به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه بهارستان رادیو اقتصاد با حضور ابوالفضل ابوترابی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس به موضوع طرح جدید نمایندگان مجلس برای ساماندهی و ادغام حساب‌ها و کارت‌های بانکی افراد پرداخت.
مجری: از اهمیت این وضعیت حساب‌ها و ساماندهی حساب‌ها و کارت‌های بانکی افراد بفرمایید و این که وضعیت فعلی چه مشکلی برای سیستم بانکی کشور ایجاد کرده که نمایندگان را بر آن داشته که این وضعیت طرح جدید و ساماندهی را بخواهند شکل بدهند.
ابوترابی: در مجموع سه تا کانون بسیار بزرگی داریم که در کشور برای بحث پولشویی استفاده می‌شود. گام اولی که خداوند لطف کرد دوره قبل طرحی دادند و تبدیل به قانون شد چک‌های حامل بود که در حکم پولشویی دادند که الحمدالله با قانون اخیر چک، چون چک حامل کلا از سیستم اقتصادی مملکت حذف شد دیگر با چک پولشویی امکان پذیرنیست. چون در سامانه دقیقا مشخص است که چه کسی چک صادر می‌کند و برای چه کسی و چک حامل هم کلا حذف شد.
گام دوم قولنامه‌های عادی است قولنامه‌های عادی آن‌هایی که خلافکارند می‌توانند بیایند پول خلافشان را، چون جایی ثبت نمی‌شود بدهند فرض بگیرید صد هکتار با چندتا چاه موتور و یا یک کشتی، یک مغازه ای، یک منزلی و یا یک ماشین گرانقیمتی بخرند صرف یک قولنامه‌ای و این هم ثبت نمی‌شود؛ که این هم طرحش را دادیم و الان بار چهارم است که بین شورای نگهبان و مجلس می‌رود و می‌آید که تمام این‌ها در سامانه برود و به صورت سند رسمی باشد که مشخص باشد یا از این ابطال قولنامه‌های عادی یعنی قولنامه عادی بعد از این قانون دیگر در مملکت ما ...
مجری: یعنی مثل چک حامل که ما در نظام بانکی کشور نمی‌بینیم قولنامه عادی هم دیگر نمی‌بینیم؟
ابوترابی: بله دقیقا. نکته سوم که بیشترین پولشویی وانواع و اقسام جرایم از جمله دادن حساب اجاره‌ای دارد الان انجام می‌شود تعدد داشتن ۳۱ حساب، هر ایرانی می‌تواند در هر ایرانی یک حساب داشته باشد یعنی من الان ۳۱ بانک داریم یعنی یک شخص می‌تواند یک حساب در بانک‌های مختلف به علاوه ۳۱ کارت بانکی داشته باشد چه اتفاقی می‌افتد؟ ما الان به صورت غیررسمی پیش بینی می‌شود بین ۵ تا ۶ میلیون اتباع خارجی داریم که این‌ها رفتند حساب‌های بقیه ایرانی‌ها را گرفتند و دارند با حساب شان و کارت شان کار می‌کنند و یک اجاره‌ای هم می‌دهند به صاحب آن کارت اصلا شده درآمد برای بعضی‌ها به علاوه بعضی‌ها هم بدهکار بودند یا بابت مسائل خانواده مثل نفقه و مهریه و یا بدهکارند بابت رای دادگاه بابت بدهی‌های مختلف؛ حساب هایشان بسته است، اما براحتی می‌روند از رفیق شان و یا از کس دیگر کارت بانکی اش را می‌گیرند، چون کارت بانکی می‌تواند تا ۳۱ عدد داشته باشد و یک اجاره‌ای هم به رفیق شان بابت کارت بانکی می‌دهند و امور بانکی شان را انجام می‌دهند به این اصطلاحا می‌گویند اجاره حساب؛ الان در ایران خیلی متداول شده است نباید فراموش کنیم حدود ۵۰۰ میلیون الان کارت بانکی دست مردم ایران داریم می‌آیند میانگین از یک کودکی که تازه متولد شده تا یک آدم پیرمرد و یا پیرزن مسن در روستا‌ها میانگین همه ایرانی‌ها هفت تا کارت بانکی دارند معنی اش این است این چه می‌شود پس شما دارید با کارت بانکی پولشویی می‌کنید حساب‌های اجاره‌ای می‌دهید برای خلافکار‌ها.
مجری: خیلی از مفاسد اقتصادی که کشف شد از این مدل کارت‌ها استفاده شده بود.
ابوترابی: اصلا دیگر غیر از این دیگر چاره‌ای ندارند، چون در بستر کارت است و پول کاغذی به آن شکل نیست و فساد‌هایی مثل قمار و خرید و فروش مواد مخدر همه در بستر همین کارت‌های بانکی است و مبادلاتشان در بستر این کارت‌های بانکی است یک کار ساده این است که ما بیاییم از این به بعد همه ایرانی‌ها همه حساب‌های بانکی شان می‌رود در یک کارت که در این کارت عکس افراد نام خانوادگی و کد ملی اش هم درج شده است یک چیزی شبیه کارت ملی که فقط در بانک‌ها .. که فقط در بانک‌ها قابل برداشت پول است؛ یعنی همه آن هفت کارتی که میانگین همه ایرانی‌ها دارند تبدیل می‌شود به یک کارتی که عکس و مشخصاتش هم رویش است و وقتی یک نفر یک کارت داشته باشد که خودش برای نیاز روزانه به هر جایی می‌رود کارت بانکی اش همراهش باشد طبیعتا دیگر این کارتش را به کس دیگر نمی‌دهد.
مجری: یعنی شما همه حساب‌ها را متمرکز می‌کنید در یک کارت؟
ابوترابی: نه حساب‌های بانکی کامل سر جای خودش هست.
مجری: نه وسیله استفاده و خریدش می‌شود یک کارت همه با هم.
ابوترابی: احسنت کارت هایشان فقط فیزیک شان و ظاهرشان می‌شود یک کارت، اما شما می‌توانید در کل ۳۱ بانک کشور یک حساب داشته باشید امروز در این بانک حساب دارید و فردا در آن بانک چک دارید خودت می‌آیی با همین کارت پولت را جابجا می‌کنید البته می‌دانید ما در ایران سه نوع برداشت پول از حساب داریم یا چک یا با موبایل و نرم افزار‌ها و اپلیکیشن‌های برنامه‌های کاربردی داخلی یا با کارت بانکی.
ما این سه مرحله را آمدیم گفتیم شما حساب‌های بانکی متعدد داشته باش ما کاری نداریم ما کاری نداریم شما حساب بانکی دارید، اما اگر خواستی خودت بروی بین این‌ها پول جابجا کنی یا با موبایلتان انجام بدهید یا با چک و یا با این یک کارتی که دارید.
مجری: الان کسی نمی‌تواند همراه بانکش را به کسی اجاره بدهد و از آن طریق کار انجام بدهد؟
شدنی نیست؟
ابوترابی: این که اولا هر قانونی بگذاریم بالاخره یک سری راه فرار دارد ما الان برای بحث همراه بانک نه. چون همراه بانک سختی اش یک کم فرق می‌کند یعنی شما باید بروید حتما برای برنامه کاربردی فضای مجازی بخواهید نصب کنید اولا باید سیم کارت به نامت باشد دوما باید شاهکار یک برنامه کامپیوتری نرم افزاری در فضای مجازی است آن شما را تعریف کند سوما بتوانی نرم افزار را نصب کنید
مجری: یک کم پروسه اش سخت می‌شود.
ابوترابی: بله برای آن هم تدبیر داریم الان، چون برنامه موضوعش این نیست ما برای آن هم تدبیر داریم و داریم راهکار پیدا می‌کنیم انشاالله در آینده اطلاع رسانی می‌کنیم
ابوترابی: فعلا متمرکز شویم روی کارت‌ها و تنظیم کارت‌های بانکی در یک کارت که بانک مرکزی صادر می‌کند من یک عقب گرد برای قانون چک بکنم ما در قانون چک قبلا هر بانکی اگر خاطرتان باشد یک دسته چک می‌داد ما آمدیم تکلیف کردیم برای اولین بار که بانک مرکزی شما از این به بعد مکلفید که برای همه ایرانی‌ها دسته چک صادر می‌کنید برای همه بانک‌ها یک دسته چک و بانک مرکزی این کار را بکند ما مثل همین را در مورد کارت‌های بانکی که الان همه بانک‌ها کارت خودشان را صادر می‌کنند می‌خواهیم تکلیف کنیم به بانک مرکزی. بانک مرکزی شما مکفید با یک فرمت آن هم عکس و مشخصات هر کسی روی کارتش مشخص و برای بقیه مردم همه کارت‌های بانکی هم جمع شود دقیقا مثل دسته چک که همه دسته چک‌های بانکی را جمع کردیم
مجری: طبق آماری هم که آمد نزدیک ۹۰ درصد زندانیان دسته چک کمتر شدند در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱.
ابوترابی: بله خدا لطف کرد ۶ سال روی قانون چک کار کردم از دور قبل نمایندگی مجلس دو دوره قبل تا حالا خدا لطف کرد این هم تبدیل به قانون شد و الان هم آمدم روی بحث عامل دوم که قولنامه است خدا لطف کرد طرحش را دادم آن هم کار بسیار بزرگی است و عامل سومی که بحث مبارزه با پولشویی است حساب‌های متعدد و کارت‌های بانکی است.
ممکن است شما سوال کنید که برای بچه که می‌خواهد یک کیکی در مدرسه بخرد یا می‌خواهد برود در تاکسی این‌ها نیاز دارد برای آن هم فکر کردیم یعنی ما همه این‌ها را فکر کردیم از چه سنی کارت بانکی مجزا به آن‌ها بدهیم، اما برداشت‌ها فرق می‌کند مثلا یک بچه ده ساله هیچ وقت نباید بتواند پول زیاد این طرف و آن طرف کند برای همین ما گفتیم طوری نیست حساب داشته باشید در هر بانکی هم که خواستید پول هم بیاورید آن هم حرفی نیست، ولی برداشتش دیگر برای آن بچه در حد متعارف است.
این یک کارگروه است که تحلیل داده دارد اصطلاحا یعنی مطالعه می‌کند میانگین برداشت‌ها چقدر است و چقدر نیاز است و به چه شکل است و بر اساس اعتبارسنجی و رتبه بندی ممکن است یک پولدار برای بچه اش بیشتر هزینه می‌کند با آن کسی که ممکن است در سال یک تومن هم به بچه اش پول توجیبی ندهد لذا این هم باید اعتبار‌های افراد متفاوت باشد که شبیه این اعتبارسنجی و رتبه بندی که برای شنونده‌ها که متوجه شوند یعنی چه یک چیزی شبیه همان دهک بندی است که یک خانوار‌های ایرانی به ده دهک تقسیم شدند و با هم متفاوتند بالاخره کسی که در شمال تهران زندگی می‌کند و مادر و پدرشان درآمد آنچنانی داشته باشند و پول توجیبی اش زیاد باشد و ممکن است یک روستایی با پول توجیبی خیلی کم باشد این‌ها تفاوت‌هایی دارد و کمی پیچیده است و این موارد اینچنینی هم که اصطلاحا می‌گویند اعتبارسنجی که در قانون چک هم این را به خوبی دیدیم عین همین هم باید در بحث کارت‌ها ببینیم و لحاظ می‌شود انشاالله.
