نشانه‌ها و ویژگی‌های انتفاضه جدید و چشم انداز آن

صدا و سیما چهارشنبه 16 شهریور 1401 - 17:32
هر دوی منابع فلسطینی و اسرائیلی شکل گیری انتفاضه جدید را تایید می‌کنند، اما درعین حال به تفاوت‌های آن با انتفاضه‌های اول و دوم اذعان دارند.

نشانه‌ها و ویژگی‌های انتفاضه جدید و چشم انداز آنبه گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما؛ طبق منابع فلسطینی، ازابتدای سال جاری میلادی تاکنون ۷ هزار و ۲۱۶ عملیات مقاومتی از جمله ۴۱۳ مورد عملیات تیراندازی در کرانه باختری به وقوع پیوسته است. بر پایه این آمارها، تعداد عملیات‌های مقاومتی فلسطینی‌ها در ماه ژانویه ۶۲۳ مورد از جمله ۲۸ عملیات تیراندازی، در ماه فوریه ۸۳۵ مورد از جمله ۵۲ عملیات تیراندازی، ماه مارس ۸۲۱ عملیات از جمله ۵۲ مورد تیراندازی، ماه آوریل ۱۵۱۰ مورد از جمله ۷۶ مورد عملیات تیراندازی، ماه می ۱۳۵۸ عملیات از جمله ۵۷ مورد تیراندازی، ماه ژوئن ۶۴۹ عملیات از جمله ۳۱ عملیات تیراندازی، در ماه جولای ۵۸۸ عملیات از جمله ۴۴ مورد تیراندازی، ماه اگوست هم ۸۳۲ عملیات از جمله ۷۳ مورد تیراندازی بوده است.
درمحافل رسانه‌ای و مطبوعاتی و همچنین در مراکز تصمیم گیری اسرائیلی نیزاز چند روز پیش بحث‌هایی در خصوص شکل گیری انتفاضه جدید و نحوه مقابله با آن در جریان است. آلون بن دیوید در مقاله‌ای که روزنامه صهیونیستی معاریو منتشر کرد، نوشت: " تصورمی کردیم این درگیری‌ها مانند انفجار مردمی مانند انتفاضه اول یا موج عملیات مانند انتفاضه دوم خواهد بود، اما آنچه طی چند هفته اخیر هر شب در کرانه باختری شاهد آن بوده ایم، نوع جدیدی از انتفاضه است. تصاویر حمله صد‌ها فلسطینی با آجر و بطری‌های آتش زا یا تیراندازی به طرف نیرو‌های ارتش اسرائیل دیگر فقط در جنین یا نابلس مشاهده نمی‌شود، بلکه در چند هفته اخیر ما این تصاویر را در همه شهر‌ها و روستا‌ها و حتی در قدس شاهد بوده ایم و هر یورش شبانه ارتش برای بازداشت افراد تحت تعقیب با خشونت (مقاومت) گسترده و شدید مواجه می‌شود. " درهمین حال روزنامه چپ گرای هاآرتص در گزارشی ازاحداث ۴ هزار و ۶۵۰ سلول جدید در زندان‌های این خبر داد که نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی خود را برای بگیرو ببند‌های جدید آماده می‌کند.
مهم‌ترین نکته درباره انتفاضه جدید، ویژگی‌های متفاوت آن است که تا حدودی ازانتفاضه‌های اول و دوم متمایز است.
- انتفاضه‌های اول و دوم به طور ناگهانی و به شکل انفجاری شروع شدند، اما انتفاضه جدید به صورت خزنده و بی سرو صدا شکل گرفته است. عامل شتاب و جرقه درانتفاضه اول، زیرگرفتن عمدی کارگران فلسطینی به وسیله یک کامیون صهیونیستی و در انتفاضه دوم دیدارتحریک آمیز آریل شارون از مسجد الاقصی بود، اما در انتفاضه جاری عامل شتاب و جرقه‏، نامیدی مطلق از روند سازش و امکان تشکیل دولت محدود فلسطینی و استمرار راهبرد اشغال خزنده رژیم صهیوینستی در قالب شهرک سازی است. در حالی که جناح سازشکار تصور می‌کرد که از طریق سازش به تشکیل دولت فلسطینی در محدوده کرانه باختری و نوار غزه بر اساس قطعنامه‌های ۲۴۲ و ۳۳۸ شورای امنیت دست خواهد یافت، اما رژیم صهیونیستی از مذاکرات سازش به عنوان فرصتی برای ادامه سیاست شهرک سازی استفاده کرد تا بتواند بخش‌های دیگری از اراضی فلسطینی نشین کرانه باختری را به شهرک‌های یهودی نشین تبدیل کند. در حال حاضر ۲۸۸ شهرک یهودی نشین درمناطق استراتژیک و حاصلخیز کرانه باختری احداث و بیش از نیم میلیون مهاجر صهیونیست در آن اسکان داده شده اند که این روند کماکان ادامه دارد. طبق آمار سازمان ملل از سال ۲۰۰۹ بیش از ۹ هزار واحد مسکونی فلسطینی‌ها در کرانه باختری تخریب و بیش از ۳۰ هزار فلسطینی آواره شده اند.
- انتفاضه اول از نوار غزه و انتفاضه دوم از مسجد الاقصی آغاز شد، اما برای انتفاضه جدید دقیقا نمی‌توان مکان مشخصی را تعیین کرد. با اینحال شهر جنین با توجه به ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد خود در مرکز ثقل انتفاضه جدید قراردارد. جنین زادگاه عزالدین قسام است که نخستین مبارزات ضد استعماری و ضد صهیونیستی را در سال ۱۹۳۵ شکل داد. آن چه در این میان، بر نقش و اهمیت شهرجنین در شکل دهی به مبارزات ضد اشغال حتی تا عمق اراضی اشغالی ۱۹۴۸ افزوده است، استقراراردوگاه آوارگان جنین با جمعی بالغ با بیش از ۴۰ هزار نفر و با ترکیب سنی زیر ۲۰ است که اکثر ساکنان آن ازآوارگان حیفا هستند. این اردوگاه در ۲۵ کیلومتری جنوب ناصره، ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی حیفا و ۴۳ کیلومتری شمال نابلس قرار دارد؛ لذا اردوگاه و شهر جنین نقطه به هم پیوستن راه‌های ارتباطی منتهی به حیفا، ناصره، نابلس و قدس است و از و از امکانات مواصلاتی بیشتری برخورداراست. نزدیکی به خط سبز (حدفاصل اراضی اشغالی ۱۹۴۸ و ۱۹۶۷) و دیوار نژادپرستانه حائل از دیگر ویژگی‌های جغرافیایی شهر و اردوگاه جنین است و برخورداری از این ویژگی ها، شهر و اردوگاه جنین را در مرکز ثقل مبارزات فلسطین در انتفاضه جدید قرار داده است.
- در انتفاضه اول مهمترین سلاح فلسطینی ها، سنگ و در انتفاضه دوم، عملیات‌های شهادت طلبانه بود، اما در انتفاضه سوم از سلاح گرم استفاده می‌شود و انتفاضه جدید حول مقاومت مسلحانه می‌چرخد؛ ضمن اینکه درانتفاضه‌های اول و دوم، فلسطینی‌ها فاقد قدرت بازدارندگی بودند، اما الان گروه‌های مقاومت فلسطین به توان بازدارندگی دست یافته اند و لذا می‌توانند معادله را به نفع فلسطینی‌ها تغییر دهند. دستکم دو نتیجه در این زمینه قابل تصور است: یکی کوتاه شدن زمان درگیری‌ها و جنگ‌ها و دوم کاهش تلفات فلسطینی ها. انتفاضه‌های اول و دوم چند سال به طور انجامید و درعین حال تلفات بیشتری را از فلسطینی‌ها گرفت، اما در انتفاضه جاری روند معکوس شده و این اسرائیلی‌ها هستند که بیشترین تلفات را متحمل می‌شوند. به عبارت روشنتر، زمان پایان انتفاضه‌های اول و دوم را رژیم صهیونیستی تعیین می‌کرد و تا هر زمانی که می‌خواست به آن طول می‌داد تا بتواند تلفات بیشتری از فلسطینی‌ها بگیرد، اما در انتفاضه جدید ابتکار شروع و پایان مبارزه دست گروه‌های مقاومت است.
- اسرائیل بعد از انتفاضه اول به سازش روی آورد تا از این طریق بتواند بخشی از مسئولیت خود را در مقابله با انتفاضه بر دوش به اختلافات داخلی بین فلسطینی‌ها دامن بزند و در انتفاضه دوم با حذف یاسرعرفات بازتلاش کرد از توان و ظرفیت تشکیلات خودگردان در سرکوب قیام استفاده کند، اما انتفاضه سوم در شرایطی شروع شده که اهرم سازش کاملا به شکست انجامیده و جناح سازشکار و آن دسته از فلسطینی‌ها که به حل بحران و تشکیل دولت محدود فلسطینی از طریق مذاکره امیدوار بودند به کلی مایوس و ناامید شده اند و همین امر انگیزه آن‌ها را برای مشارکت مستقیم و غیرمستقیم درانتفاضه جدید تقویت می‌کند.
دراین میان وجه اشتراک همه انتفاضه‌ها پاسخ به اقدامات و سیاست‌های توسعه طلبانه رژیم صهیونیستی است و با توجه به نقش تعیین کننده استمرار شهرک سازی‌های این رژیم در کرانه باختری و امتناع آن از تحویل این منطقه برای تشکیل دولت فلسطینی می‌توان پیش بینی کرد که انتفاضه جدید با وجود افت و خیز‌های احتمالی تا زمان برچیده شدن شهرک‌های یهودی نشین از کرانه باختری ادامه خواهد یافت وامکان دارد این شهرک‌ها در مرکز ثقل حملات موشکی گروه‌های مقاومت قرار گیرد.
احمد کاظم زاده

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.