چاقی خطر ابتلا به دیابت و فشار خون را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد که این شرایط با بیماری قلبی همراه است. گرچه این دو کلمه چاقی و دیابت همواره در کنار هم ذکر شده اند اما هرکدام تاثیرات متفاوتی بر روی بدن می گذارند. چاقی و دیابت دو بیماری خطرناک برای انسان می باشند. در ادامه در سایت پارس نیوز مقاله ای درباره چاقی و دیابت تهیه نموده ایم.
افراد با BMI بالای ۳۰ احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲، ۸۰ برابر بیشتر از افراد با BMI زیر ۲۲ است. اگر با دقت بیشتری نگاه کنیم، لزوماً خود وزن باعث ابتلا به دیابت نمیشود بلکه مکانی است که در بدن ذخیره میشود. چربی بدن را میتوان براساس دو مکان طبقه بندی کرد احشایی یا زیر جلدی.
چربی احشایی نوعی چربی است که خطر ابتلا به مشکلات جدی سلامتی مانند دیابت را افزایش میدهد. گرچه چربی زیر جلدی به طور کلی خطرناک نیست، اما وقتی نوبت به ناحیه شکم میرسد، هر دو نوع چربی وجود دارد، بنابراین وقتی شکم در حال بزرگ شدن باشد، میتواند نشانه افزایش یک یا هر دو نوع چربی در ناحیه معده باشد و باعث افزایش خطر دیابت در شما شود.
افرادی که چربی بیش از حد شکمی دارند بسیار مستعد ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند زیرا سلولهای چربی شکمی مواد شیمیایی التهابی آزاد میکنند که توانایی بدن در ترکیب و استفاده از انسولین را کاهش میدهد.
چاقی به شرایطی می گویند که به قدری چربی در نواحی مختلف بدن انباشته شده است که سلامت عمومی فرد را به خطر می اندازد. چاقی با اضافه وزن فرق می کند. ممکن است اضافه وزن بر اثر ماهیچه ها، عضلات، استخوان بندی یا میزان آب بدن بروز کند.
اگر وزن ایده آل نسبت به قد خود را محاسبه کنید و وزن فعلی شما 20 درصد بیشتر از این مقدار باشد شما جزو دسته بندی چاق در نظر گرفته می شوید. برای اینکه از مقدار وزن ایده آل و چربی های موجود در بدن خود اطلاع داشته باشید بهترین روش، انجام تست آنالیز بدن و محاسبه BMI می باشد.
معمولا افراد چاق BMI بالاتر از 30 دارند. همواره به این نکته توجه داشته باشید که لزوما چاقی به معنای ناسالم بودن نیست. اما باید پیشگیری های لازم انجام شود.
افرادی که چاق هستند مبتلا به دیابت نوع 2 می شوند که به عنوان مقاومت انسولین شناخته می شود. به این معنی که سطح قند خون به طور مداوم بالا باشد.
انسولین به سلول ها اجازه می دهد که از قند برای تولید انرژی استفاده کنند. هنگامی که بدن به انسولین مقاومت نشان می دهد سلول ها نمی توانند قند را به انرژی تبدیل کنند و میزان قند موجود در خون بالا می رود. همین اتفاق التهاب سلول ها را افزایش داده و منجر به بیماری قلبی می گردد.
دیابت به عنوان یک بیماری مزمن متابولیسم بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. دیابت نوع 1 بیشتر در کودکان مشاهده می شود.
اما گاهی اوقات در گروه های سنی بزرگسالان نیز دیده می شود. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 ظاهر چاقی ندارند. گسترش روند چاقی در بین افراد، ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.
با اصلاح برنامه غذایی و تنظیم عملکرد هورمون ها می توان علائم مبتلایان به دیابت را درمان نمود.
یکی از رابطه های چاقی ودیابت اینگونه هست که هنگامی فردی مستعد ابتلا به دیابت باشد و اضافه وزن پیدا کند، سلول های بدن حساسیت خود را نسبت به انسولین آزاد شده از پانکراس از دست می دهند.
سلول های چربی نسبت به سلول های ماهیچه ای بیشتر در برابر انسولین مقاومت می کنند. به همین دلیل برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ورزش کردن و عضله سازی ضروری است.
بنابراین زندگی کم تحرک و بدون فعالیت باعث افزایش تعداد سلول های چربی در نواحی مختلف بدن می شود و خطر دیابت هم بیشتر می شود.
این ممکن است سوالی باشد که ذهن شما را نیز درگیر کرده باشد. دیابت بسته به نوع آن، عوارض متفاوتی دارد. یکی از این عوارض آن، اضافه وزن و چاقی است. البته در مواردی دیابت سبب کاهش وزن هم میشود.
رعایت رژیم غذایی سالم تحت نظر پزشک متخصص تغذیه در روند کنترل بیماری دیابت بسیار تاثیرگذار است. سعی کنید مقدار چربی را از وعده های غذایی خود کاهش دهید.
کسانی که در بین اعضای خانواده خود افراد مبتلا به دیابت وجود دارد بیشتر از دیگران در معرض درگیری با این بیماری قرار دارند. بنابراین باید مراقب وزن و رژیم غذایی خود باشند.
با افزایش سن خطر ابتلا به چاقی و دیابت بالا می رود. حتی اگر فرد مسن چاق هم نباشد باید تغذیه خود را کنترل کند تا از دیابت، فشار خون، مشکلات قلبی و بیماری های دیگر جلوگیری شود.
این دو عامل از مشخصات اولیه بسیاری از بیماری های خطرناک هستند. همچنین دو عنصر اصلی سندروم متابولیک می باشند. سندروم متابولیک خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.
داروهای متعددی برای درمان دیابت، مقاومت به انسولین و چاقی وجود دارد.، متفورمین یکی از داروهای مفید در کاهش خطر دیابت نوع ۲ در بیماران با مقاومت به انسولین است. متفورمین در افراد مبتلا به چاقی با اختلال در تحمل گلوکز میزان پیشرفت به دیابت را کاهش میدهد.
افراد مبتلا به دیابت برای کاهش وزن میتوانند از راهکارهای زیر استفاده کنند:
سازمان بهداشت جهانی به بزرگسالان ۱۸ تا ۶۴ سال مبتلا به دیابت، انجام حرکات ورزشی ملایم به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته را توصیه میکند.
به هیچ وجه دوز انسولین تجویز شده خود را کاهش ندهید. بعضی از افراد برای کاهش وزن، دوز انسولین خود را پایین میآورند. انسولین را طبق دستور و نظر پزشک تزریق کرده و دوز آن را کم نکنید، زیرا سبب تجمع گلوکز در خون و افزایش قند خون میشود. همچنین شما را دچار مشکلات پیچیده دیابتی میکند.
چاق شدن افراد مستعد به دیابت سبب افزایش سطح اسیدهای چرب و التهابات در بدن میشود. این اتفاق باعث میشود بدن علیه انسولین مقاومت نشان دهد. مقاومت علیه انسولین، به بیماری دیابت نوع ۲ میانجامد.
بیماری دیابت نوع ۲ از شایعترین نوع دیابت است که تقریبا ۹۰ درصد افراد دیابتی را در بر میگیرد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ میتوانند مقداری از انسولین خود را تولید کنند، اما این میزان معمولا کافی نیست.
سلولهای بدن در اثر چاقی، دیگر به انسولین ساخته شده در بدن جواب نمیدهند و بدن در برابر انسولین مقاوم میشود. در این شرایط گلوکز جذب سلولهای بدن نمیشود و در خون انباشته میشود. افزایش قند خون نتیجه تجمع گلوکز است.
بیماران با قند خون بالا معمولا دچار کم آبی، تشنگی زیاد، تکرر ادرار، گرسنگی شدید و خستگی مفرط ناشی از کم آبی میشوند.
اگر بیماری دیابت درمان نشود یا به درستی درمان نشود، میتواند باعث بروز مشکلات در بینایی، آسیب به عصبها، عفونتها، مشکلات قلبی، قند خون بالا، مشکلات مغزی و سکته شود.
به دلیل اینکه رابطه قوی بین چاقی مفرط و دیابت نوع ۲ وجود دارد، درمان دیابت نوع ۲ بیشتر بر کاهش وزن، تغذیه سالم و انجام تحرکات ورزشی متمرکز است. البته در بعضی از موارد استفاده از داروهایی مثل انسولین برای متعادل نگه داشتن قند خون و افزایش اثر بخشی الزامی است.
ارتباط بین چاقی و دیابت به دو مورد ختم میشود؛ افراد دیابتی که بر اثر داروها و دریافت انسولین چاق میشوند و افراد مستعد دیابت که با داشتن اضافه وزن قدم به قدم به دیابت نزدیکتر میشوند.
اما چاق شدن دیابتی ها با داشتن رژیم غذایی سالم و مناسب و سالم قابل کنترل است و برای کاهش وزن، فعالیت ورزشی بیشتری را میتوان در روز انجام داد. کاهش وزن در افراد مبتلا به دیابت سبب کاهش مقاومت بدن آنها به انسولین میشود و سلامتی آنها را تضمین میکند.
در نهایت به هر دو گروه از افراد توصیه میشود به پزشک متخصص مراجعه کرده و دستورات او را عمل کنند. پزشک با تجویز آزمایش خون، قند خون آنها را اندازه میگیرد و با توجه به شرایط هر دو گروه بهترین راهکار را پیشنهاد میدهد.