به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ پزشکان به طور معمول تزریق مواد حاوی گادولینیوم را برای تقویت اسکن MRI تجویز میکنند، اما شواهدی وجود دارد که نشان میدهد نانوذرات این فلز به سلولهای کلیوی نفوذ میکند که گاهی اوقات باعث ایجاد عوارض جانبی شدید میشود.
گادولینیوم، عنصری که عملکرد بیولوژیکی ندارد، میتواند باعث فیبروز سیستمیک نفروژنیک شود، که یک بیماری دردناک است که بر پوست و اندامها تأثیر میگذارد و اغلب کشنده است.
در یک مطالعه جدید که در گزارشهای علمی منتشر شده است، محققان، با استفاده از میکروسکوپ الکترونی اقدام به بررسی ذخایر ریز گادولینیوم در کلیه افرادی کرده بود که به آنها از عوامل کنتراستدهنده تزریق شده بود. آنها مقادیری از این ذرات گادولینیوم را در کلیه افراد مشاهده و اعلام کردند: اینها نانوذرات هستند که در داخل این سلولها تشکیل میشوند.
محقق ارشد این مطالعه گفت: عوامل کنتراست مبتنی بر گادولینیوم برای اولینبار در دهه ۱۹۹۰ معرفی شدند، زیرا مطالعات MRI روتینتر شد. گادولینیوم با میدان مغناطیسی قدرتمند یک اسکنر MRI تراز میشود و تصاویر واضحتری را ایجاد میکند، اما به دلیل سمیت آن، این فلز باید محکم به مولکولهای کلاتین متصل شود تا بتواند از طریق کلیهها فیلتر شده و از بین برود.
محققان دریافتند؛ برخی از اتمهای گادولینیوم میتوانند از مواد کنتراست به کلیهها و سایر بافتها نفوذ کنند که این اثر در هر دو نمونه جوندگان و انسانی یافت شد.
وی در ادامه افزود: عوامل کنتراست حاوی گادولینیوم در حدود ۵۰ ٪ از اسکنهای MRI استفاده میشود. به نظر میرسد که احتمال ابتلا به بیماری با قرار گرفتن در معرض بیشتر در برابر ماده کنتراست و رسوبات گادولینیوم در بافتها افزایش مییابد. هنوز مشخص نیست که چگونه برخی از گادولینیوم از مولکولهای کلات جدا میشوند.
این محقق در ادامه گفت: از آنجا که ماده کنتراست MRI از طریق ادرار دفع میشود، گادولینیوم را به سیستم فاضلاب میرساند، اما کارخانههای تصفیه فاضلاب برای از بین بردن آن مجهز نیستند.
سطح گادولینیوم در خلیج سانفرانسیسکو بیست برابر شده است و در آلمان گادولینیوم در نوشابههای ساخته شده از آب شیر قابل تشخیص است.