به گزارش خبرگزاری برنا در اصفهان و به نقل از دانشگاه صنعتی اصفهان، حسین سالار آملی قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل و رییس مرکز همکاری‌های علمی بین المللی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با ابلاغ حکمی دانشگاه صنعتی اصفهان را به عنوان مرجع ملی همکاری ایران با طرح بین المللی سزامی (SESAME) معرفی کرد.

طرح سزامی (SESAME) به معنی "تابش سینکروترون برای تحقیقات علوم کاربردی و به کارگیری آن در خاورمیانه" و نخستین مرکز تحقیقاتی با سرمایه‌گذاری علمی و فنی مشترک بین‌المللی برای تأسیس و استفاده از یک دستگاه سینکروترون در خاورمیانه است که با همکاری چند کشور اروپایی، امریکایی و آسیایی و با هدف توسعه فناوری ساخت شتابگر سینکروترون و کاربرد‌های آن در این منطقه ایجاد شد.

سینکروترون (synchrotron) نوعی از شتاب دهنده ذرات به شکل یک حلقه دایره‌ای است که با کمک میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی، تابش الکترومغناطیسی تولید می‌کند؛ تابش سینکروترن یک امکان توانمند برای مطالعه ساختمان مولکولی و تغییرات شکل و ترکیبات سلولی هنگام واکنش‌های شیمیایی است که در زمینه‌های مختلف تحقیقاتی و کاربردی در فیزیک، پزشکی، صنعت، زیست‌شناسی و باستان‌شناسی کاربرد دارد.

بر اساس این گزارش، مرکز بین‌المللی تابش سینکروترون برای علوم تجربی و کاربرد‌ها در خاورمیانه (سزامی) با مدل مشابهی از آزمایش سِرن (CERN) در اروپا، در سال ۲۰۰۲ و تحت نظر یونسکو آغاز به کارکرد و از سال ۲۰۰۳ به بعد به عنوان یک مؤسسه مستقل بین المللی به کار خود ادامه داد.

به گفته رییس دانشگاه صنعتی اصفهان، مرجعیت ملی همکاری ایران با طرح بین المللی سزامی (SESAME) سومین مأموریت ملی بین المللی پس از مرجعیت ملی همکاری با طرح جهانی سرن (CERN) و تاسیس میز تبادلات علمی ایران و سوئیس است که به این مرکز واگذار شد.

سید مهدی ابطحی با اشاره به اینکه ایران از اعضای مؤسس طرح سزامی در سال ۱۹۹۹ میلادی و از مهمترین کشور‌های نامزد مکان نصب آن بود، خاطرنشان کرد: مکان اجرای این طرح در نهایت در کشور اردن ایجاد و ایران در سال ۲۰۰۷ میلادی با تصویب مجلس شورای اسلامی به این طرح بین المللی ملحق شد.

وی اظهار داشت: این دانشگاه به عنوان مسئول تشکیل کارگروه ملی همکاری با سزامی، پیگیر تجمیع توانمندی‌های ملی در این بخش خواهد بود و بدین منظور بهره گیری از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های کلیه محققان، فناوران و مراکز علمی و تحقیقاتی کشور در این عرصه مهم بین المللی در اعتلای علمی و فناوری کشور مؤثر است.

سزامی، طرحی منطقه‌ای است که در سال ۱۳۷۸ توسط سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) پایه‌گذاری و سپس در سال ۱۳۸۲ به یک مرکز مستقل تبدیل شد.

این مرکز در صورت پیشرفت طرح در آینده می‌تواند به عنوان اولین مرکز تولیدکننده نور سینکروترون برای تحقیقات و آزمایش‌های علمی در خاورمیانه به مرکز پایه علوم و صنعت شتابدهنده تبدیل شود؛ محل استقرار ماشین سینکروترون در اردن است.