نگهداری از چرم مصنوعی بسیار حائز اهمیت است. برای آنکه بتوانید مدت طولانی از محصولات چرمی استفاده کنید و عمر آن را بالا ببرید حتما باید روش های مراقبت از آن را بدانید. اگر می خواهید کالای چرمی تان مانند روز اول براق و سالم بماند، از روش های مراقبتی که برایتان قرار داده ایم استفاده کنید.
در تاریخ زندگی انسان از دیر باز پیوندی عمیق بین احتیاجات او وحیوانات مختلف وجود داشته است . پوست حیوانات نقش اساسی در رفع بسیاری از این نیازها ایفا کرده و میکند . برای مثال از پوست زبر و سخت کرگدن سپر می ساختند تا در جنگها محافظ جانشان باشند .
اما چرم؛ چرم طبیعی از فرآورده های پوست حیوانات ‚ مواد غیر گیاهی و گیاهی طی مجموعه ای از اعمال فیزیکی و شیمیایی بدست می آید .
این چرم طبیعی در برابر بسیاری از باکتریها ‚ عوامل فیزیکی و شرایط آب و هوایی مختلف ‚ نسبتا مقاوم است . ویژگی بسیار مهم چرم طبیعی عبور مقداری از جریان هواست .
در صورتی که سایر مواد مصنوعی مانع نفوذ هوا می شوند . از همان دیرباز تا به امروز در موارد بسیاری مورد استفاده قرار می گیرد از زین اسب گرفته تا انواع لباس ‚ کیف ‚ کفش ‚کلاه ‚ روکش مبل و تزﺌینات داخلی اتومبیل .
چرم طبیعی اصالت خود را از تاریخ گرفته است . این اصالت ازآن روست که به واسطه ی ویژگیهایش هیچگاه به بدن انسان آسیب نرسانده بلکه برعکس همیشه محافظ آن بوده است . کمتر محصولی کارکرد و زیبایی آن را دارد و حتی هنگامی که کهنه میشود همچنان زیباست .
در واقع کهنگی چرم به ارزش و محبوبیت آن می افزاید . نوین چرم در احترام به این اصالت دیرین ‚ از چرمی در محصولات خود استفاده میکند که توجه به سلامت انسان در تهیه آن مقدم است و در عین حال خواص اصلی آن نیز حفظ شده است . نظارت بر استحصال چرم طبیعی ‚ کیفیتی یگانه برای دست مایه محصولی نهایی که در دست دارید رقم زده است .
بیشتر بخوانید: هشت علت درد سینه در زنان
البته محصولات دیگری از پوست حیوانات ساخته میشود، مانند: جیر، نبوک، اشبالت یا محصولات جدیدتری چون دبل فیس، کرک ، ناپلان ، روستیک و …
اگر از متخصصان حوزه چرم بپرسید که برای نگهداری چرم چه باید کرد؟ شک نکنید که پاسخ میدهند چرم علاوه بر اینکه نباید در معرض نور خورشید قرار بگیرد، باید در جایی نگهداری شود که هوای آن کاملاً خشک و خنک است. کیف پول چرم زنانه و مردانه نیز یکی از مواردی هستند که ساعات طولانی در معرض نورخورشید قرار می گیرند.
بنابراین در فصولی از سال که پالتوی چرم خود را نمیپوشید یا زمانی که قصد ندارید کفش چرمی خود را پایتان کنید آنها را در جایی قرار دهید که مطمئن باشید هوای آن خشک و خنک است.
رویه چرمی که در هوای گرم و مرطوب قرار بگیرد به شدت مستعد کپک زدن است. به یاد داشته باشید کپک یکی از اصلیترین عوامل خرابی و از بین رفتن کیفیت چرم است.
این اولین نکته در اصول نگهداری از چرم مصنوعی یا طبیعی این مورد است. فرقی نمیکند که کالای چرمی شما یک لباس چرم باشد یا یک کیف زنانه مجلسی و یا یک کیف پول چرم مردانه، کفش، دستکش. بههرحال شدیداً توصیه میشود که محصول چرمی خود را برای مدت طولانی در معرض تابش نور خورشید قرار ندهید. مثلاً اگر در یک ظهر آفتابی برای ناهار به رستوران میروید و میز خود را جایی نزدیک پنجره انتخاب میکنید، بهتر است کیف چرمی مجلسی یا دستکشهای خود را در جایی قرار دهید که از پنجره دور باشند.
آفتاب چرم را خشک و آن را شکننده میکند. وقتی چرم شکننده شود بهتدریج ترک میخورد و در آستانه پارگی و خراب شدن قرار میگیرد.
چرم برای اینکه مدت طولانیتری سالم بماند باید در معرض هوای آزاد باشد؛ بنابراین این مورد را در اصول نگهداری از چرم بهخاطر بسپارید و هرگز کیف چرم یا کفشهایی را که فعلاً نمیخواهید از آنها استفاده کنید را در کیسه پلاستیکی و داخل کمد قرار ندهید.
درست است که چرم ماده بسیار مقاومی است اما باید مانند یک تکه پارچه ابریشم از سطح آن مراقبت کرد. یکی از روشهای آسیب دیدن چرم خراشیده شدن سطح آن است. متأسفانه اگر چرم در اثر تماس با یک جسم نوک تیز آسیب ببینید یا برش بخورد دوباره قابل ترمیم نیست این یکی از اتفاقاتی است که اغلب برای کمربند چرم اصل مردانه می افتد؛ هرگز کمربندها را با اجسام نوگ تیز سوراخ نکنید.
اغلب انواع چرم خاصیت کشسانی دارند. بنابراین اگر زیاد کشیده شوند بهتدریج فرم اولیه خود را از دست خواهند داد و در اصطلاح بهتدریج دفرم خواهند شد. کالای چرمی که دفرم شده باشد دیگر به حالت اولیه و طبیعی خود باز نمیگردد. ضمن آن که این کشیدگی بیش از اندازه سبب از بین رفتن براقیت و جلای چرم میشود. به همین دلیل بهتر است کیف چرم دستی خود را بیش از حد پر از وسیله نکنید یا در خرید کیف پول چرم خود دقت کنید و سایز درستی را انتخاب کنید تا همه کارتها و اسکناسهایتان را در کیف پول چرمی خود نگذارید. کفش چرمی را درست مناسب سایز پای خود بخرید تا در اثر مرور زمان دچار کشیدگی نشود و اگر پالتوی چرمی در ناحیه کمر یا سرشانه برایتان کمی تنگ است، از آن استفاده نکنید.
همچنین اگر یک ساک چرمی بزرگ دارید که گاهی در سفرهای خود از آن استفاده میکنید، پس از اتمام سفر بلافاصله درون ساک را از لباسها خالی کنید و تمام زیپهای آن را ببندید تا ساک چرمی در اثر فشار لباسها تغییر شکل ندهد.
اگر حس میکنید سطح کالای چرمی شما خشک و شکننده شده یا مدت زیادی است از یک وسیله چرمی استفاده نکردهاید، پس وقت آن رسیده است که سطح چرم خود را نرم کنید.
سؤال این است که چگونه چرم را نرم کنیم؟
بهترین پاسخ برای این سؤال نزد فروشندگان چرم است. چون انواع مختلفی از چرم وجود دارد و چرمی که از پوست حیوانات مختلف تهیه میشود ویژگیهای متفاوتی دارند؛ بنابراین وقتی کالای چرمی میخرید از فروشنده بخواهید در مورد شیوه نرم کردن سطح چرم به شما اطلاعات بدهد و بهترین روغن برای چرم را به شما معرفی کند. روغنهای مخصوص چرم، خشکی سطح چرم را کاهش داده و به افزایش رطوبت آن کمک میکنند.
چرب نگه داشتن سطح چرم کاری است که همیشه باید انجام دهید تا بتوانید سالهای طولانی از یک کالای چرمی استفاده کنید. حتی اگر هیچ ماده خاصی برای نرم کردن سطح چرم در اختیار ندارید، میتوانید با یک پنبه آغشته به روغن زیتون این کار را انجام دهید. البته باید از اصل بودن روغن زیتون مطمئن باشید. در عین حال فقط پنبه را کمی به روغن زیتون آغشته کنید، نه اینکه روغن از پنبه بچکد. این راه حل از بهترین راه های نگهداری از کیف کمری چرم مردانه یا زنانه می باشد.
البته معنی تمیز نگه داشتن چرم این نیست که باید آن را بشویید. اما لازم است که هفتهای دو بار کالای چرمی خود را با یک دستمال کاملاً نخی که کمی هم مرطوب است، پاک کنید. به این ترتیب آلودگی به عمق بافت چرم نفوذ نخواهد کرد. در غیر این صورت اگر چرم برای مدت طولانی آلوده بماند عمق آلودگی در آن زیاد شده و پاک کردن آن دشوار خواهد شد، ضمن آن که گرد و غباری که روی سطح چرم باقی میماند منجر به سایش آن شده و از عمر آن میکاهد.
اگر لباسی مانند پالتو، دستکش یا کلاه چرمی دارید که مدت طولانی در زیر باران و برف خیس شده باید برای خشک کردن آن به اندازه کافی صبور و با دقت باشید.
هرگز به این فکر نکنید که لباس چرمی خود را روی رادیاتور یا بخاری خشک کنید یا از اتو برای خشک کردن آن استفاده کنید. چون خشک کردن سریع چرم سبب از بین رفتن چربی سطح آن میشود و بدون شک بافت چرم را شکننده کرده و به سطح آن آسیب وارد میکند.
بنابراین بهترین روش برای خشک کردن چرم خیس شده این است که ابتدا سطح چرم را با یک حوله تمیز پاک کنید. سپس آن را در جایی نزدیک بخاری یا رادیاتور آویزان کنید یا در معرض نور ملایم خورشید و باد قرار دهید تا بهتدریج خشک شود.
به یاد داشته باشید که خشک شدن سریع چرم به هر روشی که صورت گیرد ساختار شیمیایی آن را تغییر داده و باعث شکننده شدن و ترک خوردن آن میشود.
اگر جنس کالای چرمی شما از نوع چرم براق است یک سؤال مهم این است که چگونه چرم را براق کنیم؟ علاوه بر براق شدن یکی از مراحل مهم در نگهداری از چرم، واکس زدن است.
برای این کار باید هر از گاهی روی آن را با انواع واکس چرم، با دقت واکس بزنید. برای این کار ابتدا روی چرم را با یک دستمال نخی بدون پرز و مرطوب از وجود گرد و غبار و خاک کاملا ً پاک کنید. سپس براش مخصوص واکس را برداشته و روی کفش، کیف یا پالتوی چرمی خود را با واکس همرنگ، واکس بزنید. دقت کنید که از خمیر واکس باید به میزان مطلوبی روی براش وجود داشته باشد. در غیر این صورت واکس روی چرم میماسد. سپس با برس مخصوص روی چرم بکشید تا اضافات واکس از روی آن برداشته شود و سطح چرم دوباره صیقلی شود.
در خصوص واکس زدن به چند نکته زیر دقت کنید:
برای آنکه بهتر با نحوه واکس زدن کاپشن چرمی، کفش چرم یا سایر محصولات چرمی آشنا شوید بهتر است مقاله ی رادین چرم در اینباره ار مطالعه فرمایید.
چرم جیر نوعی از چرم بسیار حساس است که نباید در معرض آب قرار بگیرید؛ بنابراین اگر کفش چرم جیر دارید ترجیحاً در روزهای بارانی از آن استفاده نکنید. همچنین وقتی میخواهید آن را کنار بگذارید از خشک بودن آن اطمینان حاصل کنید.
البته چرم جیر نیز نباید در هوای بسیار خشک یا جای خیلی گرم باشد در غیر این صورت بهتدریج دچار پوسیدگی خواهد شد.
در خصوص اصول نگهداری از چرم جیر این نکته را نیز در نظر داشته باشید که اگر محصول چرمی شما به هر دلیل خیس شد بهترین راه برای خشککردن آن این است که داخل آن را از دستمال کاغذی یا روزنامه پر کنید. چون چرم جیر پس از خشک شدن کمی جمع شده و تغییر شکل میدهد، بنابراین اگر داخل کیف یا کفش چرم جیر خیس شده را پیش از خشک شدن با چیزی که جاذب آب است پر کنید، مانع از خرابشدن شکل ظاهری آن خواهید شد.
نکته آخر در خصوص روش مراقبت از محصولات چرم جیر این است که اگر خواستید کالایی از این جنس را برای مدتی کنار بگذارید، حتماً آن را داخل یک کیسه پارچهای قرار دهید که در معرض عبور جریان هوا نیز باشد.
مهمترین نکته در خصوص نحوه نگهداری از چرم مصنوعی سفید یا رنگی این است که وقتی آن را همراه لباس رنگی میپوشید مراقب رنگ گرفتن آن باشید. برخی از انواع چرم که به رنگ روشن هستند در اثر خیس شدن و تماس با پارچههای رنگی، رنگ آن پارچه را به خود میگیرند. پاک کردن لکههای رنگی از این دست کار دشوار و اغلب غیر ممکنی خواهد بود. پس اگر چرم سفید یا رنگ روشنی دارید مراقب جنس و رنگ لباسهایی که با آنها میپوشید یا در کمد لباس در کنار این محصولات قرار میدهید، باشید. این نکات را حتما برای نگهداری کفش چرم نیز در نظر بگیرید.
بسته به اینکه لکی که روی چرم افتاده مربوط به چه مادهای باشد، شیوه پاک کردن آن متفاوت خواهد بود. معمولاً بد قلقترین لکهای که ممکن است روی چرم بیفتد، لکه چربی است. برای پاک کردن لک چربی از روی چرم ابتدا با یک دستمال تمیز سطح چرم را از گرد و غبار پاک کنید. سپس به مقدار خیلی کمی روی محل لک آرد ذرت بپاشید. منتظر شوید که آرد ذرت لک چربی را تا جای ممکن به خود جذب کند. سپس روی قسمت لک شده براش مخصوص چرم بکشید. به این ترتیب به احتمال بسیار زیادی لک چربی از روی چرم پاک خواهد شد.
البته تمیز کنندههای مخصوصی برای پاک کردن لکه روی چرم وجود دارند که میتوانید آنها را از فروشگاههای بزرگ یا چرم فروشیها تهیه کنید.
مهمترین نکات در خصوص نحوه نگهداری از چرم مصنوعی بیان شد. اما شاید هیچ نکتهای از این مهمتر نباشد که شیوه آویزان کردن محصولات چرم پوشیدنی مانند پالتو یا اکسسوریهایی مانند کیف و کمربند چرم یکی از نکات مهم در نگهداری لباس چرم می باشد.
پالتو، کاپشن یا بارانی چرمی خود را از یک نقطه روی رختآویز، آویزان نکنید. بلکه بهتر است آن را به چوب لباسی بیاویزید و داخل کمد که جای تاریکی است قرار دهید. همچنین بهتر است به جای آویزان کردن کیف دستیهای چرمی از دسته، آنها را روی طبقه کمد قرار دهید تا بهتدریج در اثر وزنی که دارند دچار کشیدگی و بد فرم شدن، نشوند. در خصوص کمربند نیز بهترین شیوه نگهداری آن است که کمربند را به جای آویزان کردن، رول کنید و تا نوبت بعدی استفاده آن را در کشو قرار دهید.
چرم چه مصنوعی باشد و چه طبیعی به دلیل بافتی که دارد میتواند رطوبت و نرمی خود را از دست بدهد؛ نتیجه این امر نیز ترک خوردن، پوسته شدن و در نهایت نیز تکه تکه شدن آن است. برای جلوگیری از این امر:
برای تشخیص چرم طبیعی میتوان از حواس پنجگانه استفاده کرد:
اما با پیشرفت صنعت چرم مصنوعی، تشخیص سریع چرم طبیعی به آسانی امکان پذیر نیست، اما چرم طبیعی را میتوان با شاخصههایی مثل بوییدن، توجه به تفاوت سایه و روشن رخ چرم در قسمتهای مختلف، نازک و ضخیم شدن پوست، رویت عواملی طبیعی مانند محل لک، آبله، جوش ورگ تشخیص داد و البته نرم و نازک بودن چرم دلیل مرغوبیت آن نیست.
با این همه خرید از تولیدکنندههای نامدار و فروشگاههای معتبر، بهترین تضمین برای طبیعی بودن و اصالت چرم است.
بله!استفاده از وازلین در نگهداری از چرم مصنوعی مانند یک کرم نرمکننده برای پوست، میتواند نرمی و لطافت را به کفش شما بازگرداند و از خشکی، ترک خوردن و خط افتادن آن جلوگیری کند، درخشندگی را به آن بازگرداند، به دلیل بیرنگ بودن تاثیری در رنگ چرم نخواهد داشت، بوی آزاردهنده مانند برخی واکسها ندارد و البته ارزانقیمت و در دسترس است. شما میتوانید با پخش کردن مقدار کمی وازلین تمامی وسایل چرمی خود را نرم و براق کنید!
یکی دیگر از روش های نگهداری از چرم مصنوعی استفاده از روغن زیتون (به دلیل ترکیب دوستانهای که برای چرم دارد.) است. نه تنها مشکلی نخواهد داشت؛ بلکه میتواند آن را نرم، انعطافپذیر و درخشان کند. تنها کافی است چند قطره از آن را روی یک پارچه بدون پرز و تمیز بریزید و روی کفش یا هر وسیله چرمی دیگری به آرامی پخش کنید.
برای اینکه محصولات چرمی شما مثل کاپشن، کیف، کفش، صندل و ... طول عمر بیشتری داشته باشند و به مرور زمان و با استفادههای مکرر از آنها، دچار خراش و پوسته پوسته شدن نشوند، شما میتوانید به راحتی در منزل جهت مراقبت از آنها یک محلول خانگی بسازید و برای تمیزکاری محصولات چرم طبیعی از آن استفاده نمایید.
این محلول پاک کننده خانگی شامل:
پس از ترکیب این مواد و درست شدن محلول خانگی، آن را به وسیله یک اسفنج نرم بر روی بیرونی محصول چرمی خود بکشید و پس از آغشته شدن چرم، آن را آبگیری نمایید و کف جذب شده بر روی محصول چرمی را فشار دهید تا از آن خارج شود. سپس با دست آرام بر روی سطح چرم بکشید و با یک پارچه نرم رطوبت ایجاد شده را از روی سطح چرم خشک کنید. این محلول باعث دوام بیشتر و پاک شدن چرم میشود.
نکته: دقت کنید که حتما سرکه با آب مخلوط شده باشد. چرا که خود سرکه به تنهایی قدرت اسیدی بالایی دارد و میتواند به چرم آسیب بزند.
توجه کنید که اگر نگهداری به خوبی انجام نشود باعث پوسته پوسته شدن چرم می شود.