به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، آقای، ولی جهانی افزود: در نتیجه این کاوش‌ها بقایایی از بلوک‌های ساختمانی و کارگاهی، کوره‌های ذوب آهن و مواد فرهنگی از جمله سفال و ادوات دست ساز آهنی به همراه مقدار بسیار زیادی از سرباره‌های حاصل از ذوب آهن که نشان از استحصال آهن و ساخت ادوات مختلف آهنی در این مکان دارد، مورد شناسایی قرار گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان افزود:سومین فصل از کاوش‌های باستانشناختی از تاریخ ۲۸ خرداد ۱۴۰۱ به سرپرستی مجتبی چرمچیان و برای تکمیل پرونده ثبت شهر تاریخی ماسوله در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو، از سر گرفته شد؛ یافته‌های کاوش‌های اخیربا هدف شناسایی هرچه بیشتر آثار معماری و مواد فرهنگی موجود در محوطه باستانی کهنه ماسوله اقدام به ایجاد ۴ کارگاه کاوش شد و آثار ارزشمندی متعلق به بازه زمانی اوایل قرن ۵ تا اواسط قرن ۷ هجری قمری مورد شناسایی قرار گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان گفت: در یکی از کارگاه‌های کاوش، یک فضای معماری با مساحت تقریبی ۵/۳×۵/۷ متر را مورد کاوش قرار داده که در بخش میانی آن بقایایی از یک کوره ذوب آهن متعلق به اواخر قرن ۵ تا اوایل قرن ۶ هجری قرار داشته و حکایت از انجام فرآیند ذوب سنگ آهن و استحصال آهن خالص و در نهایت ساخت ادوات آهنی در این محل دارد.
آقای جهانی با اشاره به شناسایی نحوه استحکام بخشی پی بنا‌های مکشوفه در محوطه کهنه ماسوله گفت: استفاده از همین شیوه در معماری بنا‌های موجود در ماسوله کنونی به حد اعلاء خود رسیده و با توجه به موقعیت طبیعی محل شکل گیری بافت شهر، کل دیوار‌های باربر بنا‌ها را با تراشیدن بخشی از بستر صخره‌ای کوه در آن جای می‌دادند که به آن‌ها کوه دیوار (کودیوار) گفته می‌شود و با تکیه بر بدنه کوه، تا حد زیادی به استحکام بنا‌ها کمک می‌نماید.
ماسوله با قدمتی حدود یکهزار سال، از سال ۹۰ در مسیر جهانی شدن قرار گرفت تا اینکه در سال گذشته با حضور ارزیابان یونسکو برای بررسی شرایط ثبت، و با برطرف شدن ۹۵ درصد از موانع ثبت جهانی در انتظار این رویداد است.
