بی خوابی به سبب یک یا چندین مورد از دلایل زیر است: مشکل در به خواب رفتن، مشکل در حفظ خواب، زود بیدار شدن یا خوابی که باعث احیای نیروی فرد نگردد. برای تشخیص بی خوابی، این علائم باید حداقل در هر هفته ۳ شب وجود داشته باشند و مشکل خواب حداقل یک ماه تداوم داشته باشد. همه این علائم میتوانند منجر به خوابآلودگی، تمرکز ضعیف و تحریکپذیری در طول روز و ناتوانی در احساس سرحالی بعد از بیدار شدن شود. در ادامه در سایت پارس نیوز راه کارهایی برای مقابله با رفع بی خوابی مشاهده می نمایید.
معیارهای تشخیصی بی خوابی شامل مشکل در به خواب رفتن، حفظ خواب و زود بیدار شدن و ناتوانی در بازگشت به خواب است.
اختلالات خواب اینچنینی سبب اضطراب و اختلال قابل توجه در چندین حوزهی عملکردی فرد از جمله، حوزههای اجتماعی، دانشگاهی، رفتاری و شغلی میشود.
علائم بی خوابی و نشانهها طبق DSM-5 به این صورت است:
شکایت اصلی، نارضایتی از کمیت یا کیفیت به همراه یک یا چند مورد از این علائم بی خوابی زیر است:
اختلال خواب باعث پریشانی قابل توجه یا اختلال در حوزههای عملکردی اجتماعی، شغلی، تحصیلی، دانشگاهی، رفتاری یا دیگر حوزهها میشود.
به نظر میرسد که برخی شرایط بهخصوص احتمال ایجاد علل بی خوابی توسط فرد را افزایش دهد. مثالهایی از این شرایط شامل موارد زیر است:
چندین علل بی خوابی محتمل برای بیخوابی وجود دارد:
بیخوابی اپیزودیک یا موقعیتی عموماً در افرادی که به طور موقت یک یا چند مورد از موارد زیر را تجربه کنند، رخ میدهد. این نوع بیخوابی اغلب خودبهخود حل میشود.
بیخوابی مزمن پیچیدهتر اغلب ناشی از فاکتورهایی از قبیل اختلالات فیزیکی یا روانی زمینهای است. یکی از این موارد، افسردگی است که از دلایل شایع بیخوابی مزمن است. دیگر دلایل زمینهای شامل آسم، آپنهی خواب، حملات خواب، سندرم پای بیقرار، آرتروز، بیماری کلیوی، نارسایی قلبی، بیماری پارکینسون و پرکاری تیروئید است.
بیخوابی مزمن ممکن است به سبب مشکلات رفتاری، از جمله سوء مصرف کافئین، الکل، مواد دیگر، اضطراب، شیفت کاری یا دیگر رفتارهای سبک زندگی نیز باشد.
برخی رفتارها میتوانند بیخوابی را تشدید کرده یا در وهله اول باعث ایجاد آن شوند:
بیخوابی موقعیتی یا اپیزودیک، برای مثال بیخوابی ناشی از سفر هوایی، معمولا نیازی به درمان ندارند، زیرا تنها چند روز یا چند هفته طول میکشند. در این موارد، چرخهی خواب فرد ممکن است بدون رفع بی خوابی به حالت عادی برگردد.
در سایر موارد بیخوابی اپیزودیک، خوابآلودگی در طول روز و اختلالات اجرایی میتواند با قرصهای خواب کوتاهاثر درمان شوند. با این وجود، استفاده طولانی مدت از این داروها توصیه نمیشود و این داروها عوارض جانبی از جمله گیجی در طول روز و اختلال عملکردی را نیز دارند.
داروهای OTC برای درمان بیخوابی توصیه نمیشوند. این داروهای بدون نسخه شامل آنتیهیستامینها هستند که باعث عوارض جانبی همچون خوابآلودگی یا گیجی در طول روز میشوند.
برخی تکنیکهای رفتاری که میتوانند بیخوابی را تسکین دهند، شامل آرامش درمانی، محدودیت خواب، اصلاح خواب و رواندرمانی هستند.