خیمه‌های عزا در زرقان برافراشته شد/ روایتی از سنت تاریخی زرقانی‌ها در در روز 27 ذی‌الحجه + تصاویر

خبرگزاری تسنیم چهارشنبه 05 مرداد 1401 - 12:23
براساس سنت هر ساله در روز 27 ذی‌الحجه مردم شهر زرقان خود را برای انجام مراسم خیمه برافراشتن آماده می‌کنند، آئینی که با نوای «یا حسین»، «یا اباالفضل» و به ویژه «یا زینب» مردم شکوه خاصی دارد.

به گزارش Ø®Ø¨Ø±Ú¯Ø²Ø§Ø±ÛŒ تسنیم Ø§Ø² Ø´ÛŒØ±Ø§Ø²ØŒ ایرانیان به واسطه تمدن دیرپای خود هر رویداد و برشی از تاریخ را به فرهنگ و هنری اصیل گره می‌زنند. سوگواری اباعبدالله(ع) یکی از رویدادهایی است که با آداب و رسوم خاص در هر نقطه از کشور و استان فارس گره خورده است و در شهرستان‌ها و بخش‌های مختلف استان فارس در سوگ امام حسین (ع) آداب و رسوم زیبا و معناداری اجرا می‌شود. 

آئین‌های سنتی عزاداری استان فارس که با خیمه‌ برافراشتن مردم زرقان، حمل پرچم سرخ دارابی‎ها، چاووشی خوانی آباده‌ای‌ها و بواناتی‌ها در ابتدای محرم آغاز می‌شود در دهه محرم با عزاداری، سینه‌زنی و زنجیرزنی ادامه می‌یابد تا اینکه در روز تاسوعا و عاشورا شکل ویژه‌ای به خود می‌گیرد.

براساس سنت هر ساله Ø¯Ø± روز 27 ذی‌الحجه مردم شهر زرقان خود را برای انجام مراسم خیمه برافراشتن آماده می‌کنند، آئینی که با نوای «یا حسین»، «یا اباالفضل» و به ویژه «یا زینب» مردم شکوه خاصی دارد و طنین صدای مردم زمانی که ذکر «یا زینب» سر می‌دهند بغض در گلو می‌شکند.

این آئین در سه حسینیه قدیمی شهر زرقان در محلات امام سجاد، ولی عصر و حیدر برگزار می‌شود. مردم زرقان پس از خواندن نماز صبح به صورت دسته‌جمعی و با همراهی روحانیون شهر به سمت حسینیه محله امام سجاد می‌روند و یکی از اهالی بر بام حسینیه رفته و ساز و کرنای عزا را می‌نوازد این موسیقی محلی با مدیحه‌سرایی و ذکر اشعاری در رثای اباعبدالله (ع) و واقعه عاشورا نوعی اعلام عمومی شروع عزاداری امام حسین (ع) است.

پس از آنکه چادر در محله امام سجاد برپا شد، Ù…ردم این محله با همراهی روحانی خود به سمت محله ولی عصر می‌روند و خیمه عزای اباعبدالله(ع) را در حسینیه محله ولی عصر برپا می‌کنند. 

محله حیدر، قدیمی‌ترین محله شهر زرقان است که نام خود را از یکی از سرداران لطفعلی خان زند گرفته است، خیمه این محله نیز بزرگترین خیمه است که برای حمل و برافراشتن آن از جرثقیل کمک می‌گیرند.

معمولا پس از انجام این مراسم همه مردم به خوردن شله مخصوص زرقان می‌نشینند. این غذا از گوشت گوساله، برنج، سبزی و حبوبات درست می‌شود و از چند روز پیش بانوان زرقانی مشغول آماده و پاک کردن مواد آن می‌شوند تا اینکه در همان روز 27 ذی‌الحجه توسط مردان در حسینیه‌ها پخت شده و در میان مردم توزیع می‌شود.

مراسم خیمه‌های برافراشته زرقان منحصربه‌فردترین آیین‌های محرم در کشور است که قدمت آن به دوران صفویه می‌رسد. این مراسم با تلاش میراث فرهنگی در سال 1391در فهرست آثار معنوی کشور به شماره 657 ثبت شده است.

این آئین صبح امروز نیز در حسینیه امام سجاد و حسینیه حضرت ولیعصر زرقان برگزار شد و یک مراسم دیگر نیز عصر امروز در حسینیه حیدر برگزار می‌شود. محسن عامری، استاد دانشگاه شیراز در رشته مدیریت جهانگردی و هتلداری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درباره این آئین اظهار داشت: آئین خیمه برافراشتن زرقان یکی از آئین‌های قدیمی در ایام عزاداری محرم است که در طی تاریخ در 3 محله این شهر برگزار می‌شود. 

به گفته وی این آئین که 3 روز مانده به محرم اجرا می‌شود در سال 91 ثبت ملی شده و مردم 2 محله معتقدند که این آئین باید قبل از طلوع آفتاب باشد که با ذکرگویی و مصیبت‌خوانی همراه است. 

براساس گفته‌های عامری تنها این آئین و اجرای آن نیست که ارزش تاریخی دارد بلکه یکی از خیمه‌ها با نقش و نگار خاص قدمتی بیش از 100 سال دارد که از این حیث و توجه به المان‌های مذهبی در گذشته مورد توجه است. 

علاوه بر این آئین، مراسمات دیگری نیز در استان فارس با محور محرم وجود دارد که ثبت ملی شده اما از هیچ یک برای تعریف بسته‌های سفر و گردشگری استفاده نمی‌شود و این سوال مطرح است که چرا این آئین‌ها که می‌تواند یک Ø¬Ø§Ø°Ø¨Ù‡ برای گردشگری باشد مورد توجه نیست. 

این استاد دانشگاه شیراز در این باره معتقد به دو عامل است؛ نخست کوتاهی در اطلاع‌رسانی از سوی دستگاه‌های متولی و رسانه‌ها برای معرفی این آئین‌ها و جاذبه‌های مذهبی و دیگری بی‌توجهی بخش خصوصی و دفاتر برای تعریف بسته‌های سفر در این امر که توجه به آن می‌تواند به لحاظ گردشگری به ویژه از دیدگاه مذهبی مورد توجه باشد. 

آنگونه که عامری می‌گوید: اگر این جاذبه‌ها و آئین‌ها به درستی معرفی شود و از سویی دفاتر خدمات مسافرتی نیز ابتکار عمل بیشتری داشتند آئین‌های محرمی و عاشورایی می‌تواند یک خلاقیت و جاذبه جدید برای گردشگری و سفر باشد. 

وی با بیان اینکه متاسفانه با وجود آماده بودن زیرساخت‌ها و ظرفیت‌ها در این حوزه اما توجهی جدی به آن نشده و حتی می‌توان گفت مورد بی‌توجهی و غفلت قرار گرفته است. 

انتهای پیام/424 /

منبع خبر "خبرگزاری تسنیم" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.