تابناک : از گذشته تاکنون خبرهای افشاگرانه مورد توجه افکار عمومی بوده و با توجه به ذات اینگونه اخبار ممکن است عموم جامعه تحت تاثیر چنین خبرهایی قرار گیرند.اما در این میان دوجبهه وجود دارد که هنگام انتشار چنین اخباری و در ردیف اول تقابل تشکیل می شود.نخست مشاوران و حامیانی که که سعی دارند با نرم کردن خبر و بیان پشت پرده های چگونگی و نیت انتشار آن از حساسیت افکار عمومی به اصل موضوع بکاهند و از سوی دیگر افشاگرانی هستند که قصد خود از چنین کاری را شفافیت و عدالت بیان می کنند اما ممکن است اینگونه نباشد!
چند قشر از جامعه هستند که عملکرد آنان زیر ذره بین توجه افکار عمومی قرار دارند.حکمرانان و مسئولین ، هنرمندان ، ثروتمندان و اقشار خاص مانند روحانیت یا پزشکان و.. از آن جمله هستند و اخبار افشاگرانه درباره این گونه افراد به قولی ضریب خورده و تاثیر چندبرابری خواهد داشت.بعضی از اخبار افشاگرانه ممکن است دارای بعد محلی و استانی باشند اما برخی دیگر ممکن است ابعاد ملی و حتی جهانی داشته باشند.
اینکه «عرف» و جمع بندی عموم مردم در مورد یک خبر افشاگرانه بسیار تعیین کننده است غیر قابل انکار و کتمان است و قطعا با توجه به گسترش دسترسی به فضای مجازی و توسعه اطلاعات فردی در جامعه ، قضلوت کردن نسبت به اخبار از کیفیت بالاتری برخوردار شده است و عموم جامعه می توانند به اخبار افشاگرانه ای که توسط «خبرنگاران تحقیقی» و موثق و در قالب فعالیت های خبری و تلاشهای متمادی آنان تهیه شده اند اطمینان نمایند و تصمیمات آینده خود را بر چنین اطلاعاتی استوار نمایند.
اما برخی از اخبار افشاگرانه متنی بر اطلاعاتی هستند که عموم جامعه نسبت به آنها دسترسی نداشته و در قالب روندهای غیر شفاف و غیر مطمئن و حتی با نیت های غیرصادقانه منتشر می شود و ممکن است به نیت حذف حریف و یا تسویه خرده حسابهای سیاسی یا اقتصادی انجام شده باشد .اینگونه افشاگری ها معمولا از جنجال بیشتری برخوردار هستند چون جبهه افشاگر به کمک پشتیبانی حامیان خود سعی دارند پروژه افشاگری را تا حذف کامل حریف خود به پیش برده و یا در نهایت با گرفتن امتیازاتی به سمت کاهش تنش رفته و فضا را تلطیف نمایند.
باید خاطرنشان کرد که برای افکار عمومی در وهله نخست نیت ها و پشت پرده های افشاگری از اهمیت چندانی برخوردار نبوده که شاید در حالت منصفانه هم چنین برخوردی درست باشد چون برای عموم مردم تفاوتی ندارد که پرده ای که برافتاده و حقیقتی عیان شده چرا و توسط چه کسی بوده و بیشتر نادیده و ناشنیده ای مهم است که در معرض دیدگان عموم جامعه قرار گرفته است.اما واقعیت این است که اخبار افشاگرانه ای که در قالب رانتهای اطلاعاتی و با نیت های خاص منتشر می شود اهداف دو اصل قابل احترام یعنی «عدالت» و «شفافیت» را تحقق نمی بخشند.
اما چاره چیست؟
شاید یکی از مهمترین کارهایی که باید در این زمینه رخ دهد توسعه روندهای شفافیت زا در هر حوزه ای باشد که متوجه عموم مردم است مثلا در قشر حکمرانان سامانه های مخارج و حقوق افراد و نظرات و تصمیمات انها یکی از اقدامات موثر باشد همچنین دسترسی آزاد به اطلاعات در قالبی سهل الوصل تر رخ دهد که همگان به راحتی به بسیاری از اطلاعات دسترسی داشته باشند.
قدم بعد رفتار یکسان با افراد افشاگر است و به گونه ای نباشد که برخی از افراد که مورد توجه برخی از نهادها یا جناح ها هستند از حاشیه امنیت خوبی بردار باشند اما افراد عادی و به خصوص «خبرنگاران تحقیقی» تلاشگر و موثق از چنین حمایتی برخوردار نباشند و نسبت به آنان سختگیری شود.
دیگر اینکه عموم مردم باید نسبت به شناسایی مشاوران و حامیان و مخالفان آگاه باشند زیرا ممکن است آنها که سعی دارند در قالب دریافت امتیازات مادی یا معنوی در فضای مجازی «له یا علیه» افرادی و نسبت به اخبار افشاگرانه اعلام موضع نمایند و این سوال را در پس ذهن خود داشته باشند که ممکن است پس از این اتفاق چه جامعه ذینفعانی تشکیل می گردد و آنها چگونه منتفع خواهند شد
و در آخر باید خاطرنشان کرد افرادی که مورد عملیات افشاگری قرار گرفته اند متوجه باشند که در دنیای امروز«کتمان» و «فریب اطلاعاتی» عواقب سهمگینی دارند و تکذیب و عذرخواهی و حتی مظلوم نمایی دیگر فایده ای نداشته و بهتر است چنین افرادی پیشگام روندهای شفافیت زا باشند و مسئولیت مادی و معنوی اقدامات خود را به طور صادقانه قبول نمایند.
