انرژی سبز و شیوه های پایدار می تواند با ایجاد فرصت های شغلی جدید، ارتقای رشد اقتصادی و کاهش اتکا به منابع محدود به کاهش فقر در ایران کمک کند.
گسترش انرژی های تجدید پذیر در ایران می تواند چه مشاغلی را برای چه رده سنی ایجاد کند؟زنان ایران با گسترش انرژی های تجدید پذیر می توانند در چه بسترهایی فعال شوند؟ گسترش بستر انرژی های تجدید پذیر تا چه میزان می تواند به اشتغال زایی برای جوانان ایران با چه مهارت هایی کمک کند؟ پاسخ این سوالات اینگونه است:
گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران می‌تواند در زمینه‌های مختلف از جمله مهندسی، ساخت، نصب، نگهداری و بهره‌برداری از سیستم‌های انرژی‌های تجدیدپذیر شغل ایجاد کند.
این مشاغل می توانند برای افراد در گروه های سنی مختلف، از فارغ التحصیلان جوان گرفته تا متخصصان با تجربه مناسب باشند. از نظر برابری جنسیتی، گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر می‌تواند فرصت‌هایی را برای زنان ایرانی فراهم کند تا در بسترهای مختلفی مانند مهندسی، مدیریت پروژه، تحقیق و توسعه و سیاست‌گذاری فعال شوند.
این فضای می تواند به ارتقای برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان در نیروی کار کمک کند. گسترش بستر انرژی های تجدیدپذیر همچنین می تواند به ایجاد شغل برای جوانان ایرانی با مهارت در فناوری، مهندسی و نوآوری کمک کند. برای مثال، توسعه فناوری‌های جدید برای ذخیره‌سازی انرژی، شبکه‌های هوشمند و بهره‌وری انرژی می‌تواند فرصت‌های شغلی را برای متخصصان جوان با مهارت در این زمینه‌ها ایجاد کند.
علاوه بر این، رشد بخش انرژی های تجدیدپذیر می تواند منجر به ایجاد کسب و کارها و استارت آپ های جدید شود که می تواند فرصت هایی را برای کارآفرینان جوان فراهم کند.
یک سیاست صنعتی هوشمند برای ایران باید شرایط آب و هوایی و منابع طبیعی کشور را در نظر بگیرد. به عنوان مثال، این سیاست می‌تواند بر صنایعی در حال توسعه متمرکز باشد که از منابع خورشیدی و بادی فراوان ایران استفاده می‌کنند یا شیوه‌های کشاورزی پایدار را که با اقلیم خشک کشور سازگار است، ترویج دهد.
حال این سوال پیش می آید که چرا دولتمردان کشورهایی که اقتصادی متکی به منابع نفتی و انرژی های فسیلی دارند با اینکه بستر اقتصاد سبز در کشورشان وجود دارند این انرژی را جدی نگرفته و به سوی این انرژی و اقتصاد در این شاخه حرکت نمی کنند؟ پاسخ به این سوال را می توان در پنج بخش مطرح کرد.
دلایل متعددی وجود دارد که دولتمردان کشورهای دارای اقتصاد مبتنی بر منابع نفتی و انرژی های فسیلی ممکن است انرژی های تجدیدپذیر را جدی نگیرند یا به سرعت به سمت آن حرکت نکنند:
1. وابستگی اقتصادی: بسیاری از این کشورها اقتصاد خود را حول محور صادرات نفت و گاز ساخته اند و گذار به انرژی های تجدیدپذیر ممکن است اثرات اقتصادی قابل توجهی از جمله از دست دادن شغل و کاهش درآمد داشته باشد.
2. فشار سیاسی: صنعت نفت و گاز اغلب دارای نفوذ سیاسی قابل توجهی است و سیاستمداران ممکن است در انجام اقداماتی که می تواند به این صنعت یا پایگاه حمایت سیاسی آنها آسیب برساند، مردد باشند.
3. فقدان زیرساخت: انتقال به انرژی های تجدیدپذیر مستلزم سرمایه گذاری های زیرساختی قابل توجهی مانند ساخت نیروگاه های جدید و ارتقاء سیستم های انتقال است. بسیاری از کشورها ممکن است زیرساخت های لازم برای حمایت از انتقال سریع را نداشته باشند.
4. فناوری محدود: فناوری های انرژی های تجدیدپذیر هنوز در حال توسعه هستند و برخی از کشورها ممکن است تخصص یا منابع لازم را برای توسعه و اجرای این فناوری ها در مقیاس نداشته باشند.
5. تفکر کوتاه مدت: بسیاری از سیاستمداران بر اهداف کوتاه مدت تمرکز می کنند و ممکن است سرمایه گذاری های بلندمدت در انرژی های تجدیدپذیر را در اولویت قرار ندهند، که ممکن است سال ها یا حتی دهه ها طول بکشد تا نتیجه دهد.
در پایان به این مبحث می پردازیم که راه های مختلفی وجود دارد که مدیریت اقتصادی ایران می تواند از تنوع زیستی و زیست محیطی برای ارتقای رشد اقتصادی و کاهش تورم استفاده کند:
1. کشاورزی: ایران دارای طیف متنوعی از محصولات کشاورزی از جمله میوه، سبزیجات، آجیل و غلات است. ترویج شیوه های کشاورزی پایدار و سرمایه گذاری در نوسازی این بخش می تواند بهره وری را افزایش دهد، واردات را کاهش دهد و شغل ایجاد کند.
2. گردشگری: ایران دارای میراث فرهنگی غنی و زیبایی طبیعی از جمله کوه ها، بیابان ها و سواحل است. توسعه زیرساخت های گردشگری پایدار و ترویج گردشگری مسئولانه می تواند باعث درآمدزایی و ایجاد اشتغال شود.
3. انرژی های تجدیدپذیر: ایران پتانسیل قابل توجهی برای انرژی های تجدیدپذیر از جمله انرژی خورشیدی، بادی و آبی دارد. سرمایه گذاری در زیرساخت های انرژی های تجدیدپذیر می تواند وابستگی به سوخت های فسیلی را کاهش دهد و شغل ایجاد کند.
4. حفاظت از تنوع زیستی: ایران دارای تنوع زیستی غنی از جمله بسیاری از گونه های بومی است. حفاظت از این تنوع زیستی می تواند مزایای اقتصادی مانند اکوتوریسم و اکتشاف زیستی برای داروهای جدید و سایر محصولات داشته باشد.
مدیریت اقتصادی ایران با رویکرد آینده‌نگر به اقتصاد و سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها می‌تواند موجب رشد پایدار و کاهش تورم شود. با این حال، این امر مستلزم برنامه ریزی و سرمایه گذاری بلندمدت و همچنین رسیدگی به سایر چالش های اقتصادی مانند فساد و تحریم است.
خبرنگار : آزاده مختاری
