به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صبح گفتگو رادیو گفتگو با موضوع گازگرفتگی میزبان مجتبی خالدی مدیر روابط عمومی و سخنگوی سازمان اورژانس کشور ودکتر جواد نوفرستی مدیر عامل انجمن جامعه ایمن و رئیس کارگروه ملی پیشگیری از مرگ‌های خاموش بود.

سوال: آقای خالدی بفرمایید که آخرین آمار‌هایی که شما دارید از میزان گازگرفتگی در کشور چقدر است؟
خالدی: از ابتدای مهرماه که هوا رو به سردی می‌رود طبیعتا یکی از مواردی که بسیار اتفاق می‌افتد بحث مسمومیت باگاز مونوکسید کربن است که فقط از ابتدای مهرماه تاکنون ۴۷۷۶ نفر دچار مسمومیت با گاز مونوکسید کربن شدند که ۳۱۱۵ نفر از آن توسط همکاران ما به بیمارستان منتقل شدند و باید عرض کنم متاسفانه ۲۷۱ نفر تا این لحظه با تشخیص اولیه‌ی مرگ ناشی از مسمومیت مونوکسید کربن فوت کردند که نسبت به همین مدت در سال گذشته نزدیک به ۳۲ درصد رشد داشتیم و این خودش نگران کننده است با توجه به این که هنوز در بسیاری از شهر‌ها بحث سرمای هوا جدی نشده است و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی هنوز استفاده نمی‌کنند و این خودش یک نگرانی را برای ما ایجاد کرده است از جهت این که علامت هایش خیلی ساده است، ولی ما شاهد این هستیم که باز هم مسمومیت با مونوکسید کربن اتفاق می‌افتد و مردم دچار مشکل می‌شوند. من فقط چند علامت ساده را خدمت شما عرض کنم.
مردم عزیز توجه کنند علامت هایش خیلی با علامت‌های سرماخوردگی آنفولانزایی که الان مردم گرفتارش می‌شوند خیلی شبیه است یعنی ما مثلا با یک سردرد خیلی ساده، خستگی و حتی تغییر صدا، ضعف و بیحالی و چیز‌هایی که عموما ما به آلودگی هوا ارتباطش می‌دهیم و به آنفولانزا ارتباطش می‌دهیم به راحتی می‌تواند اشتباه شود و حتی تهوع و استفراغ و درد‌های شکمی می‌توانند داشته باشند و تا به اینجایش خیلی خوب است یعنی مردم خودشان می‌توانند با اورژانس تماس بگیرند و یا به بیمارستان خودشان را برسانند، ولی متاسفانه از این جا به بعد وقتی عبور می‌کند و به کاهش سطح هوشیاری می‌رسند دیگر فرد نمی‌تواند به خودش کمک کند و مردم و اطرافیان فکر می‌کنند که ایشان دارد استراحت می‌کند و یا خسته است تلفن را جواب نمی‌دهد و باید توجه داشته باشند که در بسیاری از موارد در زمان کاهش سطح هشیاری در صورتی که زود با اورژانس تماس بگیرند می‌توانیم مریض را از مرگ حتمی نجات بدهیم، ولی بعد از آن متاسفانه دیگر در سیکلی می‌افتد که دیگر قابلیت این را نداریم که بتوانیم برای افراد به بیمارستان منتقلش کنیم.

سوال: آقای نوفرستی خدمت شما باشیم اقای خالدی آمار باید گفت تلخی را دادند که تقریبا ۳۲ درصد نسبت به دوره مشابه سال گذشته ما افزایش فوتی‌های ناشی از گاز گرفتگی را داشتیم با توجه به مسئولیتی که جنابعالی دارید پیشگیری از مرگ‌های خاموش، چه باید کرد؟ طی سال‌های اخیر خیلی در این باره صحبت شده، هم مجموعه‌ای که جنابعالی مسئولیتش را دارید هم اورژانس و هم آتش نشانی خیلی تذکرات دادند، ولی باز هم شاهد این آمارتلخ هستیم.
نوفرستی: بله استفاده کردم، واقعیت این است که آمار نهایی که توسط پزشکی قانونی بیاید از این هم درصد بالاتر هم باشد متاسفانه افزایش حوادث گازگرفتگی ومتاسفانه اگر از این مرحله به بعد منجر به مرگ خاموش شود رابطه مستقیم با سرمای هوا دارد. طبیعتا هر سال تقریبا در دیماه یا زمانی که آذر سردتر است بین این یکی دو ماه بالاترین آمار فوت ناشی از گازگرفتگی را در همین ماه‌ها داریم و به نظر می‌رسد که آمار پزشکی قانونی که معمولا با ۳۰-۳۵ روز فاصله تا آمار کشوری جمع بندی شود یا آن مصدوم یا بیماری که به بیمارستان مراجعه می‌کند تا یک ماه صبر کنند ببینند این به زندگی بر می‌گردد یا نه.
آمار را نهایی می‌کنند، ولی مطمئنا در دیماه امسال آمار تکان دهنده‌ای خواهیم داشت که فکر می‌کنم متاسفانه البته قاطعانه از سال ۹۶ به این موقع رکورد بی سابقه‌ای خواهد بود و این بسیار تلخ است و نشان می‌دهد که هم کم توجهی به پیام‌های آموزشی که از رسانه‌های مختلف توسط دستگاه‌های مختلف داده می‌شود کم است، ولی یکسری اقدامات و یکسری نواقص ریشه‌ای که در ساختمان‌ها و تجهیزات دودکش‌ها و وسایل و مواردی است که همچنان پابرجا هست و ما هر سال این حوادث تلخ را خواهیم داشت. هر چند نسبت به رکورد سال ۸۶ ما هنوز آمار پایین تری داریم خوب است، ولی بهرحال هر یک فوت هم تلخ است و نگران کننده است. آماری که اخیرا هم هر روز چند حادثه تلخ در اقصی نقاط کشور می‌شنویم خیلی تلخ است. علت اصلی که وجود دارد که شاید عاملی که معمولا ما یک افزایش جهشی در اول فصل سرما در آبانماه همیشه داریم، یک اوج گیری مجدد در دیماه با اولین برف و سرمای شدید؛ علت آن اولی که در آبانماه مشخص است بخاری‌ها را افراد راه اندازی می‌کنند سیستم‌های گرمایشی شان را راه اندازی می‌کنند و دودکش‌ها را چک نمیکنند خیلی موضوع ساده‌ای که هر سال هم تکرار می‌کنیم آن داستان لانه کردن پرنده‌ها و زباله ریختن در لوله و مسدود شدنش برای همه ما آشنا است. در اولین برف و سرما که یک ماه امسال در دیماه تقریبا در ۲۷ استان کشور شاهدش بودیم هر چند خدا را شاکریم که این نعمت الهی برای کشورما آمده، ولی بهرحال این حوادث تلخ را داریم اتفاقی که می‌افتد این است که مردم بخاطر این که از سوز و سرما رها پیدا کنند تمام درز‌های ورودی هوای تازه به خانه را می‌گیرند در حالی که همیشه گفته می‌شود که همیشه تمام درز‌ها را نبندید آن دریچه تهویه هوای پیش بینی شده را نبندید، چون وسایل حرارتی در خانه شما بخاری است، آبگرمکن است و پکیج معمولی است این هم دارد اکسیژن خانه را مصرف می‌کند معمولا شاهد هستیم که به جد تمام درز و پنجره‌ها را با چسب و درزبند و حتی زیر درب‌ها را ممکن است با نایلون و همه را می‌بندند و ورود هوای تازه به خانه مختل می‌شود و متاسفانه مکش معکوس دودکش‌ها و عدم کارکرد دودکش‌ها اتفاق می‌افتد این یک عامل اصلی.
عامل دوم بسیاری از دودکش‌های رها شده در نمای ساختمان‌ها که عایقی هم ندارند و بالای پشت بام هم نرفتند در سرمای شدید دیگر آن کارکرد خودشان را از دست می‌دهند محصولات احتراق، دود وسیله حرارتی به سرعت سرد می‌شود و پس می‌زند و حوادث تلخ گازگرفتگی اتفاق می‌افتد متاسفانه در حوادث اخیر موضوعاتی که داشتیم سه نفر، پنج نفر و خانواده جمعی متاسفانه قربانی این حادثه تلخ می‌شوند.

سوال: آقای خالدی توصیه‌های شما را بشنویم
خالدی: من فقط خواهشم این است که با توجه به این که ما الان مثلا در یک مدرسه‌ای در اردبیل ۶۱ دانش آموز دچار مسمومیت گاز مونوکسید کربن شدند، پس این می‌تواند در مدارس، ادارات اتفاق بیفتد اولا این‌هایی که جا‌هایی که دسته جمعی است مسئولین یک مقداری بیشتر دقت کنند این‌ها را چک کنند، شاید ما مثلا در مهر چک بکنیم مثلا دودکش را، ولی دیگر بعد از آن دیگر این کار را انجام نمی‌دهیم و متاسفانه حادثه‌هایی که اتفاق می‌افتد این را هر چند روز یک بار چک کنند.
اگر کسی دچار مسمومیت گا زمونوکسید کربن شد من چند خواهش از مردم عزیزمان دارم نکته اول این که حتما بالافاصله وسیله گرمایشی را خاموش کنند اگر شک کردند به گاز مونوکسید کربن و بعد بیمار را از آن محل خارج کنند و در و پنجره‌ها را باز کنند و چیزی ندهند مریض بخورد و سریعا با اورژانس تماس بگیرند و آدرس دقیق مهم‌ترین رکن برای رسیدن به صحنه حادثه توسط عوامل اورژانس هست و در صورتی که هیچگونه علائم تنفسی فرد نداشت، حتما این را به اطلاع کارشناسان اورژانس در همان تماس تلفنی اول برسانند که راهنمایی شان کنند که چگونه کار انجام بدهند که بتوانیم مریض را احیا کنیم.

سوال: آقای نوفرستی توصیه‌های شما را هم بشنویم
 نوفرستی: متشکرم از اشاره به پرداختن موضوعی که آقای خالدی عزیز اشاره کردند بله بخصوص ساختمان مان حتی اگر موتورخانه مرکزی داریم تصور نکنیم که در امانیم همین مدرسه با سیستم حرارتی مرکزی، متاسفانه ممکن است اجرای موتورخانه و جانمایی موتورخانه، مسیر عبور دودکش‌ها در ساختمان‌ها هم زیاد داشتیم از دیوار اتاق‌ها یا مسیری که وجود دارد که اگر این موتورخانه زیرش به مشکل بخورد و دود پس می‌زند از طریق راهرو‌ها، رایزن‌ها به تمام طبقات می‌آید پس همه جانشان در خطر است مراقب باشید و به تاکیدی که اشاره کردند که اول فصل هم دود کش‌ها را چک کردید کافی نیست هفته‌ای یک بار دودکش را چک کنید شاید کلاهک افتاده باشد و ... دودکش و تهویه هوا رمز نجات است حتما به این موضوعات توجه کنیم، همان نکته‌ای که اشاره کردند روی بحث علائم آن، معمولا یک نکته‌ای هم گفته میشود که اگر در خانه دچار یک علائمی شبیه آنفولانزا و سرماخوردگی دارید دسته جمعی بیشتر شک کنید اگر یک دفعه علائم خستگی، کرختی و بیحالی دارید احساس کنید که ممکن است که کل خانواده در معرض گازگرفتگی هستند و اولیه توصیه‌ای که می‌شود این که اول قبل از هر اقدامی، چون نجات دهنده آنجا سطح اکسیژن است اولین کاری که انجام می‌دهند، چون ممکن است بعضا اتفاق افتاده، حوادثی که فرد تا با جایی تماس بگیرد و دری را باز کند دیگر اجل مهلت نداده و دیگر آن چند ثانیه جان فرد را گرفته، اولین کاری که انجام می‌دهند اگر چند نفر هستند با تقسیم کار فوری، اولین کار باز کردن در و پنجره که هوا سریع جریان پیدا کنند بعد بروند سراغ موضوعات دیگر که تماس تلفنی با اورژانس یا قطع سیستم بخاری و یا دیگر کار‌ها، اولین موضوع بحث اکسیژن است شاید لازم به یادآوری است که شاید ما واحد اندازه گیری اکسیژن را می‌گوییم درصد، شاید درصد برای همه شنوندگان هم آشنا باشد، اما گاز مونوکسید کربن آنقدر خطرناک است که واحد اندازه گیری اش درصد نیست یعنی چند تا از صد تا، در میلیون است یعنی آنقدر این را ریزش کردند که ... این عدد در حد دویست در میلیون باشد دیگر علائم اولیه بروز می‌کند و متاسفانه روی ۸۰۰-۹۰۰ اگر در تایم نیم ساعته و متاسفانه بالای هزار و دویست پی پی ام در عرض دو سه دقیقه قربانی می‌گیرد پس بسیار مراقب باشیم دودکش و تهویه هوا را جدی بگیریم، دودکش ایمن مطمئن باشیم که دودکش مکش مناسبی دارد مثل همیشه مثال‌هایی که گفته می‌شده که بخاری مان را قبل از خواب دودکش را چک کنیم شعله را چک کنیم که بدسوزی نداشته باشد و مطمئن باشیم از سلامت و مکش دودکش و بعد تهویه هوا که انشاالله دچار گازگرفتگی نشویم.