تابناک : اهمیت جرم قتل عمدی بر کسی پوشیده نیست این موضوع از میزان مجازات آن در نظام های حقوقی مختلف، اعم از قصاص، اعدام و حبس طولانی مدت، قابل درک است. اما اینکه چه نوع قتلی عمدی تلقی می شود و ایا مرگ هموطنان عزیزمان در حادثه متروپل عمدی یا غیرعمدی محسوب میشود باید انواع جنایات را در قانون بررسی کرد.

قانونگذار ایران در سال 1392 جنایات را به سه دسته عمدی شبه عمدی و خطای محض تقسیم کرده و برای تبیین آنها به ذکر تعاریف و مصادیقی پرداخته است سوالی که (بطور کلی در همه جنایات) درحادثه ی مذکور در خصوص نوع جنایات اتفاق افتاده مطرح است به رکن روانی جنایات و به نوع قصد جانی ارتباط پیدا می‌کند. قانونگذاردر4 بند انواع جنایات عمدی را بیان کرده است.

در همین ارتباط دکتر علیرضا میرکمالی عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی و عضو هیأت مدیره انجمن ایرانی جرم شناسی بر این باور است در حالت اول : قصد واقعی؛ حالتی ست که فرد قصد قتل فردی را دارد که ممکن ست این فرد معین باشد یا نامعین طبعا سازندگان این سازه به هیچ وجه قصد قتل نداشته اند لذا شامل بند الف مادهِ 290 نمی شوند.

حالت دوم حالتی ست که قصد مرتکب جرم، قصد تبعی مطلق است که باید حکایت ازکشنده بودن رفتار کند. که بند ب ماده 290 ، به آن اشاره کرده است و مقرر داشته : " هرگاه مرتکب عمدا کاری انجام دهد که نوعا موجب جنابت واقع شده یا نظیر آن می گردد هر چند قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد ولی آگاه و متوجه بوده که آن کار نوعا موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود."

بند ب ماده290قانون مجازات اسلامی، در مورد قتل و سایر صدمات جسمانی،رفتار کسی را که عمدا کاری انجام می­دهد که نوعا کشنده یا موجب قطع عضو یا جرح می­باشد، علی­رغم عدم احراز قصد کشتن یا ایراد جرح،عمدی دانسته است،زیرا کسی نمی­تواند عمدا اقدامات خطرناکی را انجام دهد و از عواقب کار خود بگریزد. که در این حادثه رفتار سازندگان این سازه نوعا کشنده به نظر می اید اما آیا این امر به تنهایی دلیل بر قتل عمدی ست!؟

وی در ادامه می افزاید : برخی از همکاران و وکلا قتل ها و صدمات وارده به اشخاص در این حادثه را به استناد بند ب این ماده در زمره ی جنایات عمدی تلقی کرده اند در حالیکه با توجه به سابقه تقنینی و روح قانون و همچنین رویه ی قضایی حاکم داشتن قصد تبعی زمانی عمد تلقی می شود که مرتکب جنایت را بر خلاف قصد واقعی نسبت به فرد یا جمع معینی از افراد انجام دهد بنابراین هر چند عمل به ظاهر کشنده می آید ولی مشمول بند ب و سایر بندهای دیگر ماده 290 نخواهد بود و چون سازندگان و دست اندرکاران این پروژه موازین فنی را رعایت نکردند مشمول بند پ ماده 291 که مصادیق جنایات غیر عمدی را بیان کرده است می شود.