به گزارش خبرگزاری صدا وسیما ، نگارنده این کتاب در بیش از سه دهه در مناطق مختلف خوانسار و شهرستانهای اطراف و عمدتا زاگرس مرکزی به مطالعه میدانی پرداخته و خوشبختانه اطلاعات و اسناد موثقی را در زمینههای مختلف تاریخی، فرهنگی و اقتصادی این نواحی گردآوری کرده و مجهولات بسیاری را در این زمینه پاسخگو بوده است.
در جلد اول کتاب «جستارهایی از تاریخ اجتماعی خوانسار» که در ۲۷۶ صفحه منتشر شده ،خوانیم: توجه به تاریخ اجتماعی جوامع کوچک تلاشی است در جهت حفظ و نگهداری هویت اجتماعی، سنتهای کهن و منابع (کتبی و شفاهی) که رو به فراموشی است.
واقع شدن خوانسار در دامنه رشته کوههای داخلی زاگرس و جریان رودخانه، چشمهها و قنوات متعدد در این شهر و شیب عمومی زمین موجب هدایت جریان آبها به سمت گلپایگان شده و به طبع آن، بخشی از آب مورد نیاز برخی از روستاهای گلپایگان همچون «امیریه»، «وانشان»، «نیوان» و «حسنآباد» مستقیم یا غیر مستقیم از آب رودخانه تامین و عبور آن در مجاورت قنوات روستاهای فوق موجب تقویت سفرههای زیرزمینی آنها شده است.
شهرستانهای خوانسار و گلپایگان از جمله نواحی کهن و با سابقه در استان اصفهان هستند که در مجاور یکدیگر واقع و علاوه بر وجوه مشترک تاریخی و مذهبی از جهات بسیاری با یکدیگر مشترکات فراوان دارند.
در فصل اول کتاب وقفنامه آب ۹ روز ۳ روزه خوانسار و گلپایگان، در فصل دوم سالهای مجاعه (قحطی و گرسنگی) و فصل سوم خاندان صدرالمشایخ خوانسار بررسی شدهاند. قصیده وطنیه، جمعیت خوانساریهای مرکز، بازخوانی یک پیمان در اجرای عدالت در سنه ۱۳۲۳ ه ق، کنگره بزرگداشت محققان خوانساری «آقا حسین خوانساری ۱۰۹۸ – ۱۰۱۶ ه) و مدرسه مریم بیگم صفوی (دارالعلم خوانسار) عناوین فصلهای پنجم تا دهم کتاب است.
افتخارالاطباء، بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور، خاندان محمودی خوانساری و دبیرستان دریانی خوانسار فصلهای پایانی کتاب را تشکیل میدهند.
همیشه تاریخ اجتماعی جوامع با سرنوشت حاکمان و حکومتگران پیوند نداشته و مسائل کوچک و بزرگ زندگی اجتماعی انسانها در قالبهایی همچون مطالعه سابقه قومی، نژادی، خاطرهنویسی، شجرهنویسی، تکامل فرهنگی از جمله مسائلی است که جذابیت خاص خود را داشته و دارد؛ و انتقال آن به نسلهای آینده از جمله مسائلی است که میتواند به پیوند گذشته و حال جوامع از نظر اجتماعی بیانجامد.