علت سوت کشیدن گوش را می دانید؟ گاهی اوقات پیش می آید که صدایی شبیه به صدای سوت یا زنگ در گوشتان احساس می کنید. اما واقعا چه عوامل باعث ایجاد این صدای ناخوشایند در گوش می شوند؟ در این مقاله از پارس نیوز به بررسی این عوامل پرداخته و راه های درمان آن را پیش رویتان می گذاریم.
وزوز گوش به شنیدن صدایی آزاردهنده در یک یا هر دو گوش گفته می‌شود که منبع خارجی ندارد و فرکانس‌های متفاوتی مانند زنگ زدن، صدای باد، غرش، سوت و … دارد. وزوز گوش گاهی کوتاه مدت بوده و سریعا برطرف می‌شود، اما برخی مواقع نیز تداوم دارد و باعث اختلال زندگی فرد می‌شود و نشانه‌ای از یک بیماری است.
جرم گوش آلودگی‌ها را به دام می‌اندازد و از مجرای گوش محافظت می‌کند. اما اگر جرم گوش انباشته شود می‌تواند به پرده گوش آسیب بزند و موجب کاهش شنوایی و شنیده شدن سوت در گوش شود.
در هر بخش مسیر سیستم شنوایی، اگر اختلالاتی مانند عفونت گوش به وجود آید باعث شنیده شدن صدای سوت یا وز وز در گوش خواهد شد.
سیستم شنوایی انسان از گوش خارجی، میانی و داخلی تشکیل شده است و در هرجای مسیر سیستم شنوایی اختلالاتی مانند سخت شدن پرده و استخوان‌های گوش به وجود آید باعث شنیده شدن صدای سوت یا وز وز در گوش خواهد شد.
شایعترین علل بروز این صدا آسیب‌های حلزون شنوایی است. کم شدن شنوایی در سنین پیری و ۶۰ سال به بالا نیز سبب وزوز و سوت کشیدن گوش می‌شود.
برخی از بیماری‌ها مانند دیابت، اختلالات تیروئید و بیماری مِنییِر موجب اختلال در گوش می‌شوند و سبب شنیده شدن وز وز گوش می‌گردند.
بعضی از فرآورده‌های دارویی نیز در ایجاد وزوز گوش یا تشدید این عارضه مؤثرند، داروهای ضد التهاب ها، آنتی بیوتیک ها، داروهای مسکن، داروهای ضد افسردگی، الکل و آسپرین از این موارد هستند.
این صدا زنگ خطری در خصوص تومورهاست که باید برای درمان به پزشک مراجعه نمود. هر توموری که به رگ‌های خونی در ناحیه‌ی سر و گردن فشار وارد کند، می‌تواند موجب وزوز گوش شود. همچنین تومور عصب شنوایی که نوعی تومور غیرسرطانی و خوش خیم است و معمولا در یک گوش بروز می‌کند و روی عصب جمجمه‌ای رشد می‌کند نیز موجب سوت کشیدن گوش می‌شود؛ توجه داشته باشید که هر سوت کشیدنی خبر از تومور نمیدهد و این مسئله تنها با عکسبرداری و بررسی‌های دقیق پزشکی ثابت می‌شود.
افزایش و کاهش فشار خون در برخی مواقع موجب شنیده شدن صدای سوت از گوش می‌شود. همچنین عوامل افزایش دهنده‌ی فشار خون مانند استرس، الکل و کافئین نیز موجب شنیده شدن صدای وزوز گوش می‌شوند.
بدخوابی و اختلالات عصبی بر سیستم شنوایی تاثیر گذار خواهد بود و باعث ایجاد صدا می‌شود.
گاهی اوقات قرار گیری در وضعیت‌های اضطراب آور موجب شنیده شدن صدای وز وز از یک گوش یا هر دو می‌شود که اگر این موقعیت تغییر نماید احتمالا سوت کشیدن گوش نیز از بین می‌رود.
آسیب‌های سر و گردن تاثیر زیادی بر روی شنوایی دارد وعملکرد گوش داخلی، اعصاب شنوایی و عملکرد‌های مغزی مرتبط با شنوایی را مختل می‌کند و سبب وز وز در گوش می‌گردد.
در برخی از موقع با افزایش سن رگ‌های خونی اصلی در مجاورت گوش میانی و داخلی خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و تجمع رسوبات کاهش می‌یابد درنتیجه موجب شنیده شدن صدای وزوز در هردو گوش می‌شود.
یکی از شایعترین علت وزوز گوش، قرار گرفتن در معرض صدای بلند است. افرادی که با وسایل یا در مکان‌های پرسروصدا کار می‌کنند، در معرض این خطر قرار می‌گیرند.
رشد غیرطبیعی استخوان گوش میانی که از ۳۰ سالگی شروع می‌شود، به از دست دادن شنوایی و وزوز گوش منجر می‌شود.
اولین قدم در درمان سوت کشیدن توی گوش، کشف علتی است که ممکن است باعث آن شود. یکی از چالش‌های موجود در ارزیابی و یافتن راه حل سوت کشیدن گوش این است که هر فردی آن را به شکل متفاوتی تجربه می‌کند.
در اغلب موارد می‌توان علت سوت کشیدن گوش را با علائم، شرح‌حال کامل و بررسی دقیق سوابق پزشکی و معاینه کامل سر و گردن پیدا کرد. با این حال پزشک برای تایید تشخیص و رد علل زمینه‌ای احتمالی، تست‌ها و آزمایش‌های مختلفی را درخواست خواهد کرد:
یکی از مواردی که پزشک در معاینه از شما درخواست خواهد کرد، تکان دادن فک، گردن، سر و اندام‌های بدن است. تغییرات احتمالی در صدایی که می‌شنوید، می‌تواند به تشخیص علت سوت کشیدن گوش کمک کند.
درمان سوت کشیدن مداوم گوش، تا حد زیادی به علت زمینه‌ای ایجاد آن بستگی دارد. در ادامه به تعدادی از روش‌های درمان سوت کشیدن گوش اشاره می‌کنیم.
درمان‌های مبتنی بر صدا، روش‌هایی هستند که باعث می‌شوند تا تحمل سوت کشیدن گوش راحت‌تر شده، و توجه شما از این صداها منحرف شود.
یکی از نشانه‌های شایع کاهش شنوایی، وزوز گوش است. با کاهش شنوایی، مغز در پردازش صداها دچار مشکل شده و در نتیجه آن علائمی مانند سوت کشیدن گوش ایجاد می‌شود. سمعک وسیله‌ای کوچک است که از یک میکروفن، تقویت کننده و یک بلندگو تشکیل شده است. سمعک باعث تقویت صداها شده و به مغز در پردازش بهتر صداها کمک می‌کند.
ممکن است متوجه شوید که علائم شما با بهتر شنیدن صداها بهتر می‌شود. در یک مطالعه مشخص شد که استفاده از سمعک، باعث بهبود سوت کشیدن گوش در 60 درصد از بیماران می‌شود.
دستگاه‌های پوشاننده صدا، ابزارهایی هستند که با تولید یک صدای دلپذیر خارجی، باعث می‌شوند تا صدای سوت کشیدن گوش کمتر آزاردهنده باشد. انواع مختلفی از این دستگاه‌ها، مانند دستگاه‌های رومیزی و دستگاه‌های کوچک داخل گوشی در دسترس هستند.
گاهی اوقات که هیچ درمانی وجود ندارد، تنها کاری که می‌توان کرد، پذیرش و یافتن راهی برای زندگی با شرایط خاص است. این در مورد سوت کشیدن گوش نیز صادق است.
رفتاردرمانی شامل روش‌هایی است که به کاهش ناراحتی و آزاری که ممکن است در اثر سوت کشیدن گوش برای شما ایجاد شود، کمک می‌کند.
سوت کشیدن گوش، با سطح بالایی از استرس عاطفی همراه است. افسردگی، اضطراب و بی‌خوابی، در افرادی که مبتلا به سوت کشیدن گوش هستند، بالاتر است.
روان‌درمانی شناختی رفتاری (CBT)، نوعی مشاوره است که به افراد مبتلا به سوت کشیدن گوش کمک می‌کند تا یاد بگیرند با این وضع بهتر زندگی کنند.
روان‌درمانی شناختی رفتاری، در ابتدا برای درمان مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب به کار می‌رفت، اما تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که این روش درمانی، می‌تواند کمک زیادی به بیماران مبتلا به سوت کشیدن گوش کند.
چندین بررسی، از جمله یک مورد مطالعه که در مجله کره‌ای Audiology Trusted Source منتشر شده است، نشان می‌دهد کهCBT می‌تواند به طور قابل توجهی باعث بهبود کیفیت زندگی در افرادی شود که از سوت کشیدن گوش رنج می‌برند.
هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند مستقیماً سوت کشیدن گوش را درمان کند، اما داروهای مختلفی وجود دارد که می‌تواند شدت آن را کمتر کرده، و تحمل این شرایط را برای شما آسان‌تر کند.
درمان سوت کشیدن گوش، اغلب نیازمند کمک گرفتن از روش‌های درمانی مختلف است. داروهای ضد اضطراب، داروهایی هستند که اغلب در کنار سایر درمان‌ها، برای کمک به بهبود سوت کشیدن گوش تجویز می‌شوند.
این داروها ممکن است به کاهش شدت علائم شما کمک کرده و در نتیجه کیفیت زندگی شما را بهبود بخشند. داروهای ضد اضطرابی مانند آلپرازولام که خاصیت خواب‌آوری دارند، می‌توانند به درمان بی‌خوابی ناشی از سوت کشیدن گوش در خواب هم کمک کنند.
داروهای ضد افسردگی از نظر نحوه کمک به کاهش علائم سوت کشیدن گوش کمی متفاوت هستند. زیرا این داروها می‌توانند در بهبود و کاهش علت و مشکل ایجاد کننده سوت کشیدن گوش نقش داشته باشند، و نه فقط در کاهش احساس و درکی که از سوت کشیدن گوش دارید.
انتقال دهنده‌های عصبی، مواد شیمیایی هستند که پیام‌های مربوط به حس‌های مختلف را از سراسر بدن به مغز منتقل می‌کنند. تعدادی از انتقال‌دهنده‌های عصبی، که در ابتلا به افسردگی نقش دارند، در انتقال پیام‌های حسی شنوایی و در نحوه درک پیام‌های صوتی هم موثر هستند.
گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) یکی از انتقال دهنده‌های عصبی است که به انتقال سیگنال‌های صوتی کمک می‌کند.
برخی از داروهای ضد افسردگی با افزایش سطح سروتونین مغز عمل می‌کنند که به نوبه خود ممکن است اثرات انتقال دهنده عصبی GABA را سرکوب کرده و علائم سوت کشیدن گوش را کاهش دهد.
طبق گفته انجمن وزوز گوش آمریکا، داروهای ضد افسردگی که معمولا برای درمان وزوز گوش استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:
اصلاح رفتارهایی مانند کنترل استرس و تغییر روش غذا خوردن، می‌تواند به بهبود سوت کشیدن گوش کمک کند. در ادامه به تعدادی از تغییرات موثر در بهبود سوت کشیدن گوش اشاره می‌کنیم.
درمان اختلالات و انسدادها: همان‌طور که گفتیم، گاهی اوقات سوت کشیدن گوش می‌تواند نشانه‌ای از مشکل در مفصل TMJ باشد. در این موارد، درمان‌های دندان‌پزشکی، به رفع مشکل شما کمک خواهند کرد.
تولید بیش از حد و تجمع جرم گوش، یکی دیگر از دلایل سوت کشیدن گوش است که می‌تواند باعث وزوز خفیف گوش شود. پزشک می‌تواند سوت کشیدن و گرفتگی گوش را به سادگی درمان کند.
اجسام خارجی که در مقابل پرده گوش قرار می‌گیرند نیز می‌توانند باعث سوت کشیدن گوش شوند. در این موارد پزشک می‌تواند وجود جسم خارجی در گوش را بررسی کند.
ورزش می‌تواند تاثیر زیادی بر سلامت و تندرستی بدن شما داشته باشد. سوت کشیدن گوش می‌تواند با موارد زیر تشدید شود:
ورزش منظم، با بهبود سلامت جسمی و روانی، به پیشگیری از این موارد کمک می‌کند.
موضع استفاده از تحریک مغناطیسی و الکتریکی مغز، برای درمان سوت کشیدن گوش، در حال بررسی است. به عنوان مثال می‌توان به تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) و تحریک عمقی مغز اشاره کرد.
اگر هریک از موارد زیر برای شما اتفاق افتاد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
بسته به علت ایجاد، گاهی نمی‌توان هیچ کاری برای پیشگیری از سوت کشیدن گوش انجام داد. با این حال می‌توان با محافظت از گوش‌ها در برابر آسیب‌های مختلف، احتمال ابتلا به سوت کشیدن گوش را کمتر کرد. رعایت موارد زیر می‌تواند در محافظت بهتر از گوش‌ها به شما کمک کند:
همان‌طور که گفتیم، یکی از دلایل سوت کشیدن گوش‌ها، ابتلا به عفونت‌های مختلف است. اگر از گوش‌گیر یا سمعک استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که همیشه آن‌ها را تمیز نگه می‌دارید. همچنین سعی کنید هیچ چیزی، حتی گوش پاکن هم در گوش خود فرو نکنید.
گاهی اوقات سوت کشیدن گوش‌ها، ناشی از استرس و اضطراب است. سعی کنید بین تفریحات و کار کردن تعادل برقرار کنید، از زندگی خود لذت ببرید و همشه زمانی از روز را برای خود اختصاص دهید.
توصیه می‌شود، که در مواجه با صداهای بلندتر از 85 دسی‌بل (به اندازه صدای جاروبرقی)، از محافظ گوش استفاده کنید. تعداد زیادی برنامه برای گوشی‌های هوشمند در دسترس هستند که می‌توانند بلندی صدای محیط را گزارش کنند.
در مراسم‌ها، جشن‌ها و سخنرانی‌ها، دور از منبع صدا و بلندگوها بنشینید.
هنگام گوش دادن به موسیقی، از طریق هندزفری یا هدفون، بلندی صدا را از سطح ایمن بیشتر نکنید. برای پیشگیری از سوت کشیدن گوش کودکان، هدفون‌ها و هندزفری‌هایی را برای آن‌ها تهیه کنید که بلندی صدای آن‌ها حداکثر 85 دسی‌بل باشد.
به گوش‌هایتان به طور منظم استراحت بدهید. اگر در محیطی پر سر و صدا هستید، یا اگر از هدفون استفاده می‌کنید، همیشه کمی وقت بگذارید و اجازه دهید گوش‌هایتان استراحت کنند.
ترک و کاهش مصرف نوشیدنی‌های الکلی و مواد دخانی در پیشگیری از سوت کشیدن گوش موثر است.
تغییراتی در زندگی روزمره و محیط اطراف‌تان ممکن است باعث شود که زندگی با وزوز گوش راحت‌تر شود. این تغییرات بهتر است با سایر درمان‌ها یا استفاده از سمعک همراه باشد.
شیوه‌هایی که ممکن است به شما کمک کند:
برخی از افراد گزارش می‌کنند که غذاها، نوشیدنی‌ها یا داروهای خاصی می‌تواند باعث بدتر شدن وزوز گوش آن‌ها شود. همه افراد با این مواد غذایی یا دارویی متاثر نمی‌شوند، بنابراین سعی کنید آن‌ها را در دفتری یادداشت کنید و از مصرف آن‌ها خودداری کنید.
برخی از این مواد غذایی یا دارویی:
سیگار کشیدن از دو طریق می‌تواند باعث بدتر شدن وزوز گوش شود. آن به جریان خون سلول‌های عصبی که شنوایی شما را کنترل می‌کنند، آسیب می‌زند. همچنین آن مانند محرک در بدن شما عمل می‌کند. آن می‌تواند باعث بلندتر شدن بلندی صدا در گوش‌های شما شود.
وزوز گوش ممکن است شما را در سکوت بیشتر ناراحت کند. بنابراین با رعایت این نکات خودتان کمتر متوجه صدای گوشتان می‌شوید:
همچنین شما می‌توانید به صداهای white-noise گوش دهید. صداهایی از قبیل امواج اقیانوس، بارش باران یا جوی آب روان.
وقتی شما برای اولین بار وزوز را تجربه می‌کنید یا زمانی که وزوز شدیدتر می‌شود، احساس اضطراب یا ناراحتی طبیعی است. اما استرس و ناراحتی ممکن است نشانه‌های وزوز گوش شما را بدتر کند.
روش‌های مختلف آرام شدن (relaxation) را امتحان کنید تا بهترین روش را برای خودتان پیدا کنید. هر 15 دقیقه آرامش عمیق می‌تواند استرس را کاهش دهد و باعث بهبودی روحی شما شود.
این روش‌ها را امتحان کنید:
در روش‌هایی که معمولا در سکوت انجام می‌شوند از قبیل مدیتیشن، نویز آرام محیط ممکن است به پوشش وزوز گوش کمک کند و تمرکز شما را بهبود بخشد و صدای وزوز گوش را کمتر کند.
